Άρης Βελουχιώτης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Ρούμελη, την άνοιξη του 1944, με εντολή της ηγεσίας του ΚΚΕ ([[Γιώργης Σιάντος|Σιάντος]]-[[Γιάννης Ιωαννίδης (στέλεχος ΚΚΕ)|Ιωαννίδης]]), ο Βελουχιώτης μαζί με τους καπετάνιους [[Παντελής Λάσκας|Πελοπίδα]], Ερμή κ.α και τον έφιππο ουλαμό κατέβηκε στην Πελοπόννησο για να οργανώσει τον ΕΛΑΣ που δρούσε εκεί. Η παρουσία του στην Πελοπόννησο βοήθησε καταλυτικά στην υποδειγματική οργάνωση των μονάδων του ΕΛΑΣ που ανέλαβαν σημαντική δράση κατά των Γερμανών<ref>Χαριτόπουλος (2006), σελ. 554-560</ref> σε βαθμό ώστε το Γερμανικό επιτελείο που ηγούντανηγείτο ο Σωματάρχης [[Χέλμουτ Φέλμυ]] να κηρύξει την Πελοπόννησο ως'' εμπόλεμη ζώνη'', η μοναδική στην Ελλάδα. Ο ίδιος ο Φέλμυ σημείωνε ότι χρειάζονταν τουλάχιστον 3 μεραρχίες επιπλέον, μόνο για την Πελοπόννησο.<ref>Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα. Τα αιματηρά ίχνη της 117ης Μεραρχίας Καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας 2004 σελ. 554</ref>

Ο Βελουχιώτης αρνήθηκε προτάσεις του Μακρίδη για σύλληψη των μελών της ηγεσίας του ΚΚΕ, και συνέχιση του αγώνα εναντίον των ΒρετανικώνΒρεττανικών δυνάμεων καθώς θεωρούσε πως δεν διέθετε το απαραίτητο κομματικό και πολιτικό κύρος για να αρνηθεί τη παράδοση των όπλων του ΕΛΑΣ<ref>Ο Πολύδωρος θυμάται, ό.π. σελ 199</ref>. Αντίθετα υπέγραψε με τον στρατιωτικό αρχηγό του ΕΛΑΣ, [[Στέφανος Σαράφης|Στέφανο Σαράφη]] την πλήρη αποστράτευση του ΕΛΑΣ<ref>εφημερίδα "Εμπρός", φύλλο της [[24 Φεβρουαρίου]] του 1945, σελ. 4: "''Ο Άρης Βελουχιώτης εις τας Αθήνας ... Η ίδια κομμουνιστική πηγή παρέσχε την πληροφορίαν ότι ο Άρης Βελουχιώτης πειθαρχεί προς τας δοθείσας εις αυτόν εντολάς περί αφοπλισμού, ότι δεν πρόκειται να διαφύγη εις το εξωτερικόν και κατά πάσαν πιθανότητα θα πολιτευθή''"</ref>.

Η τότε ηγεσία του ΚΚΕ τον κατήγγειλε ανοιχτά με κατηγορίες όπως «τυχοδιωκτικό και ύποπτο στοιχείο». Στο τέλος το ΚΚΕ τον διέγραψε και από μέλος του. Η απόφαση του ΚΚΕ για διαγραφή του Βελουχιώτη ανακοινώθηκε την ίδια μέρα με την αυτοκτονία του στη Μεσούντα (περιοχή του Αχελώου) δηλαδή στις 15 Ιουνίου 1945.<ref>Διονύσης Χαριτόπουλος: [http://www.velouhiotis.gr/ Άρης ο αρχηγός των ατάκτων]</ref> Η εφημερίδα "Ελευθερία" στηλίτευσε εκείνη τη στάση του Κ.Κ.Ε. απέναντι στον Βελουχιώτη, ως "μοναδικό παράδειγμα μικρότητας και ανανδρίας"<ref>Εφημερίδα "Ελευθερία", στο φύλλο της [[19 Ιουνίου]] 1945, σε πρωτοσέλιδο άρθρο με τίτλο: "''Οι άλλοι''"</ref> Το Κ.Κ.Ε., ωστόσο, επιχείρησε να προστατεύσει την υστεροφημία του νεκρού, όσον αφορούσε στη συνεισφορά του στην [[Εθνική Αντίσταση]] αναφέροντας σε ανακοίνσήανακοίνωσή του ότι δεν μπορούν "''να επικρίνουν το Βελουχιώτη σήμερα, εκείνοι που έγλυφανέγλειφαν τα πόδια των κατακτητών''"<ref>εφημερίδα "Ριζοσπάστης", φύλλο της [[19 Ιουνίου]] 1945, σε πρωτοσέλιδο άρθρο με τίτλο "Δεν έχουν δικαίωμα"</ref>

