Αλέξανδρος ο Μέγας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[Αρχείο:Αλεξανδρος ο Μεγας - Alexander The Great - Alejandro Magno 1256.jpg|μικρογραφία|Άγαλμα του [[Αλεξάνδρου (αποσαφήνιση)|Αλεξάνδρου]] στο [[Αρχαιολογικό μουσείο Κωνσταντινούπολης]]]]

[[Αρχείο:Alexander und Olympias-IMG 5215.JPG|μικρογραφία|[[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] και [[Ολυμπιάδα]]]]

Ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] του [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φιλίππου]] Β' και της [[Ολυμπιάδα|Ολυμπιάδας]], γεννήθηκε τον Ιούλιο του 356 π.Χ.<ref>Κανελλόπουλος 1973, σελ. 10.</ref>, πιθανώς την 20η ή 26η Ιουλίου, στην [[Πέλλα]], πρωτεύουσα του μακεδονικού κράτους{{sfn|Green|1991|p=xlv}}. Σύμφωνα με την παράδοση, γεννήθηκε την ίδια νύχτα που ο [[Ηρόστρατος]] πυρπόλησε τον [[Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο|ναό της Άρτεμης στην Έφεσο]], με τους μάντεις και ιερείς να ερμηνεύουν το γεγονός ως [[οιωνός|οιωνό]] της υποταγής της [[Ασία|Ασίας]].<ref name="plout3">Πλούταρχος, ''Βίοι Παράλληλοι: Αλέξανδρος'', 3</ref>

Σύμφωνα με την παράδοση, η γενεαλογία του ανάγεται σε δύο κεντρικές μορφές της αρχαίας ελληνικής παράδοσης, αυτή του ημίθεου [[Ηρακλής (μυθολογία)|Ηρακλή]], ο οποίος υπήρξε γενάρχης της [[Δυναστεία των Αργεαδών|δυναστείας των Αργεαδών]] [[Μακεδόνων]], και αυτή του ήρωα [[Αχιλλέα]], ο γιος του οποίου, ο [[Νεοπτόλεμος]], ίδρυσε τον βασιλικό οίκο των [[Μολοσσοί|Μολοσσών]], μέλος του οποίου ήταν η μητέρα του [[Ολυμπιάδα]].<ref>Πλούταρχος, ''Βίοι Παράλληλοι: Αλέξανδρος'', 2</ref> Η θρυλούμενη καταγωγή του [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρου]] συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του, από τα πρώτα έτη του βίου του.

=== Όψη και εμφάνιση. ===

Ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] αναφέρεται πως είχε ένα γαλάζιο και ένα καφέ μάτι,<ref>Pearce, John M. S., "Fragments of Neurological History". Imperial College Press: 2003, p. 248. [[:en:Special:BookSources/1860943381|ISBN 1-86094-338-1]]</ref><ref>Ashrafian H. "The death of Alexander the Great--a spinal twist of fate." ''J Hist Neurosci.'' 2004 Jun;13(2):138-42. doi:[[doi:10.1080/0964704049052157|10.1080/0964704049052157]] PMID [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15370319?dopt=Abstract 15370319].</ref><ref name=":0">Grafton, Anthony (2010). Most, Glenn W; Settis, Salvatore, eds. ''The Classical Tradition''. Harvard University Press. ISBN [[:en:Special:BookSources/978-0-674-03572-0|978-0-674-03572-0]]., σελ. 27</ref><ref>[[Φλάβιος Αρριανός]] - 'Ξενοφών' σελ. 86–160</ref> εμφανίζοντας το γενικά σπάνιο στους ανθρώπους φαινόμενο της [[ετεροχρωμία]]ς όπου οι [[Ίρις (οφθαλμού)|ίριδες]] των ματιών διαφέρουν σε χρώμα μεταξύ τους. Επίσης περιγράφεται πως είχε μια ελαφριά κλίση του κεφαλιού του προς τα πάνω με αριστερή κατεύθυνση<ref>[[Πλούταρχος]] - [[Βίοι Παράλληλοι]], Αλέξανδρος</ref><ref>Green, Peter (2007). ''Alexander the Great and the Hellenistic Age''. London: Phoenix. ISBN [[:en:Special:BookSources/978-0-7538-2413-9|978-0-7538-2413-9]].</ref>, πιθανώς λόγω του τραυματισμού του από χτύπημα ροπάλου στον λαιμό κατά την πολιορκία του κάστρου των [[Ιλλυρία|Ιλλυριών]] το 335 π.Χ., ή ως φυσικό σύμπτωμα [[σκολίωση]]ς. Ως προς το ύψος του, περιγράφεται γενικά ως κάτω του μέσου όρου, με μυώδη διάπλαση.<ref name="arrianoedbs11">''Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβασις'', Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, σ. 11</ref><ref name=":0" />

