Μάχη του Στάλινγκραντ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στις 14 Οκτωβρίου, η γερμανική διοίκηση εξέδωσε την διαταγή Νο. 1 του Χίτλερ. Στο έγγραφο αυτό, ο Χίτλερ αξιολόγησε τα αποτελέσματα της καλοκαιρινής και της φθινοπωρινής επίθεσης και παρέθεσε τους στόχους της χειμερινής εκστρατείας: «η καλοκαιρινή και η φθινοπωρινή εκστρατεία, πλην των μαχών που συνεχίζονται και των συγκρούσεων που φέρουν χαρακτήρα τοπικής μάχης, ολοκληρώθηκε..η κεντρική Ρωσία έχει αποκοπεί από τις περιοχές του Καυκάσου, οι οποίες έχουν τεράστια σημασία για τη συνέχιση του πολέμου...στα άλλα μέρη του μετώπου, καταφέραμε να απωθήσουμε τις επιθέσεις των Ρώσων με λίγες απώλειες, ενώ αυτοί υπέστησαν μεγάλες ανθρώπινες απώλειες»<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. {{sfn|Ισάγιεφ|2008|pp=232-233</ref>}}. Ωστόσο, ο Χίτλερ διέταξε τους διοικητές των μετώπων να περάσουν στη στρατηγική άμυνα σε όλες τις περιοχές, πλην του Στάλινγκραντ<ref>ЦАМО, ф. 500, оп. 12462, д. 86, л. 85-90</ref>. Την ίδια μέρα, ο Πάουλους ξεκίνησε [με 3 μεραρχίες πεζικού και 2 μεραρχίες τεθωρακισμένων] επίθεση στην περιοχή του εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων, με σκοπό να βγει στον Βόλγα<ref name=Samsonov42/> - σύμφωνα με τον Μπίβορ, στην επίθεση συμμετείχε και ο 4ος Αεροπορικός Στόλος του φον Ρίχτχοφεν<ref>Antony Beevor, Stalingrad, pg. 206</ref>.

Στα έγγραφα της 6ης Στρατιάς αναφέρεται ότι «η νότια πτέρυγα των Γερμανών επιτέθηκε στα βόρεια προάστια του Στάλινγκραντ και [μέχρι το μεσημέρι] κατάφερε να καταλάβει τον νοτιοδυτικό τομέα του μεγάλου εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων. Επίσης, οι στρατιώτες μας κατάφεραν να προωθηθούν στο κέντρο του δυτικού τομέα»<ref name{{sfn|Ισάγιεφ|2008|p=Isaev236>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 236</ref>}}. Το χτύπημα των Γερμανών δέχτηκαν η 37η Μεραρχία Φρουρών, η 95η και η 112η μεραρχία. Μέχρι το τέλος της ημέρας, το εργοστάσιο γεωργικών ελκυστήρων πέρασε στα χέρια των Γερμανών, οι οποίοι έφθασαν στον Βόλγα, έχοντας, όμως, υποστεί μεγάλες απώλειες<ref name{{sfn|Ισάγιεφ|2008|p=Isaev236/>236}}. Την επόμενη μέρα, οι Γερμανοί επιτέθηκαν από την περιοχή Λατασσάνκα και έφθασαν στο στόμιο του ποταμού Μόκραγια Μετσέτκα, με αποτέλεσμα να αποκλείσουν τη βόρεια ομάδα της 62ης Στρατιάς από τις διαβάσεις - η 115η, η 124η και η 149η μεραρχία, καθώς και στρατιώτες της 2ης και της 112ης μεραρχίας (αυτή η ομάδα ονομάστηκε «ομάδα Γκόροχοφ») βρέθηκαν περικυκλωμένες<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. {{sfn|Ισάγιεφ|2008|pp=236-237</ref>}}. Αυτό επέτρεψε στους Γερμανούς να επιτεθούν στην οπισθοφυλακή της 308ης μεραρχίας και στο διοικητικό κέντρο της 62ης Στρατιάς - σύμφωνα με το ημερολογίο της 62ης Στρατιάς, «η 95η Μεραρχία και η 37η Μεραρχία Φρουρών δεν είναι πλέον αξιόμαχες»<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. {{sfn|Ισάγιεφ|2008|p=237</ref>}}.

Παράλληλα, η 64η Στρατιά παρέδωσε την 138η μεραρχία του συνταγματάρχη Ι. Λιούντνικοφ στην 62η Στρατιά<ref name=Samsonov42/>. Το 51ο Σώμα των Γερμανών, σε συνεργασία με την 305η μεραρχία πεζικού, επιτέθηκαν, ωστόσο, εξαιτίας της έλλειψης συνεργασίας πεζικού και αρμάτων μάχης, καθώς και λόγω της σθεναρής άμυνας των Σοβιετικών, η επίθεση έληξε με αποτυχία - στις αναφορές του, το 51ο Σώμα δηλώνει ότι στις 16 Οκτωβρίου, η επίθεση σταμάτησε, καθώς οι στρατιώτες δεν είχαν αρκετά πολεμοφόδια<ref name{{sfn|Ισάγιεφ|2008|p=Isaev239>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 239</ref>}}. Η κατάσταση αυτή επέτρεψε στην 138η μεραρχία να φθάσει στην πόλη. Μετά, ο Λιούντνικοφ έλαβε διαταγή από το επιτελείο της 62ης Στρατιάς να μην επιτρέψει στους Γερμανούς να καταλάβουν τη Λεωφόρο Λένιν και το εργοστάσιο «Οδοφράγματα»<ref name{{sfn|Ισάγιεφ|2008|p=Isaev239/>239}}. Ωστόσο, η 138η μεραρχία δεν κατάφερε να καταλάβει τον σιδηροδρομικό σταθμό και το χωριό Σκουλπτούρνι, με αποτέλεσμα [όπως αναφέρεται σε διαταγή του Τσουϊκόφ] να εμφανιστεί ένα κενό μεταξύ της μεραρχίας του Λιούντνικοφ και της δεξιάς πτέρυγας της 308ης μεραρχίας<ref>ЦАМО РФ, ф. 345, оп. 5487, д. 48-49, л. 206.</ref>.