Φαίνεται ότι, τουλάχιστον αρχικά, η ηγεσία του Κ.Κ.Ε. επιχείρησε να καλύψει το Βελουχιώτη<ref>Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της [[4 Απριλίου]] 1945, σελ. 2: "Εξ΄αφορμής των ισχυρισμών του Κ.Κ.Ε. ότι ο Άρης Βελουχιώτης πειθαρχή απολύτως εις την συμφωνία της Βάρκιζας και τα γραφόμενα είναι συκοφαντίαι..."</ref>. Το ίδιο πιθανό είναι ότι και οι βρετανοίβρεττανοί ενδιαφέρθηκαν για την αναστολή της δράσης του<ref>Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της [[17 Απριλίου]] 1945, σε. 1: "Η Εθνοφυλακή στα ίχνη της συμμορίας του Άρη Βελουχιώτη ... Επίκειται δε ενέργεια προς σύλληψιν ή εξόντωσιν αυτής, δήλωσε ο Άγγλος ταξίαρχος κ. Φερθ"</ref>. Την ίδια ημέρα του θανάτου του Άρη Βελουχιώτη, η εφημερίδα ''[[Ριζοσπάστης]]'' δημοσίευσε την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του [[ΚΚΕ]] για τη διαγραφή του Βελουχιώτη από το κόμμα<ref>εφημερίδα 'Εμπρός", φύλλο της [[16 Ιουνίου]] 1945, σελ. 2: "''Ένα ανακοινωθεν του Κ.Κ.Ε. ... Το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του Κ.Κ.Ε. εγκρίνει την αποκήρυξι του Άρη Βελουχιώτη''"</ref>. Το κείμενο έχει ως εξής: <blockquote>Το ΠΓ ενέκρινε τη δημοσίευση στο "Ριζοσπάστη", της απόφασης της 1ης Ολομέλειας της ΚΕ για τον Άρη Βελουχιώτη (Θανάση Κλάρα ή Μιζέρια). Ο Κλάρας, αφού μια φορά πρόδωσε και αποκήρυξε το ΚΚΕ γιατί λύγισε μπροστά στην τρομοκρατία του Μανιαδάκη, ξαναζήτησε στον καιρό του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα να αγοράσει ξανά με το αίμα του την προδοσία του εκείνη που αναγνώρισε και καταδίκασε. Το ΚΚΕ τού 'δωσε τη δυνατότητα αυτή. Σήμερα όμως σε μια δύσκολη και κρίσιμη στιγμή, από δειλία και φόβο, παρά τις υποσχέσεις και τη συμφωνία που στα λόγια έδειξε, απειθαρχεί πάλι, ξαναπροδίδει το ΚΚΕ με την τυχοδιωκτική και ύποπτη δράση του που μονάχα τον εχθρό ευνοεί. Στο ΚΚΕ δεν έχει θέση κανένας οσοδήποτε ψηλά κι αν στέκει και οσοδήποτε μεγάλος κι αν είναι, όταν οι πράξεις του δεν συμβιβάζονται με το κοινό συμφέρον και όταν παραβιάζεται η δημοκρατική εσωκομματική πειθαρχία..<ref>Δημοσίευμα του Ριζοσπάστη σχετικά με τον θάνατο του Άρη Βελουχιώτη: {{cite web|url=http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=65&dc=16&db=6&da=1945|title= Η προδοσία του Βελουχιώτη|accessdate=09/01/27 |date=45/06/16|publisher=Ριζοσπάστης}}</ref></blockquote>

