Λευκοπηγή Κοζάνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό |
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0 |
||
Γραμμή 28:
Η Λευκοπηγή βρίσκεται σε απόσταση 10 χλμ. νοτιοδυτικά της [[Κοζάνη|Κοζάνης]] στους πρόποδες του [[Βούρινος|Βούρινου]].
Παλαιός οικισμός όπως μαρτυρούν και ευρήματα δύο προϊστορικών φρουρίων. Συγκεκριμένα, στη θέση «Καϊλιάς», που βρίσκεται περίπου τέσσερα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του χωριού, σώζονται υπολείμματα αρχαίου φρουρίου, το οποίο χρησιμοποιήθηκε πιθανώς και στους υστερορωμαϊκούς χρόνους.<ref>[http://www.ems.gr/analytikos-katalogos-ekdoseon/makedoniki-vivliothiki/070-samsaris.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170424001705/http://www.ems.gr/analytikos-katalogos-ekdoseon/makedoniki-vivliothiki/070-samsaris.html |date=2017-04-24 }} Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας (Το τμήμα της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας), Θεσσαλονίκη 1989 (Έκδοση Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών), σ. 146-147. ISBN 960-7265-01-7.</ref> Στην αρχαιότητα η περιοχή ήταν γνωστή για το ιαματικό περιβάλλον και λατρεύονταν ο [[Ασκληπιός]] και η [[Υγεία (μυθολογία)|Υγεία]]. Κατά την τουρκοκρατία ονομάζονταν Βελίστι<ref>{{Cite web|url=http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/172114|title=Πανδέκτης: Velisti -- Asproneri|website=pandektis.ekt.gr|accessdate=2019-05-13}}</ref>. Περιέπεσε στα χέρια του [[Αλή πασάς|Αλή πασά]] αρχικά, του οποίου διατέλεσε τσιφλίκι και στη συνέχεια αποτέλεσε τσιφλίκι διαφόρων μπέηδων, όπως οι Χαμψά Μπέη, Αλιόμπεη, Μπεκτάς Μπέη, Ζεΐρ Μπέη, Ρόσου Μπέη και Χαϊδάρ Μπέη. Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, κτισμένη την περίοδο [[1848]] [[1865]] με τη συνδρομή του τότε μπέη Χαμζάρ Ρεσίτ. Οι εργασίες είχαν ξεκινήσει επί επισκόπου [[Βενιαμίν Σερβίων και Κοζάνης|Βενιαμίν]] και εφημέριου παπα-Γεώργιου Κανάβα και περατώθηκε επί επισκόπου [[Ευγένιος Πατέρας|Ευγενίου]] και εφημέριου Κωνσταντίνου Νούσια. Δεσπόζει επίσης, το καμπαναριό ύψους 15 μέτρων του [[1916]]. Το [[1886]] στη Λευκοπηγή λειτουργούσαν 5 νερόμυλοι. Το [[1900]] στο [[Ελλάς|Ελληνικό]] σχολείο του χωριού φοιτούσαν 20 μαθητές. Τον Ιούλιο του [[1901]] σημειώθηκαν συμπλοκές μεταξύ αγροφυλάκων απεσταλμένων των μπέηδων και Βελιστινών με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 3 κάτοικοι και 1 αγροφύλακας. Κατά το [[Μακεδονικός αγώνας|Μακεδονικό Αγώνα]] οι Βελιστινοί συμμετείχαν με κυριώτερους Μακεδονομάχους τον πρόεδρο της κοινότητας Γρηγόριο Δουγαλή ''(που σκοτώθηκε)'' και τον Ευθύμιο Βακρατσά.
Στην πλατεία του χωριού, σημαντικό σύμβολο αποτελεί ο μεγάλος πλάτανος. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η μονόχωρη εκκλησία με νάρθηκα του [[Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος|Αγίου Ιωάννου Προδρόμου]] κτισμένη το [[1865]] με τις αγιογραφίες του [[1880]] (του αγιογράφου Δημήτριου Αδάμου Πιτένη από τη [[Σαμαρίνα]]) και το πυργοειδές κωδωνοστάσιο του [[1916]], από λαξευτή πέτρα της περιοχής. Από το 1995 έχει χαρακτηριστεί ''"διατηρητέο μνημείο χρήζον ειδικής προστασίας"''<ref>{{Cite web|url=http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=8768&v17=|title=ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ|website=listedmonuments.culture.gr|accessdate=2019-05-13}}</ref>. Στη Λευκοπηγή σπουδαία πολιτιστική και αθλητική δραστηριότητα επιδεικνύει ο ιστορικός τοπικός Σύλλογος [http://emasmegas.blogspot.gr Ε.Μ.Α.Σ. Μέγας Αλέξανδρος Λευκοπηγής].
| |||