Γκιγιέν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γκιγιέν
 
μ Κουτί πληροφοριών --> Πληροφορίες
Γραμμή 1:
{{Κουτί πληροφοριώνΠληροφορίες πρώην χώρας||ιθαγενές_όνομα=Γκιγιέν|έτος_έναρξη=1259|έτος_λήξη=1790|σύμβολο=Blason de l'Aquitaine et de la Guyenne.svg|σύμβολο_είδος=Έμβλημα|σημαία=|εικόνα_χάρτης=Carte de la Guyenne.svg|εικόνα_χάρτης_λεζάντα=Η επαρχία Γκιγιέν στα σύνορα του 18ου αιώνα και οι σημερινές κοινότητες και νομοί|περιοχή=|χώρα=[[Γαλλία]]|πρωτεύουσα=[[Μπορντώ]]|κοινές_γλώσσες=[[Γαλλική γλώσσα|Γαλλικά]], [[Οξιτανική γλώσσα|Οξιτανικά]], Γασκωνικά, Λιμουζέν, Λανγκεντοκιανά|κυβέρνηση_είδος=Επαρχία του [[Βασίλειο της Γαλλίας|βασιλείου της Γαλλίας]]|νόμισμα=|σημειώσεις=|σήμερα=Νομοί [[Ζιρόντ (νομός)|Ζιρόντ]], [[Λοτ-ε-Γκαρόν]], [[Δορδόνη (νομός)|Δορδόνη]], [[Λοτ (νομός)|Λοτ]], [[Αβερόν (νομός)|Αβερόν]] και το κύριο τμήμα του [[Ταρν-ε-Γκαρόν]] στις περιοχές [[Νέα Ακουιτανία]] και [[Οξιτανία (διοικητική περιοχή)|Οξιατανία]]}}
Η '''Γκιγιέν''' ([[Γαλλική γλώσσα|γαλλικά]]: Guyenne, [[Οξιτανική γλώσσα|οξιτανικά]]: Guiana) ήταν μια παλιά επαρχία της νοτιοδυτικής [[Γαλλία|Γαλλίας]]ς. Τα όριά της γνώρισαν μεγάλες μεταβολές κατά τη διάρκεια της ιστορίας σε μέρη των εδαφών των γαλλικών περιοχών [[Νέα Ακουιτανία]] και [[Οξιτανία]].
 
Έχοντας τον τίτλο του δουκάτου, η Γκιγιέν είχε πρωτεύουσα το [[Μπορντώ]]. Το όνομά της εμφανίστηκε στον 13ο αιώνα, αντικαθιστώντας τον όρο «Ακουιτανία». Ουσιαστικά ήταν το παλιό δουκάτο της Ακουιτανίας που η έκτασή του μειώθηκε και έγινε κτήση των βασιλέων της Αγγλίας μετά τη [[συνθήκη των Παρισίων (1259)]].<ref>Πάπυρος Λαρούς, τομ. 18, σελ. 273</ref>
 
Κατά τη διάρκεια του [[Παλαιό Καθεστώς|παλαιού καθεστώτος]], η Γκιγιέν ήταν μια από τις μεγαλύτερες επαρχίες στη Γαλλία και περιελάμβανε διάφορες μικρότερες περιοχές και επαρχίες όπως τις Μπορντελαί, [[Περιγκόρ]], Αζαναί, [[Κερσί]], [[Λιμουζέν (επαρχία)|Λιμουζέν]], [[Σαιντόνζ]], [[Ανγκουμουά]] και Ρουέργκ.
 
Η Γκιγιέν ήταν στενά συνδεδεμένη με τη [[Γασκώνη]], η οποία θεωρούνταν τμήμα της Γκιγιέν, και συχνά μοιράστηκαν την ίδια κυβέρνηση.
 
