Ακολούθως,Στο χειροτονήθηκε[[Μπίτολα|Μοναστήρι]] υπηρέτησε ως καθηγητής των Θρησκευτικών του εκεί ελληνικού Γυμνασίου. Χειροτονήθηκε επίσης βοηθός επίσκοπος του Μητροπολίτη Πελαγονίας Ιωακείμ Φοροπούλου (με έδρα το [[Μπίτολα|Μοναστήρι]] της Άνω Μακεδονίας), υπό τον τίτλο του επισκόπου Πέτρας. Ως βοηθός του μητροπολίτη Πελαγονίας ανέπτυξε πλούσια δράση σε εθνικό και θρησκευτικό επίπεδο, σε μια δύσκολη περίοδο για τη Μακεδονία. Για την περίοδο αυτή η Βρετανική Κυανή Βίβλος μαρτυρεί: ''Η δολοφονία είναι το κυριώτερον όπλον των βουλγαρικών Κομιτάτων. Προ ουδενός υποχωρούσιν. Οι Έλληνες είναι κυρίως τα θύματά των. Κατά χιλιάδας εφονεύθησαν οι Έλληνες κατά τα τελευταία πέντε ή έξ έτη…. αθώων και αόπλων εκβιάσεις, ληστείαι, δολοφονίαι, ανδρών και γυναικών, ανελεήμονα βασανιστήρια ιερέων, ιατρών, διδασκάλων κατακρεουργήσεις, ναών εμπρησμοί… καταστροφή χριστιανών Ορθοδόξων… γενική τρομοκρατία, πλήμμυρα αίματος''.<ref>[http://www.pemptousia.gr/2011/10/evgnomosinis-spondi-ston-ethnomartir/ Ευγνωμοσύνης σπονδή στον εθνομάρτυρα Αιμιλανό Λαζαρίδη]</ref>
Tον Μάρτιο του [[1910]] εξελέγη Μητροπολίτης [[Γρεβενά|Γρεβενών]]<ref>Εφημερίδα Μακεδονία [http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=124&dc=11&db=10&da=1911]</ref>.