Σύμφωνα με ορισμένα δημοσιεύματα<ref>εφημερίδα "Εμπρός", φύλλο της [[25 Μαρτίου]] 1945, σελ. 2: "''Ο διαβόητος Άρης Βελουχιώτης με τους καπετανέους Μιγκνήν και Μπελήν και 30 οπλοφόρους ενεφανίσθη προ τινών ημερών εις το χωρίον Καροπλέσι, μεταξύ Κρυονερίου και Καρδίτσης, κατευθυνόμενος εις Καστοριάν με το σκοπό να ενωθεί με τας εκεί δρώσας αλβανικάς συμμορίας. Αι αρχαί ετέθησαν επί τα ίχνη του''"</ref> ο Βελουχιώτης επιχείρησε στα μέσα Μαρτίου να περάσει στην [[Αλβανία]]. Προς τα τέλη Μαρτίου, η κυβέρνηση δήλωσε ότι εάν δεν κατέθετε τα όπλα του θα επικηρυσσόταν από τις αρχές και θα άρχιζε αμέσως η καταδίωξή του, "''ως επικινδύνου εις την δημοσίαν ασφάλειαν''<ref>Εφημερίδα "Ελευθερία", φύλλο της [[21 Μαρτίου]] 1945, σελ. 2: "''Ο Άρης Βελουχιώτης θα διωχθεί ως ληστής εάν δεν παραδώση τα όπλα του''"</ref>". Στα τέλη Μαΐου 1945 ο Βελουχιώτης έχει εντείνει τη δράση του στην κεντρική Ελλάδα, ανακοινώνοντας προς τους χωρικούς της περιφέρειας Τρικάλων και άλλων περιοχών την αναδημιουργία του Ε.Λ.Α.Σ., με στόχο την εκδίωξη των Άγγλων<ref>Εφημερίδα "Εμπρός", φύλλο της [[2 Ιουνίου]] 1945, σελ. 2: "... στην Καστανιά [[Καλαμπάκα]]ς μερικοί εξ' αυτών (εννοεί τους άνδρες του Βελουχιώτη) ομίλησαν προς συγκέντρωσιν περιέργων διακηρύξαντες ότι ο Ε.Λ.Α.Σ. πρέπει να αναδιοργανωθεί"</ref> Η καταδίωξη της ομάδας του Βελουχιώτη -που αποτελούνταναποτελείτο από περίπου 80 άνδρες μεταξύ των οποίων βρισκόταν τουλάχιστον μια γυναίκα<ref>Μαρτυρία του συλληφθέντα αντάρτη με το παρατσούκλι "Δράκος", στην εφημερίδα "Ελευθερία" της [[20 Ιουνίου]] 1945 (σελ. 2)</ref>- ξεκίνησε αρχικά από την περιοχή Βαγενά του δήμου Απεραντίων και συνεχίσθηκε στον Ξηρόκαμπο για να καταλήξει στο [[Πετρωτό Καρδίτσας]]<ref>Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της [[19 Ιουνίου]] 1945, σε πρωτοσέλιδο άρθρο με τίτλο "''Πως εφονεύθη ο διαβόητος καπετάνιος του Ε.Λ.Α.Σ. Άρης Βελουχιώτης''"</ref> Στις [[15 Ιουνίου]] [[1945]] ο Άρης Βελουχιώτης με την ομάδα του είχε κυκλωθεί στη Χαράδρα του Φάγκου (Αχελώος Ποταμός) στο χωριό [[Μεσούντα Άρτας|Μεσούντα]] του [[Νομός Άρτας|Νομού Άρτας]], δυτικά από ομάδες της Εθνοφυλακής (δυο τάγματα υπό αριθμούς 118 και 206), που είχαν σταλεί για να τον συλλάβουν με επικεφαλής τον οπλαρχηγό Βόιδαρο (120 άτομα)<ref>Χαράλαμπος Γκούβας: H Iστορία του Νομού Πρέβεζας, έκδοση 2009</ref>, και ανατολικά τον καταδίωκε τμήμα του Ελληνικού Στρατού με επικεφαλής τον υπολοχαγό Α. Μουρελάτο, στο οποίο συμμετείχε ο Ρίζος Μπόκοτας.<ref>Ρίζος Μπόκοτας:"Κυνηγώντας τον Άρη", εκδόσεις Γλάρος,1984</ref> Το απόγευμα της 15ης Ιουνίου, κατά την επικρατούσα εκδοχή, ο Άρης αυτοκτονείαυτοκτόνησε δίπλα σε άνδρες του τμήματός του. Στην ιστοριογραφία αλλά και στον Τύπο της εποχής υπάρχουν πολλές εκδοχές τόσο για το θάνατο του Άρη Βελουχιώτη<ref>Φύλλο εφημερίδας "Ελευθερία" της [[20 Ιουνίου]] 1945, σελ. 2: "''Ο υπαρχηγός του Βελουχιώτη εκθέτει την δράσιν του αρχηγού του''"</ref> όσο και για τα αίτια που τον προκάλεσαν. Αρχικά πάντως, υιοθετήθηκε η εκδοχή της αυτοκτονίας<ref>"Ριζοσπάστης", φύλλο της [[19 Ιουνίου]] 1945, σελ. 2: "''Ο Άρης αυτοκτόνησε αφού τραυματίσθηκε σε συμπλοκή με Άγγλους, εθνοφύλακες και μοναρχικούς ληστοσυμμορίτες''"</ref>

