Γουινέα-Μπισάου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

| τίτλοι_ηγετών = [[Κατάλογος Αρχηγώναρχηγών Κράτουςκράτους της Γουινέας-Μπισσάου|Πρόεδρος]]<br />[[ΠρωθυπουργόςΚατάλογος πρωθυπουργών της Γουινέας-Μπισσάου|Πρωθυπουργός]]

| χρονιά_ΑΕΠ = 20162018

| ΑΕΠ = 23,878391 δισ. $<ref name="imf">{{cite web |url=httpshttp://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/20172018/0102/weodata/weorept.aspx?pr.x=6796&pr.y=139&sy=20162015&ey=20162022&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=654&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Γουινέα-Μπισσάου |publisher=[[ΔΝΤ]] |access-date=Απρίλιος18 2017Οκτωβρίου 2018 |accessdatearchive-url=09https://web.archive.org/web/20181111151257/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=96&pr.y=9&sy=2015&ey=2022&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=654&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |archive-05date=11 Νοεμβρίου 2018 |dead-2017url=no |df=dmy-all }}</ref>

| ΑΕΠ_κατακεφαλή = 1.729951 $<ref name="imf"/>

| χρονιά_ΑΕΠ_Ον = 20162018

| ΑΕΠ_Ον = 1,155480 δισ. $<ref name="imf"/>

| ΑΕΠ_κατακεφαλή_Ον = 694851 $<ref name="imf"/>

| HDI = {{increase}} 0,455 <ref name="UNDP2018">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/ensites/2018-updatedefault/files/2016_human_development_report.pdf |title=2016 Human Development Report 2018Summary |year=2016 |accessdate=21 Μαρτίου 2017 |publisher=HDROUnited (HumanNations Development ReportProgramme Office)|accessdatepages=1021–25 |archive-2url=https://web.archive.org/web/20170718200510/http://hdr.undp.org/sites/default/files/2016_human_development_report.pdf# |archive-2019date=18 Ιουλίου 2017 |dead-url=no |df=dmy-all }}</ref>

Δυτικά βρέχεται από τον [[Ατλαντικός Ωκεανός|Ατλαντικό ωκεανό]], βόρεια συνορεύει με τη [[Σενεγάλη]], νότια και ανατολικά με τη [[Γουινέα]]. Πρωτεύουσα είναι το [[Μπισσάου]]. Πρώην [[Πορτογαλία|πορτογαλική]] αποικία, είχε το όνομα '''Πορτογαλική Γουινέα''', και όταν απέκτησε την ανεξαρτησία της, προστέθηκε το όνομα της πρωτεύουσας στο επίσημο όνομα του κράτους για να μην προκαλείται σύγχυση με την [[Γουινέα|Δημοκρατία της Γουινέας]]. Μείζον ζήτημα για τη χώρα είναι το γεγονός ότι έχει καταστεί διαμετακομιστικό κέντρο για [[ναρκωτικά]]<ref>[http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11381&subid=2&tag=8400&pubid=2064787 Έθνος], ''Οι ναρκοβαρόνοι κάνουν απόβαση στη Δυτική Αφρική '' 20-12- Δεκεμβρίου 2008.</ref> που προέρχονται από τη [[Λατινική Αμερική]] και έχουν προορισμό την [[Ευρώπη]].

Οι πρώτοι Ευρωπαίοι (Πορτογάλοι) είδαν τις ακτές της χώρας στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα. Η περιοχή αυτή ονομάστηκε [[Πορτογαλική Γουινέα]] και αποικίστηκε από εμπόρους και ιδιώτες Λουζιτανούς. Στη συνέχεια η χώρα έγινε πορτογαλική αποικία, το 1895, το 1935 ανακηρύχθηκε πορτογαλικό έδαφος και το 1951 υπερπόντια επαρχία.<ref name="history">[http://africanhistory.about.com/od/guineabissau/p/GuineaBissauHs1.htm "A Brief History of Guinea-Bissau – Part 1"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130105140522/http://africanhistory.about.com/od/guineabissau/p/GuineaBissauHs1.htm# |date=5 Ιανουαρίου 2013 }}. Africanhistory, US Department of State, at About.com. Retrieved 22 Ιουνίου 2013.</ref>