=== Παιδική και εφηβική ηλικία. ===

[[Αρχείο:Alexander and Aristotle.jpg|thumb|Ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] και ο δάσκαλος του, [[Αριστοτέλης]] ]]

Το 349 π.Χ.<ref name="drakop">Βαγγέλης Δρακόπουλος, Γεωργία Ευθυμίου: Επίτομο Λεξικό της Ελληνικής Ιστορίας, Αρχαία Ελλάδα/Μέρος 3ο, Δημοσιογραφικός Όμιλος Λαμπράκη, σ. 8.</ref> ο [[Λεωνίδας της Ηπείρου|Λεωνίδας]], συγγενής της [[Ολυμπιάδα|Ολυμπιάδας]], ανέλαβε την ευθύνη της ανατροφής του πρίγκιπα. Υπό την επίβλεψή του, ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]], διδάχτηκε αριθμητική, γεωμετρία, μουσική και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την ιππασία. Αργότερα, ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]] ανέθεσε τις σπουδές του γιου του, στον [[Αριστοτέλης|Αριστοτέλη]], ο οποίος του δίδαξε ιστορία, αστρονομία, γεωγραφία, ιατρική, φιλολογία και πολιτικές επιστήμες, μαζί με τα υπόλοιπα νεαρά μέλη της μακεδονικής αριστοκρατίας.<ref>''Time-Life Παγκόσμια Ιστορία'', σ. 21.</ref> Η μαθητεία κοντά στον μεγάλο [[Φιλοσοφία|φιλόσοφο]] έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον χαρακτήρα του νεαρού [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρου]].<ref>Hammond, σ. 18-19</ref>

Αυτήν την περίοδο, όπως παραδίδεται, ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] απέκτησε από έναν φίλο του [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φιλίππου]], τον [[Δημάρατος ο Κορίνθιος|Δημάρατο]], τον [[Βουκεφάλας|Βουκεφάλα]]. Οι παρευρισκόμενοι στο παλάτι του [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππου]], θαύμασαν και προσπάθησαν να δαμάσουν τον [[Βουκεφάλας|Βουκεφάλα]], όμως ο ένας μετά τον άλλον αποτύγχανε να δαμάσει το άλογο. Ο νεαρός [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] κατάλαβε ότι το άλογο τρόμαζε όταν έβλεπε τον ίσκιο του, έτσι με τη χρήση των χαλιναριών γύρισε το κεφάλι του [[Βουκεφάλας|Βουκεφάλα]] προς τον ήλιο, ώστε να μην βλέπει τον ίσκιο του και τελικά τον ηρέμησε.

Το 340 π.Χ. ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] σταμάτησε τις σπουδές του και γύρισε στην [[Πέλλα]], όπου πήρε ενεργό μέρος στην πολιτική ζωή της [[Μακεδονία|Μακεδονίας]]. Κατά τις εκστρατείες του ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]] εμπιστευόταν την διοίκηση της [[Μακεδονία|Μακεδονίας]] στον [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρο]]. Σε ηλικία 16 χρονών και ενώ ο πατέρας του έλειπε στο [[Βυζάντιο]], κατέστειλε μια εξέγερση [[Μαίδοι|Μαιδών]].<ref name="arrianoedbs11" /><ref>Πλούταρχος, ''Αλέξανδρος'', 9</ref><ref>Hammond, σ. 20</ref> Κατά τη [[μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.)|μάχη της Χαιρώνειας]], το 338 π.Χ., ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]] συνέτριψε τις ενωμένες δυνάμεις [[Αρχαία Αθήνα|Αθηναίων]] και [[Αρχαία Θήβα|Θηβαίων]], με τον [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρο]] επικεφαλής του ιππικού. Μετά από την ήττα των [[Αθηναίοι|Αθηναίων]] πήγε στην [[Αθήνα]] ως αντιπρόσωπος του πατέρα του. Στο [[συνέδριο της Κορίνθου]] που ακολούθησε τη μάχη της [[Χαιρώνεια|Χαιρωνείας]], ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]] εξελέγη «στρατηγός αυτοκράτωρ της [[Ελλάδα|Ελλάδος]]» εν όψει της εκστρατείας κατά των [[Πέρσες|Περσών]].<ref>Διόδωρος Σικελιώτης, XVI 89.15</ref>