Αργότερα [στις 16 Οκτωβρίου], ο Τσουϊκόφ, εξαιτίας της προώθησης των Γερμανών στην περιοχή του εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων και στον Βόλγα, μετέφερε μερικές δυνάμεις της 300ης μεραρχίας (10.000 στρατιώτες) στα νησιά Ζαϊτσέφσκι και Σπόρνι<ref name{{sfn|Ισάγιεφ|2008|p="ReferenceA">Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 241</ref>}}. Στις 17 Οκτωβρίου, δύο συντάγματα της 138ης μεραρχίας του Λιούντνικοφ πέρασαν τον Βόλγα και συγκρούστηκαν με τους Γερμανούς στην περιοχή του εργοστάσιου «Οδοφράγματα»<ref name=VV17>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 17 октября</ref>. Παράλληλα, η «ομάδα Γκόροχοφ» πέρασε σε μια κυκλική άμυνα στην περιοχή Σπαρτάνοφκα-Ρίνοκ<ref name=VV17/>. Αρχικά, το γερμανικό πεζικό κατάφερε να καταλάβει ένα μέρος του χωριού Ρίνοκ, ωστόσο, στο τέλος της ημέρας, οι Σοβιετικοί ανέκτησαν το χωριό - σύμφωνα με τον Σαμσόνοφ, η «ομάδα Γκόροχοφ» [μέσα σε 2 μέρες] κατέστρεψε 58 γερμανικά μάχης και σκότωσε 2.000 Γερμανούς στρατιώτες και αξιωματικούς<ref>ЦАМО СССР. Ф. 345. Оп. 27689. Д. 1. Л. 382.</ref>. Ο Σαμσόνοφ αναφέρει ότι οι Σοβιετικοί υπέστησαν σοβαρές απώλειες, οι οποίες ανάγκασαν τη σοβιετική διοίκηση να ρίχνει στη μάχη τους εργάτες και όλους τους ανθρώπους που μπορούσαν να πολεμήσουν<ref name=Samsonov42/>. Στις 18 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί συνέχισαν την επίθεση στο εργοστάσιο «Οδοφράγματα», με αποτέλεσμα να βρεθούν στον δυτικό τομέα του εργοστασίου<ref name=VV18>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 18 октября</ref>. Οι Γερμανοί προσπαθούσαν να καταλάβουν εντελώς το εργοστάσιο και να βγούν στον Βόλγα, ωστόσο, οι σοβιετικές μεραρχίες (37η Φρουρών, 138η, 193η και 308η μεραρχίες πεζικού) απώθησαν τις επιθέσεις αυτές<ref name=VV18/>.

Στις 19 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί είχαν στην κατοχή τους το Μαμάεφ Κουργκάν, τους δρόμους του εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων που οδηγούσαν στον Βόλγα και το στόμιο του ποταμού Τσαρίτσα<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 19 октября</ref>. Παρά τις επιτυχίες αυτές, οι Γερμανοί στρατιώτες είχαν κουραστεί και το ηθικό τους είχε πέσει - αυτό φαίνεται από τα γράμματα των Γερμανών στρατιωτών, τα οποία παρατίθονται στο βιβλίο «Στάλινγκραντ» του Έντονι Μπίβορ{{#tag:ref|Σε ένα απ' αυτά τα γράμματα αναφέρονται τα εξής: «Μην ανησυχείτε, σύντομα θα πέσω στη γη και τα βάσανα μου θα τελειώσουν. Λέμε συνέχεια στον εαυτό μας ότι οι Ρώσοι θα παραδωθούν, αλλά αυτά τα αγενή πλάσματα δεν θέλουν να καταλάβουν ότι η κατάσταση τους είναι απελπιστική».<ref>Antony Beevor, Stalingrad, pg. 221</ref>||group="Σημ."}}. Ο Ισάεφ κάνει αναφορά στην κατάσταση της «ομάδας Γκόροχοφ», λέγοντας πως [στις 19 Οκτωβρίου] ο Γκόροχοφ είχε στη διάθεση του 3953 στρατιώτες (2640 απ' αυτούς άνηκαν στην 124η ταξιαρχία πεζικού) και λίγα κανόνια - ο εφοδιασμός της «ομάδας Γκόροχοφ» ανατέθηκε στον στολίσκο του Βόλγα<ref name{{sfn|Ισάγιεφ|2008|p="ReferenceA"/>241}}. Όσον αφορά γενικά την 62η Στρατιά, ο Ισάεφ αναφέρει ότι, μετά την τρίτη πολιορκία της πόλης από τους Γερμανούς, ο Τσουϊκόφ είχε στη διάθεση του 35.376 στρατιώτες<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. {{sfn|Ισάγιεφ|2008|pp=248-249</ref>}}.