Τσάμηδες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 30:
Στις 17-18 Αυγούστου του [[1944]] διεξήχθη η [[μάχη της Μενίνας]] που ήταν η σημαντικότερη που δόθηκε από τις αντιστασιακές δυνάμεις κατά των Γερμανών στην Ήπειρο. Εκεί οι δυνάμεις του [[ΕΔΕΣ]] νίκησαν τους Γερμανούς και τα τμήματα Τσάμηδων που τους υποστήριζαν. Ανάμεσα στα θύματα καταμετρούνται και 86 νεκροί και αρκετοί αιχμάλωτοι ανάμεσα στους οποίους και 9 Τσάμηδες.<ref>Η Εθνική Αντίσταση των Ελλήνων 1941-1945, εκδ. Πανελλ. Συνομοσπονδία Εθνικών Αντιστασιακών Οργανώσεων, σσ 46-50, Αθήνα 2001</ref> . Οι δυνάμεις του ΕΔΕΣ τελούσαν υπό των εντολών του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής με το στόχο την παραπλάνηση των Γερμανών ότι επίκειται Συμμαχική απόβαση στην Ήπειρο<ref>Το αντάρτικο του Ε.Δ.Ε.Σ. στην Ήπειρο στόχοι, δράση και αποτελέσματα Ιούλιος 1942-Δεκέμβριος 1944 (Διδακτορική διατριβή) Φλιτούρης, Αθανάσιος σελ 217</ref>, ενώ ο [[Κρις Μόνταγκιου Γουντχάους]] σε μεταγενέστερο υπηρεσιακό σημείωμα του 1945, αναφέρει ότι ο Ζέρβας ως ηγέτης του ΕΔΕΣ έπραξε κατόπιν ενθάρρυνσης της Συμμαχικής Αποστολής. Επακόλουθα, οι δυνάμεις του ΕΔΕΣ προέβησαν σε συλλογική βία έναντι του πληθυσμού της μειονότητας. <ref>Τάσος Κωστόπουλος «Μια ανεπιθύμητη μειονότητα»</ref>
Η ποιότητα της βίας χαρακτηρίζεται και ως [[εθνοκάθαρση]].<ref>Τάσος Κωστόπουλος «Μια ανεπιθύμητη μειονότητα»</ref> <ref>Καλύβας, Στάθης Ν. (12 Απριλίου 2005). «Ποιοι ήταν οι Τσάμηδες». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2016.</ref> Συνολικά τα θύματα υπολογίζονται περισσότεροι από 1200, ενώ Αλβανικές πηγές αναφέρουν ότι ήταν 2000.<ref>The Muslim Chams of Northwestern Greece The grounds for the expulsion of a “non-existent” minority community Lambros Baltsiotis https://journals.openedition.org/ejts/4444</ref> Την βία εναντίον των Τσάμηδων την αποδέχτηκαν ή έμμεσα υποστήριξαν οι Βρετανοί και Αμερικάνοι σύνδεσμοι.<ref>HISTORICAL DIALOGUE ON CHAM ISSUES, Lambros Baltsiotis [https://harriman.columbia.edu/files/harriman/content/Historical%20Dialogue%20on%20Cham%20Issues%20April%202014%20ISHR.pdf]</ref>
Οι εκφάνσεις βίας δεν είχαν συγκατάθεση της ηγεσίας ΕΔΕΣ ούτε της βρετανικής αποστολής, όμως ήταν αδύνατον να αποτραπούν απόλυτα,<ref name=Tsoutsoumpis138>Τσουτσουμπής, σελ. 138.</ref> καθώς άμαχοι πολίτες και χαμηλόβαθμοι αντιστασιακοί ήταν εξοργισμένοι από τη δωσίλογη ένοπλη δράση ομάδων Τσάμηδων και απαιτούσαν δικαιοσύνη. Άτομα που ανήκαν στον ΕΛΑΣ είχαν επίσης εμπλοκή σε αντεκδικήσεις που κατέληξαν σε θανάτους Τσάμηδων. Χαρακτηριστικά ο αξιωματικός του ΕΛΑΣ Θανάσης Γιοχαλάς συνέλαβε και εκτέλεσε 40 Μουσουλμάνους στην Πάργα. Τα γυναικόπαιδα διασώθηκαν από τμήματα του ΕΔΕΣ που οποία τελικά συνέλαβαν και εκτέλεσαν τον Γιοχαλά.