Στα [[337 π.Χ.]], ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]] -σε ηλικία 48 ετών- μνηστεύθηκε την [[Κλεοπάτρα Ευρυδίκη της Μακεδονίας|Κλεοπάτρα]] [[Ευριδίκη Β΄ της Μακεδονίας|Ευριδίκη]], ευγενή της [[Μακεδονία|Μακεδονίας]]. Η [[Ολυμπιάδα]] ένιωσε όχι μόνο προσβεβλημένη και πως το γόητρό της καταρρακώθηκε, αλλά, αν η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]] έδινε γιο στον [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππο]], εκείνος θα εκτόπιζε τον [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρο]] στη διαδοχή.<ref name="Time19">''Time-Life Παγκόσμια Ιστορία'', σ. 19.</ref> Αυτό προκάλεσε αναστάτωση στις, μέχρι τότε, αρμονικές σχέσεις του [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρου]] με τον πατέρα του. Η [[Ολυμπιάδα]] παρέμεινε στα διαμερίσματά της κατά τη γιορτή του γάμου, αλλά ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] παρευρέθηκε εκεί, χάνοντας σταδιακά την αυτοκυριαρχία του. Ο [[Άτταλος ο Μακεδών|Άτταλος]] θείος της νύφης προσέβαλε σε μια πρόποσή του τον [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρο]] και αυτός του πέταξε ένα κύπελλο.<ref name="Time19" /> Ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]] προσπάθησε να επιβάλει την τάξη, αλλά είχε πιεί πολύ [[κρασί]] και το κουτσό του πόδι τον πρόδωσε. Ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] χλεύασε τον πατέρα του, πως ενώ υποτίθεται πως θα οδηγούσε τον στρατό του από την [[Ελλάδα]] στην [[Ασία]] αυτός δεν μπορούσε να περπατήσει από την μια άκρη στην άλλη, και βγήκε από την αίθουσα.<ref name="Time19" /> Αργότερα, αποσύρθηκε στην [[Ήπειρος|Ήπειρο]] μαζί με τη μητέρα του.<ref>Hammond, σ. 44-48</ref> Ωστόσο, ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] επέστρεψε στο ανάκτορο και συμφιλιώθηκε με τον [[Φίλιππος Β' της Μακεδονίας|Φίλιππο]], αλλά η [[Ολυμπιάδα]] παρέμεινε στην [[Ήπειροι|Ήπειρο]].

Το 336 π.Χ. ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]] πάντρεψε μια από τις κόρες του με το βασιλιά της [[Ήπειροι|Ηπείρου]] και αδελφό της [[Ολυμπιάδα|Ολυμπιάδας]], [[Αλέξανδρος Α' της Ηπείρου|Αλέξανδρο]]. Οργανώθηκε βασιλική γιορτή στις [[Βεργίνα|Αιγές]], με παρελάσεις και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Καθώς ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]] έμπαινε στο στάδιο για να κηρύξει τους αγώνες, ένας από τους σωματοφύλακες του, ο [[Παυσανίας της Ορεστίδος|Παυσανίας]], βγήκε μπροστά του και τον δολοφόνησε, και στην καταδίωξη που ακολούθησε δολοφονήθηκε και ο ίδιος.<ref name="Time19" />