Τα πρώτα ψήγματα του αγώνα για ανεξαρτησία άρχισαν να φαίνονται στη δεκαετία του '50, οπότε ιδρύθηκε το [[PAIGC]] (Αφρικανικό Κόμμα για την Ανεξαρτησία της Γουινέας και του Πρασίνου Ακρωτηρίου), με πρόεδρο τον [[Αμίλκαρ Καμπράλ]]. Οι εθνικιστές του κόμματος αυτού κατάφεραν με τα όπλα να ανακτήσουν από τους Πορτογάλους σημαντικό μέρος από τα εδάφη της χώρας. Το [[1973]] ο Καμπράλ δολοφονήθηκε και παρά το γεγονός αυτό, ανακηρύχθηκε μονομερώς η ανεξαρτησία του κράτους.

Έπειτα από την Επανάσταση των Γαριφάλων στην [[Πορτογαλία]], το στρατιωτικό καθεστώς του [[1974]] υποχρεώθηκε να παραχωρήσει την ανεξαρτησία στις πορτογαλικές αποικίες. Έτσι, η Πορτογαλική Γουινέα έγινε (μαζί με το [[Πράσινο Ακρωτήριο]]) ανεξάρτητη στις 10 Σεπτεμβρίου του 1974 και έλαβε τη σημερινή ονομασία, Γουινέα Μπισσάου. Πρώτος πρόεδρος της χώρας έγινε ο αδερφός του δολοφονηθέντος εθνικιστή Καμπράλ, Λουίς Καμπράλ.

Τον Μάρτιο του 2007 υπέβαλε την παραίτησή του ο πρωθυπουργός [[Αριστίντες Γκόμες]] και τον διαδέχθηκε στο αξίωμα ο [[Μαρτίνιο Ντάφα Καμπί]]. Έπειτα από τις βουλευτικές εκλογές το Νοέμβριο του 2008, στην εξουσία επέστρεψε το PAIGC, με αρχηγό τον [[Κάρλος Γκόμες (νεότερος)|Κάρλος Γκόμες το νεότερο]]. Την 1η Μαρτίου του 2009 ο αρχηγός του Στρατού, στρατηγός Ταγκμέ Να Ουαϊέ, ασκούσε έντονη κριτική στον πρόεδρο Βιέιρα, σκοτώθηκε από έκρηξη χειροβομβίδας στο αρχηγείο του στρατού. Επακολούθησε ανταλλαγή πυροβολισμών γύρω από το Προεδρικό Μέγαρο στην Μπισσάου, σε μία ακόμα πιθανή απόπειρα πραξικοπήματος και επίθεση εναντίον του προέδρου, στις 2 Μαρτίου. Λίγο αργότερα ανακοινώθηκε η δολοφονία του προέδρου<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/7918061.stm BBC News], Guinea Bissau leader 'attacked', 2-3- Μαρτίου 2009.</ref><ref>[http://english.aljazeera.net/news/africa/2009/03/20093284243521150.html Guinea-Bissau president 'killed'], Al Jazeera, 2-3- Μαρτίου 2009</ref>. Ο Βιέιρα πιθανότατα θεωρήθηκε υπεύθυνος για τη δολοφονία του Ουαϊέ και σκοτώθηκε από υποστηρικτές του δολοφονηθέντος αρχηγού του Στρατού.<ref>[http://www.express.gr/news/world/138500oz_20090302138500.php3 Εξπρές], Γουινέα-Μπισάου. Στρατιωτικοί σκότωσαν τον πρόεδρο της χώρας, 2-3- Μαρτίου 2009.</ref>

Μία ημέρα μετά τη δολοφονία του Βιέιρα, ο [[Ραϊμούντο Περέιρα]] εξελέγη προσωρινός πρόεδρος από το κοινοβούλιο και ορκίστηκε στις 3 Μαρτίου του 2009.<ref name=auto1>[http://web.archive.org/web/20090307001413/http://www.voanews.com/english/2009-03-03-voa55.cfm VOA News], Guinea-Bissau Speaker Takes Oath as New President, 3-3- Μαρτίου 2009.</ref> Την ίδια χρονιά (2009) εξελέγη πρόεδρος ο [[Μαλάμ Μπακάι Σανιά]], ο οποίος κυβέρνησε ως τον θάνατό του, το 2012.