Σύμφωνα με τον [[Δημήτρης Καραθάνος|Δημήτρη Καραθάνο]] που συνέταξε για το ΚΚΕ την ομώνυμη έκθεση για το θάνατο του Άρη και μίλησε στις φυλακές που κρατούντανκρατιόνταν με τους Θάνο ([[Φώτης Μαστροκώστας (Θάνος)|Φώτης Μαστροκώστας]]), Έκτορα (Γιάννης Μαδωνής) και Λέοντα (Γιάννης Νικολόπουλος), που ήταν παρόντες στις τελευταίες στιγμές του Άρη, αυτοκτόνησε με το περίστροφό του και στη συνέχεια ο [[Μαυροσκούφηδες (ΕΛΑΣ)|Τζαβέλας]] αγκαλιάζοντας τον Άρη αυτοκτόνησε με χειροβομβίδα.<ref>Δημήτρης Καραθάνος (1996), σελ.141-146</ref>

Άλλες πηγές αναφέρουν ότι ο Βελουχιώτης αυτοκτόνησε με περίστροφο.<ref>Τριανταφυλλίδης Κων., ''Το μυστικό του Άρη Βελουχιώτη'', δημοσίευση σε συνέχειες στην εφημ. ''Απογευματινή'', 1955, και συνέντευξη Βαγγέλη Γκονέζου, όπως αναφέρονται στο Διονύσης Χαριτόπουλος, ''Άρης ο αρχηγός των ατάκτων'', Β' έκδοση, Ελληνικά Γράμματα, 2003, σελ. 726.</ref> Επίσης ανακοινώσεις του Εθνικού Στρατού ανέφεραν τότε ότι ο Άρης σκοτώθηκε από πυρά των στρατιωτών που τον καταδίωκανκατεδίωκαν. Σύμφωνα με τον Τριανταφυλλίδη, η σύγχυση σχετικά με τα αίτια θανάτου του Βελουχιώτη προκλήθηκε επειδή ο Τζαβέλας αυτοκτόνησε ο ίδιος με χειροβομβίδα αγκαλιάζοντας τον ήδη νεκρό Βελουχιώτη. Επίσης εξέταση της κεφαλής του Άρη μετά από ημέρες στα Τρίκαλα, έδειξε θανάσιμο τραύμα από σφαίρα στο δεξί αυτί. Την επόμενη μέρα 16 Ιουνίου το τάγμα εθνοφυλάκων του Βόιδαρου βρήκε τα δύο πτώματα και τα αποκεφάλισε. Τους αποκεφαλισμούς έκανε ο αντάρτης του Άρη με το ψευδώνυμο [[Μαυροσκούφηδες (ΕΛΑΣ)|Δράκος]]. Μετά το θάνατο του Άρη, τμήματα της ομάδας του εμφανίσθηκαν σε διάφορες γειτονικές περιοχές, αλλά σύντομα εξουδετερώθηκαν από την εθνοφυλακή.<ref>Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της [[20 Ιουνίου]] 1945, σελ. 2: "''Ωργανωμέναι δυνάμεις Ελασιτών εις Ευρυτανίαν''"</ref> <ref>Φύλλο εφημερίδας "Ελευθερία" της [[23 Ιουνίου]] 1945, σελ. 2 : "Τα υπολείμματα της ομάδος Βελουχιώτη"</ref> Σχετικά με το θάνατο του Βελουχιώτη ο ανταποκριτής στην Αθήνα του ειδησεογραφικού πρακτορείου "Ηνωμένου Αμερικανικού Τύπου" μετέδωσε τα εξής: "Ο 40ετής Άρης Βελουχιώτης, ο οποίος πρώτος εσχημάτισε συμμορίας ατάκτων εναντίον των Ιταλών και Γερμανών κατά τας αρχάς του 1942, εφονεύθη προ τριημέρου ως κοινός ληστής εις μάχιν μετά του τακτικού ελληνικού στρατού ... Πέντε ημέρες προ του φόνου του είχεν εκδοθήεκδοθεί ανακοινωθέν του κομμουνιστικού κόμματος, το οποίο ανήγγειλεν ότι ο Βελουχιώτης είχε εκβληθήεκβληθεί του κόμματος του οποίου τα παλαιά μέλη κατήγγειλαν αυτόν ως 'πράκτορα προκλήσεων εξυπηρετούντα τα συμφέροντα της αντιδράσεως' "<ref>Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της [[19 Ιουνίου]] 1945, σε πρωτοσέλιδο άρθρο</ref>