<ref>Τσουτσουμπής, σελ. 137.</ref> Πάντως σε σύγκριση πάντως με τα αιματηρά επεισόδια με θύματα (εθνοτικά) Γερμανούς και άλλους πρόσφυγες που καταγράφηκαν κατά την προέλαση του Κόκκινου Στρατού τους τελευταίους μήνες των συγκρούσεων στο Ανατολικό Μέτωπο, τα βίαια επεισόδια εναντίον αμάχων Μουσουλμάνων σε περιοχές της Θεσπρωτίας ήταν εξαιρετικά περιορισμένα, και αυτό επειδή τελικά ο Ζέρβας μπόρεσε να επιβάλει την αναγκαία πειθαρχία για την περιφρούρηση του συγκεντρωμένου σε διάφορα ασφαλή σημεία άμαχου μουσουλμανικού πληθυσμού.<ref>Γκότοβος, 2013, σελ. 65–66</ref>
Τους επόμενους μήνες Γερμανοί και Τσάμηδες από κοινού προσπάθησαν να επανακαταλάβουν την Παραμυθιά όμως χωρίς επιτυχία.<ref>Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας (1995). "[http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/8696 Η ελληνική κοινότητα της Αλβανίας υπό το πρίσμα της ιστορικής γεωγραφίας και δημογραφίας]." σελ. 39.</ref>
Ο ΕΔΕΣ και για δεύτερη φορά προέτρεψε τους εκπρόσωπους των Τσάμηδων να εγκαταλείψουν τη φιλοναζιστική στάση τους και να παραδώσουν τα όπλα. Η έκκληση αυτή συνοδεύτηκε και από εγγυήσεις των Συμμάχων αλλά ακόμη και τότε επέμεναν να μείνουν στο πλευρό τους Βέρμαχτ και απάντησαν αρνητικά.<ref name="Manta2009"/> Μάλιστα, η ηγεσία των Τσάμηδων οργανώθηκε στρατιωτικά και στρατολόγησε ολόκληρο τον αντρικό πληθυσμό της, από 16 μέχρι 60 ετών, για πόλεμο εναντίον του προελαύνοντα ΕΔΕΣ.<ref name="Manta2009"/> Στις αρχές Αυγούστου 1944 η ένοπλη αντίσταση των Τσάμηδων εξουδετερώθηκε,<ref name="Manta2009"/> ενώ στις 17-18 Αυγούστου ένοπλα τμήματα Ναζί-Τσάμηδων ηττήθηκαν από τους μαχητές του ΕΔΕΣ στη [[Μάχη της Μενίνας]]. Μετά την μάχη η κοινότητα των Τσάμηδων ξεκίνησε να περνάει τα σύνορα και κατέφευγε μαζικά στην Αλβανία.<ref name=Michalopoulos>{{cite book|last1=Μιχαλόπουλος |first1=Δημήτριος|title=Σχέσεις Ελλάδας και Αλβανίας (Greek-Albanian Relations)|date=1987|publisher=Parateretes|pages=187–188}}</ref> Οι Τσάμηδες που πολέμησαν στους Φιλιάτες κατά του ΕΔΕΣ, φυλακίστηκαν, δικάστηκαν και εκτελέστηκαν την επόμενη ημέρα. Παρ' όλα αυτά οι ηγέτες τους Μαζάρ και Νούρι Ντίνο κατάφεραν να διαφύγουν στην Αλβανία, μαζί με σημαντικό τμήμα του Τσάμικου πληθυσμού μαζί με τον γερμανικό στρατό και με μέσα της Βέρμαχτ.<ref name=Manta2009>Μαντά, 2009. σελ. 10.</ref><ref>{{cite journal|last1=Kondis|first1=Basil|title=The Greek minority in Albania|journal=Balkan Studies|date=1995|volume=36|issue=1|page=91|url=https://ojs.lib.uom.gr/index.php/BalkanStudies/article/view/2676|accessdate=6 September 2016}}</ref>
===Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου===
| |||