|
| eMedicine_mult =
}}
Η '''οριακή (μεταιχμιακή) διαταραχή προσωπικότητας''' – ΜΔΠ (Borderline{{lang-en|borderline personality disorder – BPD}}) περιγράφεται ως μια παρατεταμένη διατάραξη της λειτουργίας της προσωπικότητας ενός ατόμου. Εμφανίζεται σε ηλικία μεγαλύτερη των δεκαοχτώ χρονών, μολονότι παρατηρείται και σε εφήβους. Οι οριακοί ασθενείς χαρακτηρίζονται από ασυνήθιστα επίπεδα αστάθειας στη διάθεση, στο [[συναίσθημα]], στη συμπεριφορά και στην εικόνα εαυτού, καθώς και από χαοτικές σχέσεις με το αντικείμενο. Βρίσκονται στο μεταίχμιο [[νεύρωση]]ς και ψύχωσης και εκδηλώνουν παρορμητικότητα, αυτοκτονικές πράξεις, αυτοακρωτηριασμούς, προβλήματα ταυτότητας και αισθήματα κενού και ανίας. Ο [[αυτοτραυματισμός]] είναι ένα έκδηλο σύμπτωμα, ενώ οι ενέργειες για απόπειρα ή ολοκληρωμένη [[αυτοκτονία]] είναι πιθανές, ειδικότερα σε περιπτώσεις χωρίς προηγούμενη φροντίδα και αποτελεσματική θεραπεία. Η διαταραχή μπορεί να έχει επιπτώσεις σε πολλές όψεις της ζωής του ατόμου, κάτι που συνεπάγεται δυσκολίες στη διατήρηση σχέσεων στη δουλειά, στο σπίτι και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Αυτή η διαγνωστική κατηγορία είναι επίσης γνωστή ως περιπατητική σχιζοφρένεια, προσωπικότητα «ως εάν», ψευδονευρωτική σχιζοφρένεια και ψυχωτική χαρακτηριολογική διαταραχή.
== Επιδημιολογία ==
Σύμφωνα με την αναθεωρημένη 4η έκδοση του Ευαγγελίου Απανταχού των Ψυχιάτρων ή (επί το επισημότερο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών ή DSM - IV), ''η διάγνωση της οριακής διαταραχής μπαίνει όταν πληρούνται τουλάχιστον πέντε από τα ακόλουθα κριτήρια'':
# '''Ασταθής εικόνα για τον εαυτό -— αυτό σημαίνει πως οι άνθρωποι αυτοί μπορεί πολύ γρήγορα να αλλάζουν, και μάλιστα πολύ δραστικά, τις απόψεις τους, τις πεποιθήσεις τους, αυτά που τους αρέσουν, αυτά που δεν τους αρέσουν, τους στόχους τους, τις ηθικές αξίες τους κ.ο.κ.'''
# '''Ασταθείς σχέσεις -— με την ίδια ευκολία που αλλάζουν τα πιστεύω τους αλλάζουν και τη γνώμη τους για τους άλλους -— από αγγέλους μέσα σε μια στιγμή τους θεωρούν διαβόλους και τούμπαλιν. Το δίπολο στο οποίο κινούνται οι απόψεις τους για τους άλλους είναι πάντοτε ακραίο: από την απόλυτη εξιδανίκευση στην απόλυτη απαξίωση.'''
# '''Ασταθή συναισθήματα -— τα άτομα με οριακή διαταραχή βιώνουν πολύ έντονα συναισθήματα, και ταχείες εναλλαγές συναισθημάτων, με μικρή ή και καμία εξωτερική αφορμή. Τα πιο επικρατή συναισθήματα είναι ο θυμός, η στενοχώρια και το έντονο άγχος, μεταξύ άλλων.'''
# '''Απελπισμένες προσπάθειες να μην εγκαταλειφθούν, ενώ πολλές φορές αυτή η εγκατάλειψη είναι φανταστική ή ψευδαίσθηση. '''
# '''Έντονη παρορμητικότητα. Κατασπατάληση χρημάτων, γρήγορη οδήγηση, κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών, απροστάτευτο σεξ, υπερφαγία κ.α.'''
# '''Συχνές απόπειρες αυτοκαταστροφής ή αυτοτραυματισμού, απόπειρες/απειλές αυτοκτονίας.'''
# '''Χρόνια αισθήματα κενού και ανίας. '''
# '''Δυσκολία διαχείρισης του θυμού, ο οποίος συχνά αναπτύσσεται "δι' ασήμαντον αφορμήν".'''
# '''Έντονο στρες που οδηγεί σε παροδική παράνοια ή σοβαρά διασχιστικά συμπτώματα (π.χ βρίσκουν τον εαυτό τους να συγκεντρώνεται σε ένα σημείο και να μην σκέφτεται τίποτα, νιώθουν αποκομμένοι από το σώμα τους, σαν να μην τους ανήκει, αισθάνονται σαν να βρίσκονται σε όνειρο και δεν γνωρίζουν αν ο κόσμος γύρω τους είναι αληθινός κλπ.) Συχνά χάνουν τη μνήμη τους σχετικά με το τι συνέβη κατά τη διάρκεια της διάσχισης.'''
== Διάγνωση ==
| 