Οι θρησκευτικές ιδέες του [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρου]] ήταν συμβατικές στον παραδοσιακό πολυθεϊσμό της κλασσικής [[Ελλάδα|Ελλάδας]], Ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] ήταν ένας βαθιά θρησκευόμενος άνθρωπος που έκανε θυσίες και προσφορές στους [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεούς του Ολύμπου]], τον [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] (προστάτη θεό της [[Μακεδονία|Μακεδονίας]]), [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|Ποσειδώνα]], [[Ασκληπιός|Ασκληπιό]], [[Απόλλων|Απόλλωνα]], [[Διόνυσος|Διόνυσο]]. Και κυρίως ο [[Άρης (μυθολογία)|Άρης]] και η [[Αθηνά]]. Επίσης, ο [[Άμων]] (εθεωρείτο ο πατέρας του), και άλλοι.<ref>{{Cite book|title=Αλέξανδρος ο Μέγας της Μακεδονίας|author=Καλλισθένης|isbn=|year=4 π.Χ|location=Αγγλία, Γαλλία, Ισπανία, ΗΠΑ, Βραζιλία, Αργεντινή|pages=3, 9-10, 12-15 κ.α.}}</ref><ref name=":2" />

=== Ανάληψη εξουσίας στη [[Μακεδονία]] και την υπόλοιπη Ελλάδα ===

[[Αρχείο:Map Macedonia 336 BC-en.svg|thumb|Το [[Μακεδονία (αρχαίο βασίλειο)|βασίλειο της Μακεδονίας]] -ερυθρά περιοχή- αμέσως μετά τον θάνατό του [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φιλλίπου Β]]΄. Η Κορινθιακή συμμαχία απεικονίζεται με κίτρινο.]]

Όταν δολοφονήθηκε ο [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος]], ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] ήταν μονάχα 20 ετών και φαινόταν τρωτός. Μολαταύτα, συγκρότησε τη [[Σωματοφυλακή Αλέξανδρου του Μέγα|δική του σωματοφυλακή]], και κινήθηκε γρήγορα εξουδετερώνοντας όλους τους πιθανούς διεκδικητές του θρόνου, τον οποίο και κατέλαβε. Εισέβαλε μετά στη [[Αρχαία Θεσσαλία|Θεσσαλία]] και προχώρησε προς νότο αναγνωριζόμενος από όλους. Δεν εκδηλώθηκε καμιά επαναστατική κίνηση και το φθινόπωρο του 336 το συνέδριο της [[Κόρινθος|Κορίνθου]] τον ανακήρυξε, όπως είχε ανακηρύξει και τον [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππο]], «στρατηγό αυτοκράτορα της [[Ελλάδα|Ελλάδος]]» για την εναντίον των [[Πέρσες|Περσών]] εκστρατεία.<ref>Διόδωρος Σικελιώτης, XVIΙ 4.15)</ref><ref>ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, Αλέξανδρος[14.1]: «Εἰς δὲ τὸν Ἰσθμὸν τῶν Ἑλλήνων συλλεγέντων καὶ ψηφισαμένων ἐπὶ Πέρσας μετ᾽ Ἀλεξάνδρου στρατεύειν, ἡγεμὼν ἀνηγορεύθη»</ref> Κατά τον [[Πλούταρχος|Πλούταρχο]], στην Κόρινθο ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] συνάντησε και τον κυνικό φιλόσοφο [[Διογένης ο Κυνικός|Διογένη]] ωστόσο πολλοί νεότεροι ιστορικοί αμφισβητούν την ιστορικότητα αυτού του γεγονότος, κατατάσσοντάς το στη μεταγενέστερη ανεκδοτολογία που πλάστηκε για τον μακεδόνα βασιλιά<ref>Καλογεροπούλου 1973, σελ. 26, όπου και η έκφραση «πολλοί ιστορικοί».</ref>.