Όπως όλες οι γαλλικές επαρχίες, η Γκιγιέν καταργήθηκε το 1790 με τη δημιουργία των γαλλικών νομών.
Γραμμή 12:
== Ετυμολογία ==
[[Αρχείο:Blason_Guyenne.png|αριστερά|μικρογραφία|99x99εσ|Έμβλημα της Γκιγιέν]]
Το όνομα Γκιγιέν (Guyenne) προέρχεται από το Aguyenne, μια φωνητική εξέλιξη του όρου Ακουιτανία (Aquitania). <ref>Xavier de Planhol, ''An Historical Geography of France'' (Cambridge, 1994), p. 168.</ref>
 
Η ονομασία Γκιγιέν αναφέρεται για πρώτη φορά το 1259.<ref>Xavier Beltour, ''L'histoire oubliée de l'Aquitaine'', éd. Princi Negre 1995, <abbr>p.</abbr><nowiki> 74 : « Optant pour la paix, Henri [III d'Angleterre] signe avec le roi de France, Louis IX le traité de Paris (1259) selon lequel il devient vassal des Français pour l'Aquitaine, appelée simultanément depuis ce traité </nowiki>''la Guyenne'' (altération du nom). »</ref> Κατά τον 12ο και 13ο αιώνα ''Γκιγιέν'' ήταν το κοινό όνομα της επαρχίας στα γαλλικά και είχε αντικαταστήσει τον όρο ''Ακουιτανία'', που θεωρούνταν αρχαϊκός και ακαδημαϊκός.
 
Αυτή η πρώην επαρχία της νοτιοδυτικής Γαλλίας είχε πρωτεύουσα το Μπορντώ και βρίσκονταν στα βορειοανατολικά της Γασκώνης. Στη συνέχεια ο όρος χαρακτήριζε όλες τις γαλλικές κτήσεις του βασιλιά της Αγγλίας μετά τη συνθήκη των Παρισίων (1259).
Γραμμή 21:
[[Αρχείο:Europe13eSiecle.jpg|μικρογραφία|360x360εσ|Η Γκιγιέν στο χάρτη της Ευρώπης τον 13ο αιώνα]]
[[Αρχείο:Map_France_1477-de.svg|μικρογραφία|388x388εσ|Χάρτης της Γαλλίας το 1477, όταν πλέον η Γκιγιέν αποτελούσε τμήμα του βασιλείου]]
Τον 12ο αιώνα σχημάτιζε, μαζί με τη [[Γασκώνη]], το [[δουκάτο της Ακουιτανίας]], το οποίο πέρασε υπό την κυριαρχία των βασιλέων της Αγγλίας το 1152 μετά τον γάμο της [[Ελεονώρα της Ακουιτανίας|Ελεονώρας της Ακουιτανίας]] με τον [[Ερρίκος Β΄ της Αγγλίας|Ερρίκο Β' Πλανταγενέτη]], κόμη του Ανζού και αργότερα βασιλιά της Αγγλίας (1154). Τον 13ο αιώνα, μέσω των κατακτήσεων των βασιλέων της Γαλλίας [[Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας|Φιλίππου Β' της Γαλλίας]], [[Λουδοβίκος Η΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκου Η']] και [[Λουδοβίκος Θ΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκου Θ]]', περιορίστηκε στα στενότερα όρια που καθόρισε η [[συνθήκη των Παρισίων (1259)]].
 
Αυτή την περίοδο η περιοχή έλαβε το όνομα Γκιγιένη. Υπό αγγλική κατοχή από το 1188 έως το 1453, έγινε το σκηνικό του [[Πόλεμος της Γκιγιέν|πολέμου της Γκιγιέν]] (1294-1297) οπότε ο [[Φίλιππος Γ΄ της Γαλλίας|Φίλιππος Γ' της Γαλλίας]] παραχώρησε επί πλέον εδάφη στον [[Εδουάρδος Α΄ της Αγγλίας|Εδουάρδο Α΄ της Αγγλίας]] το 1279. Ακόμη ενωμένη με τη Γασκώνη, σχημάτιζε ένα δουκάτο που επεκτείνονταν από τη [[Σαράντ (νομός)|Σαράντ]] έως τα [[Πυρηναία]].
Γραμμή 27:
Η Γκιγιέν υπήρξε το βασικό ορμητήριο των Άγγλων στις εχθροπραξίες τους κατά τη διάρκεια του [[Εκατονταετής Πόλεμος|Εκατονταετούς πολέμου]], ιδιαίτερα την εποχή του [[Εδουάρδος του Γούντστοκ|Μαύρου Πρίγκιπα Εδουάρδου]] (1355-1370).
 
