Πατραϊκός κόλπος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Διάσωση 2 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0
μ επιμέλεια
Γραμμή 1:
[[ImageΕικόνα:Patras gulf.jpg|300px|right|thumb|Δορυφορική φωτογραφία του Πατραϊκού κόλπου.]]
Ο '''Πατραϊκός κόλπος''' ([[Αγγλική γλώσσα|Αγγλικάαγγλικά]]: Gulf of Patras, [[Ιταλική γλώσσα|Ιταλικάιταλικά]]: Golfo di Patrasso) είναι τμήμα του [[Ιόνιο Πέλαγος|Ιονίου Πελάγους]] μεταξύ της δυτικής [[Στερεά Ελλάδα|Στερεάς Ελλάδας]] και της [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]], που βρέχει μεταξύ άλλων και την [[πόλη]] της [[Πάτρα|Πάτρας]]ς, από την οποία έχει πάρει και την ονομασία του.
 
==Γενικά στοιχεία==
Στα δυτικά ορίζεται από μία νοητή γραμμή, από το νησάκι [[Οξεία Εχινάδων|Οξεία]] ως το [[ακρωτήριο]] του [[Άραξος|Αράξου]]. Ανατολικά περικλείεται από το στενό 2.500 [[Μέτρο|μέτρων]] περίπου, από το [[Ρίο]] μέχρι το [[Αντίρριο]] και την ομώνυμη σύγχρονη [[Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου|γέφυρα]].
 
Ο Πατραϊκός έχει μήκος 40-50 [[Χιλιόμετρο|χλμ.]] και πλάτος 10-20 χλμ. Καλύπτει μια επιφάνεια 350-400 [[km²Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ. χλμ.]] ενώ ο όγκος του εκτιμάται σε 45 [[κυβικό χιλιόμετρο|km³κ.χλμ.]]. Το μέγιστο βάθος του είναι 130 μέτρα περίπου σε μία κοιλότητα ανοιχτά της [[Λακκόπετρα Αχαΐας|Λακκόπετρας]]. Ο κόλπος είναι πλούσιος σε [[ψάρι]]α και είναι κατάλληλος για [[αλιεία]]. Πολλές όμορφες [[Παραλία|παραλίες]] τόσο από την μεριά της [[Νομός Αχαΐας|Αχαΐας]] όσο και της [[Νομός Αιτωλοακαρνανίας|Αιτωλοακαρνανίας]] βρίσκονται στον Πατραϊκό.
 
Οι ποταμοί [[Αχελώος]] και [[Εύηνος (ποταμός)|Εύηνος]] που εκβάλουν στη βορειοανατολική πλευρά του κόλπου αλλά και ο [[Πείρος ποταμός|Πείρος]] με τον [[Γλαύκος ποταμός|Γλαύκος]] που εκβάλουν νότια και νοτιοανατολικά αντίστοιχα, αποτελούν τους σημαντικότερους τροφοδότες του κόλπου με γλυκό νερό.
 
Ο μόνος σημαντικός λιμένας στον Πατραϊκό κόλπο είναι το λιμάνι της Πάτρας, που αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο της [[Ελλάδα]]ς και το κύριο με επικοινωνία με την [[Ευρώπη]]. Εξυπηρετεί τα πορθμεία προς την [[Αγκώνα]], τηντη [[Βενετία]], το [[Πρίντεζι]] και την [[Τεργέστη]] της [[Ιταλία]]ς καθώς προς την [[Κεφαλλονιά]] και άλλα [[Επτάνησα|νησιά του Ιονίου]]. Από τα νερά του Πατραϊκού βρέχεται και το [[Μεσολόγγι]] με τη περίφημη [[λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου|λιμνοθάλασσά]] του, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη της χώρας. Εντός της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου βρίσκεται ο λιμένας της πόλης.
 
==Ιστορία==
Στην αρχαιότητα ο κόλπος δεν ήταν γνωστός ως Πατραϊκός αλλά θεωρούνταν συνέχεια του [[Κρισσαίος κόλπος|Κρισσαίου]] και ύστερα του [[Κορινθιακός κόλπος|Κορινθιακού]] και μάλιστα πρόκολπος του δεύτερου. Κατά τον [[Στράβων|Στράβωνα]] ο Κορινθιακός ξεκινούσε από τις εκβολές του ποταμού Εύηνου και από τον Άραξο στα ανατολικά και έφτανε μέχρι τα σημερινά δυτικά όριά του. Με το όνομα Πατραϊκός κόλπος (Golfo di Patrasso) αναφέρεται από τους [[Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας|Ενετούς]] ναυτικούς και από τον περιηγητή [[Πέντρο Ταφούρ]] το 1435. Αργότερα άρχισε να αποκαλείται κόλπος της [[Ναύπακτος|Ναυπάκτου]] μαζί με ένα τμήμα του Κορινθιακού μπροστά από τη Ναύπακτο. Εκείνη την περίοδο έγινε και η ιστορική 3η [[Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571)|ναυμαχία της Ναυπάκτου]], που αποκαλείται και ''ναυμαχία του Λεπαντό'', και δόθηκε σε αυτόν τον κόλπο το 1571 ενώ πριν στο ίδιο πλαίσιο είχαν ακολουθήσει ναυμαχίες το [[1499]] και το [[1500]].
 
Ήδη όμως σε πηγές πολύ πριν το [[1821]] και την [[Ελληνική επανάσταση του 1821|Ελληνική Επανάσταση]] τα όρια του Πατραϊκού με τον Κορινθιακό προσδιορίζονται μεταξύ των ακρωτηρίων Ρίου και Αντιρρίου<ref>βλ. Κώστας Ν. Τριανταφύλλου ''Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών'', Πάτραι 1980, Δεύτερη Έκδοση, λήμμα "«κόλποι"», σελ. 192.</ref>.
Στον Πατραϊκό έχουν υπάρξει και βυθισμένα σκάφη (ναυάγια), όπως το σκάφος ''Vivi'' που προσέκρουσε σε νάρκη και βυθίστηκε 30 μέτρα κάτω από τη στάθμη θάλασσας στις [[11 Σεπτεμβρίου]] του [[1940]].
[[ImageΕικόνα:Patraikos gulf.jpg|right|thumb|300px|Φωτογραφία του Πατραϊκού.]]
 
==Οικολογική αξία==
Η οικολογική αξία του Πατραϊκού κόλπου είναι τεράστια εξαιτίας της ύπαρξης σε αυτόν των λιμνοθαλασσών του [[Μεσολόγγι|Μεσολογγίου]], του [[Αιτωλικό|Αιτωλικού]] και του [[Άραξος|Αράξου]], που αποτελούν υγροβιότοπους διεθνούς σημασίας σύμφωνα με τη σύμβαση[[Σύμβαση ''Ραμσάρ'']]. Παρόλα αυτά ο κόλπος αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα ρύπανσης εξαιτίας των αστικών και βιομηχανικών λυμάτων που δέχεται από τους παράκτιους οικισμούς λόγω της υπολειτουργίας ή μη λειτουργίας συστημάτων επεξεργασίας λυμάτων, των φωσφορικών και άλλων λιπασμάτων που καταλήγουν σε αυτόν από τις καλλιέργειες καθώς και λόγω της ναυσιπλοΐας. Ακόμα, τα φράγματα του Αχελώου και του Εύηνου περιορίζουν δραστικά την ανανέωση των υδάτων του κόλπου με γλυκό νερό, με συνεπακόλουθο την υποβάθμιση της οικολογικής του αξίας.
 
==Βιβλιογραφία==