|
== Η διακονία του αγίου Προκοπίου (1889-1891) ==
Ο [[Προκόπιος Ικονίου|άγιος Προκόπιος Λαζαρίδης]] (από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας) από το [[1889]] έως το [[1891]] διακόνησε ως αρχιδιάκονος του Μητροπολίτη Μελενίκου και Σιδηροκάστρου Προκοπίου αλλά και ως ιεροκήρυκας, καθώς ήταν απόφοιτος της [[Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης|Θεολογικής Σχολής Χάλκης]]. Βοήθησε στην πνευματική κατάρτιση του ποιμνίου και ταυτόχρονα στην αναδιάρθρωση της κοινοτικής οργάνωσης των Ελλήνων - τότε υπόδουλων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία - μέσω συνελεύσεων εφοροεπιτροπών της Ελληνικής Κοινότητας και των Εκπαιδευτηρίων. Βοήθησε να παύσουν οι κομματικές έριδες μεταξύ των Ελλήνων και να αναπτυχθεί εκ νέου πνεύμα συνεργασίας και ενότητας. Διερχόταν όλες τις κοινότητες της Μητρόπολης για να κηρύττει καθώς ο χριστιανικός πληθυσμός της περιοχής είχε στερηθεί για πολλά χρόνια το κήρυγμα. Διασώζονται ευχαριστήριες επιστολές των κοινοτήτων Πετριτσίου και [[Ηράκλεια Σερρών|Kάτω Tζουμαγιάς]] (σημερινή Ηράκλεια Σερρών) προς τον μητροπολίτη Mελενίκου, στις οποίες εκφράζουν την ικανοποίησή τους, ενώ αποκαλύπτεται και η κηρυκτική ικανότητά του αρχιδιακόνου Προκοπίου. Ο Προκόπιος Λαζαρίδης μετά τη διακονία του στη Μακεδονία αναδείχθηκε επίσκοπος και διετέλεσε Μητροπολίτης Δυρραχίου (1899-1906) και Φιλαδέλφειας (1906-1911). Το 1911 εξελέγη Μητροπολίτης [[Ικόνιο|Ικονίου]] της Μικράς Ασίας όπου ανέπτυξε πολύπτυχη δράση σε ποιμαντικό εθνικό και εκπαιδευτικό επίπεδο. Μετά από πολύμηνες εξορίες και ταλαιπωρίες άφησε την πνοή του στο Ζιντζίντερε της Καισάρειας Μικράς Ασίας το [[1923]].<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2017/03/07/%CE%AC%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BF/ Γιώργος Καζάνας, ''Ο Άγιος Προκόπιος Μητροπολίτης Ικονίου (+1923)'' - ιστολόγιο Ένωσης Μικρασιατών Φοιτητών]</ref>
== Τα ελληνικά κειμήλια του Μελενίκου ==
Το τέμπλο της Μητρόπολης Μελενίκου, ξυλόγλυπτο υψηλής τέχνης και τεχνικής με ανάγλυφες παραστάσεις από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη μεταφέρθηκε το [[1913]] στο Ντεμίρ Ισάρ κατά την εγκατάσταση των Μελενικίων στο ελληνικό έδαφος μετά τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Επίσης, οι Έλληνες εκ Μελενίκου διέσωσαν και μετέφεραν το [[1913]] στη νέα τους πατρίδα, Ντεμίρ Ισάρ, πλήθος ελληνικών κειμηλίων ιδιοκτησίας της Μητροπόλεως Μελενίκου που προέρχονταν από 40 εκκλησίες της περιοχής του Μελένικου. Ανάμεσα σε αυτά βρίσκονται Ευαγγέλια υπενδεδυμένα με ασήμι, εικόνες επαργυρωμένες, ιερά άμφια και πλήθος από άλλα λατρευτικά αντικείμενα, όλα εξαιρετικής τέχνης κειμήλια, μεγάλης αρχαιολογικής αλλά και συναισθηματικής αξίας. Τα κειμήλια εναποτέθηκαν σε ακίνητο που μίσθωναν οι Μελενίκιοι. Κατά την [[Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)|κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας]], το [[1916]], οι Βούλγαροι απέσπασαν παράνομα το ιστορικό τέμπλο της Μητρόπολης Μελενίκου, το οποίο αφού το απέσπασαν, το μετέφεραν και το τοποθέτησαν στο [[Μοναστήρι της Ρίλα]] στη Βουλγαρία<ref>[[Κωνσταντίνος Τσώπρος]], Αναμνήσεις Μελένοικο-Θεσσαλονίκη σ. 36, εκδ. [http://www.imxa.gr/ IMXA] , 1992<sup>2η </sup> GR ISSN: 0073-862Χ</ref> . Ακόμη τον Αύγουστο του [[1917]] συνέλαβαν τον Δημήτριο Χατζηκούτρα, υπεύθυνο του ακινήτου όπου φυλάσσονταν τα ελληνικά κειμήλια, απέσπασαν τα κλειδιά και ο λοχαγός του 14ου Συντάγματος Πεζικού George Siskoff, διέταξε τη μεταφορά των κειμηλίων, εκτελώντας διαταγή του στρατηγού Rouseff, διοικητού της 7ης Μεραρχίας. Η παράνομη μεταφορά έγινε μάλιστα μεσημέρι, υπό το φως της ημέρας. Οι Βούλγαροι υποχρεωμένοι από τη Συνθήκη του Νεϊγύ το 1919 και ισχυριζόμενοι ψευδώς πως δεν διέθεταν άλλα, επέστρεψαν στην Ελλάδα κάποια κειμήλια, ελάχιστα σε σχέση με τον συνολικό πλήθος των κλαπέντων. Το 1990 όμως αποκαλύφθηκε πως έχουν στην κατοχή τους όλα τα ελληνικά κειμήλια που είχαν κλαπεί από την Ανατολική Μακεδονία κατά τη [[Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)]].
Μάλιστα οι Βούλγαροι απέσπασαν παράνομα όχι μόνο τα εκ Μελενίκου κειμήλια της Μητρόπολης Μελενίκου (που περιελάμβανε το Ντεμίρ Ισάρ), αλλά και πλήθος έτερων ελληνικών κειμηλίων από τη [[Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών]], τη [[Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης]] Παγγαίου και τις Μονές Καλαμούς και Αρχαγγελιώτισσας Ξάνθης. Το [[Οικουμενικό Πατριαρχείο]], οι Ιερές Μητροπόλεις καθώς και οι αρχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν διατυπώσει επισήμως αίτημα για την επιστροφή των κλαπέντων ελληνικών κειμηλίων.<ref>[http://meleniko.gr/keimilia/ τα κειμήλια των Μελενικίων που εκλάπησαν από τους Βούλγαρους]</ref>
==Οι ιερείς μάρτυρες (1941-1944)==
|