Με τη [[συνθήκη του Μπρετινί]] (1360), ο βασιλιάς [[Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας]] απέκτησε την πλήρη κυριαρχία του δουκάτου της Γκιγιένης, μαζί με τις επαρχίες [[Ωνί]], [[Σαιντόνζ]], [[Ανγκουμουά]] και [[Πουατού]]. Οι νίκες του [[Μπερτράν ντυ Γκεκλέν]] και του [[Γκαστόν Γ΄ της Φουά|Γκαστόν Γ΄ κόμη της Φουά]] αποκατέστησαν το δουκάτο σύντομα στα όρια του 13ου αιώνα. Το 1451 κατακτήθηκε από τους Γάλλους και τελικά ενώθηκε με το Γαλλικό στέμμα από τον [[Κάρολος Ζ΄ της Γαλλίας|Κάρολο Ζ']].
 
Το 1469, ο [[Λουδοβίκος ΙΑ΄ της Γαλλίας]] το παραχώρησε ως πηγή εισοδήματος στον αδελφό του Κάρολο της Γαλλίας, μετά τον θάνατο του οποίου το 1472, περιήλθε οριστικά στη βασιλική κυριαρχία.
 
Στη συνέχεια η Γκιγιέν δημιούργησε μια κυβέρνηση ('<nowiki/>'''gouvernement général'''') η οποία από τον 17ο αιώνα και μετά ήταν ενωμένη με την [[Γασκώνη]]. Η κυβέρνηση Γκιγιέν και Γασκώνης (Guienne et Gascogne), με πρωτεύουσα το Μπορντώ, διήρκεσε μέχρι το τέλος του [[Παλαιό Καθεστώς|παλαιού καθεστώτος]] (1792).
 
Το 1790, κατά τη διάρκεια της [[Γαλλική Επανάσταση|Γαλλικής Επανάστασης]], οι νομοί που σχηματίστηκαν από τη Γκιγιέν ήταν αυτοί της [[Ζιρόντ (νομός)|Ζιρόντ]], [[Λοτ-ε-Γκαρόν]], [[Δορδόνη (νομός)|Δορδόνη]], [[Λοτ (νομός)|Λοτ]], [[Αβερόν (νομός)|Αβερόν]] και το κύριο τμήμα του [[Ταρν-ε-Γκαρόν]].<ref>{{Cite web|url=https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Guienne|title=Britannica/Guienne|last=.|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>
 
== Γλώσσα ==
Στην περιοχή η κυρίαρχη γλώσσα ήταν τα [[Οξιτανική γλώσσα|οξιτανικά]] και διάλεκτοι αυτών, κυρίως τα γασκωνικά, τα λιμουζέν και τα λανγκεντοκιανά.
 
== Πνευματική ζωή ==
Η πνευματική και καλλιτεχνική αναγέννηση άνθισε στις πόλεις, δημιουργήθηκαν κέντρα τυπογραφίας και ιδρύματα, όπως το «Κολλέγιο της Γκιγιέν» που ιδρύθηκε το 1533 και όπου φοίτησε και ο [[Μισέλ ντε Μονταίν]], που ευνόησαν τη διάδοση του [[Λουθηρανισμός|Λουθηρανισμού]].
 
Κατά τη διάρκεια των [[Θρησκευτικοί Πόλεμοι (Γαλλία)|Θρησκευτικών πολέμων]] η περιοχή υπέστη πολλές δοκιμασίες, ως μία από τις κύριες εστίες των οπαδών της [[Μεταρρύθμιση|Μεταρρύθμισης]]ς. Εξασθένησε από την εξέγερση της [[Σφενδόνη (εξέγερση)|Σφενδόνης]] και από την [[Έδικτο του Φονταινεμπλώ|ανάκληση του διατάγματος της Νάντης]] και επανήλθε στην ευημερία κατά τον 18ο αιώνα, κυρίως χάρη στο εμπορικό επιμελητήριο του Μπορντώ.
 
== Παραπομπές ==
 
<references />
 
[[Κατηγορία:Πολιτισμικές και γλωσσολογικές περιοχές της Γαλλίας]]
[[Κατηγορία:Πρώην επαρχίες της Γαλλίας]]
<references />
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Γκιγιέν"