Πριν αρχίσει την εκστρατεία, πήγε να πάρει χρησμό από τους [[Δελφοί|Δελφούς]], που όμως εκείνη τη μέρα η [[Πυθία]] δεν χρησμοδοτούσε. Ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] μη θέλοντας να φύγει χωρίς χρησμό τράβηξε την ιέρεια προς το μαντείο, προσπαθώντας να την πείσει. Αυτή μη μπορώντας να του αντισταθεί φέρεται να του είπε, «''Παιδί μου, είσαι ακαταμάχητος!''» και ο έτσι ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] πήρε τον χρησμό που ήθελε. Την άνοιξη του 335 π.Χ. εξεστράτευσε εναντίον των [[Ιλλυρία|Ιλλυριών]] και [[Τριβαλλοί|Τριβαλλών]], προελαύνοντας από την [[Αμφίπολη]] μέχρι τον [[Αίμος|Αίμο]] σε διάστημα δέκα ημερών. Αφού νίκησε τους εκεί [[Θράκες]], προχώρησε προς τον [[Δούναβης|Δούναβη]], νίκησε τους Τριβαλλούς και επιχείρησε επιδρομή κατά των [[Γέτες|Γετών]], την οποία όμως αναγκάστηκε να διακόψει λόγω εξέγερσης των [[Ιλλυριοί|Ιλλυριών]]. Μετά στράφηκε προς τον νότο και υπέταξε τους [[Αγριάνες]] και τους [[Παίονες]], εξασφαλίζοντας την πλήρη κυριαρχία στην περιοχή.<ref>Hammond, σ. 62-74</ref><ref>Αρριανός, ''Αλεξάνδρου Ανάβασις'', Α' 1-6</ref><ref>Πλούταρχος, ''Αλέξανδρος'', 11</ref>

Όσο καιρό ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] πολεμούσε στον βορρά, οι [[Αρχαία Θήβα|Θηβαίοι]] ξεκίνησαν πόλεμο και πολιόρκησαν τη μακεδονική φρουρά της [[Καδμεία της Ηπείρου|Καδμείας]], ενώ και στην [[Αθήνα]] και άλλες πόλεις επικράτησε αναβρασμός που προκαλούσαν οι αντιμακεδονικοί διαδίδοντας φήμες ότι ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] είναι νεκρός.<ref name="Time22">''Time-Life Παγκόσμια Ιστορία'', σ. 22.</ref> Ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]], δρώντας αστραπιαία, διένυσε τα 500 χιλιόμετρα από την [[Ιλλυρία]] στη [[Θήβα]] σε δώδεκα μέρες.<ref name="Time22" /> Εκεί, μετά από σύντομη αλλά σθεναρή αντίσταση των [[Θήβα|Θηβαίων]], κατόρθωσε να επικρατήσει. Ακολούθως συγκάλεσε το [[Συνέδριο Κορίνθου|Κοινό των Ελλήνων]] για να αποφασίσει την τιμωρία της [[Θήβα|Θήβας]], την οποία εφάρμοσε διατάζοντας τον θάνατο έξι χιλιάδων [[Θήβα|Θηβαίων]], με τους υπόλοιπους τριάντα χιλιάδες κατοίκους να πωλούνται ως δούλοι. Επίσης, ισοπέδωσε την πόλη, με εξαίρεση το σπίτι του ποιητή [[Πίνδαρος|Πινδάρου]]<ref>Hammond, σ. 81-89</ref><ref>Αρριανός, ''Αλεξάνδρου Ανάβασις'', Α' 7-9</ref> Τόσο τρομερή ήταν η καταστροφή, ώστε ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] πήγε προσκυνητής στους [[Δελφοί|Δελφούς]] για να εξιλεωθεί.<ref>''Time-Life Παγκόσμια Ιστορία'', σ. 23</ref> Μετά από αυτό, καμία πόλη δεν αψήφησε ανοιχτά τον νεαρό βασιλιά της [[Μακεδονία|Μακεδονίας]].

Διασώζεται επίσης και η εξής ιστορία: Όσο βρισκόταν στη [[Θήβα]] ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας]], μερικοί στρατιώτες του έφεραν μπροστά του μια γυναίκα με το όνομα [[Τιμόκλεια]], η οποία είχε ρίξει έναν [[Θράκες|Θράκα]] διοικητή στο πηγάδι, όταν αυτός της ζήτησε να πλαγιάσει μαζί της καθώς και την περιουσία της. Ο [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Αλέξανδρος]] αφού την άκουσε, θαύμασε το θάρρος της και διέταξε να αφήσουν αυτήν και την οικογένειά της ελεύθερη.<ref name=":2">Πλούταρχος ''Γυναικών αρεταί'', Τιμόκλεια</ref>