Λήδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Επιμέλεια έκφρασης και συνδέσμων.
Γραμμή 2:
{{άλλεςχρήσεις3|Λήδα (αποσαφήνιση)}}
{{πληροφορίες προσώπου}}
Στην [[ελληνική μυθολογία]], η '''Λήδα''' ήταν μυθική βασίλισσα της [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτης]], σύζυγος του [[Τυνδάρεως|Τυνδάρεω]] και εξ αυτού μητέρα της [[Φοίβη (μυθολογία)|Φοίβης]], της [[Φιλονόη|Φιλονόης]]ς, της [[Τιμάνδρα|Τιμάνδρας]]ς, της [[Κλυταιμνήστρα|Κλυταιμνήστρας]]ς, καθώς επίσης και εκ Διός μητέρα των [[Διόσκουροι|Διοσκούρων Κάστορα και Πολυδεύκη]], και της [[Ωραία Ελένη|Ωραίας Ελένης]], από τη γέννηση των οποίων, φερόμενηπου αναφέρεται ως "ωοτοκία", κατέστηθεωρήθηκε περισσότερο θρυλική.<br>
 
Κατά τις παραδόσεις ήταν τόσο ωραία, ώστε την καταγωγή της διεκδικούσαν πλείστες χώρες της αρχαιότητας όπως η Σπάρτη, η Αιτωλία, η Κόρινθος κ.ά..
 
== Καταγωγή ==
Κατά τον Απολλόδωρο η Λήδα ήταν κόρη του Βασιλέα της Αιτωλίας [[Θέστιος|Θεστίου]], ένα από τα επτά παιδιά που είχε αποκτήσει, από την Ευρύθεμη, ενώ κατά τον Υγίνο κόρη του Θεστίου και της Λευκίππης. Ο δε [[Ευριπίδης]] την αποκαλεί «Λήδα Θεστιάδα» ως κόρη του θεστίουΘεστίου, ενώ ο [[Εύμηλος ο Κορίνθιος|Εύμηλος]] στα «''Κορινθιακά» του μας'' πληροφορείαναφέρει ότι ήταν κόρη του [[Γλάυκος|Γλαύκου]], γιου του [[Σίσυφος|Σισύφου]] εκ της [[Παντειδυία|Παντειδυίας]], που γνώρισε και παντρεύτηκε όταν έφθασε στη Λακωνία αναζητώντας τους ίππους του. Την Παντειδυία εγκυμονούσα ήδη (εκ του Γλαύκου) νυμφεύθηκε ο Θέστιος, εξ ού και φαίνεται αυτός πατέρας της Λήδας, ενώ πραγματική του κόρη ήταν μόνο η [[Αλθαία]].<br>
 
Κατά τον επικρατέστερο μύθο (του Απολλόδωρου) αδέλφια της Λήδας ήταν: ο [[Ίφικλος του Θεστίου|Ίφικλος]], ο [[Πλήξιππος]], ο [[Εύιππος]] ή Τοξέας, ο [[Ευρύπυλος]], η [[Αλθαία]] και η [[Υπερμνήστρα]].
 
== Γάμος με τον Τυνδάρεω ==
Τον γάμο της Λήδας με τον Τυνδάρεω εξηγούν τα συμβάντα κατά τα οποία ο [[Τυνδάρεως]] με τον αδελφό του Ικάριο εκδιωχθέντες από τον αδελφό τους Ιπποκόοντα κατέφυγαν στον βασιλιά της Αιτωλίας Θέστιο τον οποίον και βοήθησαν στους αγώνες του κατά των γειτονικών εχθρών του και σε αντάλλαγμα έδωσε εκείνος την κόρη του Λήδα ως σύζυγο στον Τυνδάρεω. Η συνέχεια του μύθου παρουσιάζει πολλές παραλλαγές.

Επικρατέστερη όμως είναι εκείνη κατά την οποία όταν ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]] την είδε στον [[Ταΰγετος|Ταΰγετο]] ή στη μικρή νησίδα «Πέφνον» προ των θαλαμών, την ερωτεύθηκε και ζητώντας τη βοήθεια της θεάς [[Αφροδίτη (μυθολογία)|Αφροδίτης]], η οποία τον μεταμόρφωσε σε [[Κύκνος (μυθολογία)|Κύκνο]] λαμβάνοντας η ίδια μορφή αετού καταδιώκοντάς τον. Τους είδε η Λήδα και αισθανόμενη συμπάθεια προς τον κύκνο έσπευσε να τον σώσει παίρνοντάς τον μέσα στην αγκαλιά της. Λίγο αργότερα η Λήδα κατ΄κατά άλλους γέννησε δύο αυγά. Από το ένα βγήκαν ο Πολυδεύκης και η Ελένη (τα παιδιά του Δία) κι από το άλλο ο Κάστωρ και η Κλυταιμνήστρα (τα παιδιά του Τυνδάρεω).
 
Αργότερα ο μύθος αυτός της «ωοτοκίας της Λήδας» συνυφάνθηκε με παρόμοιο μύθο της [[Νέμεσις|Νέμεσης]] εκ του οποίου και παράχθηκε η θεοποίηση της Λήδας και η ταύτισή της με τη Νέμεση.
 
==ΗΟ Λήδαμύθος στηστην τέχνη==
[[File:Leda swan Louvre CA1131.jpg|thumb|leftδεξιά|150px160px|''Λήδα και Κύκνος'', έργο του Berlin Group στο Λουβρο.]]
[[Image:Leda mosaic.jpg|thumb|right|160px|''Λήδα και Κύκνος'', ψηφιδωτό στην "Οικία της Λήδας" στην Παλαίπαφο Κύπρου.]]
 
Ο μύθος της Λήδας, της εκλεκτής του Δία, ενέπνευσε πολλούς αρχαίους αλλά και νεώτερους καλλιτέχνες που απέδωσαν τη Λήδα με τον κύκνο της, κυρίως στη σκηνή της ερωτικής τους περίπτυξης. Πλήθος τέτοιων παραστάσεων απαντώνται σε αγγεία, αλλά και σε γλυπτά, όπως η ανευρεθείσααποκειμένη μαρμάρινη στήλη που βρέθηκε στην Αθήνα (σήμερακαι βρίσκεται στο [[Βρετανικό Μουσείο]]) αποκειμένη μαρμάρινη στήλη. Αλλά και το γλυπτό σύμπλεγμα στο Καπιτώλιο, όπου ο Δίας ως καταδιωκόμενος [[Κύκνος (μυθολογία)|κύκνος]] βρίσκεται στουςστον κόλπουςκόλπο της Λήδας. Ενώ δύοΔύο ακόμη γλυπτά στο μουσείο της [[Φλωρεντία|Φλωρεντίας]]ς παριστούν τη Λήδα να θωπεύει τον κύκνο,: στο ένα μάλιστα ο χιτώνας της, φέρεται κρεμασμένος από τον ένα ώμο και αφήνεται να πέφτει μέχρι τωντους αστραγάλωναστραγάλους της, αφήνοντας το κορμί της ημίγυμνο. ΤέλοςΣτην Παλαίπαφο, περίφημοσημερινά είναιΚούκλια της Κύπρου, βρίσκεται το μωσαϊκό της Ρωμαϊκήςρωμαϊκής "''Οικίας της Λήδας" στην Παλαίπαφο, σημερινά Κούκλια, της Κύπρου "Λήδα και Κύκνος"''.
 
ΑλλάΤην καιπερίοδο στουςτης [[Αναγέννηση|αναγεννησιακούς]]ς, χρόνουςτου [[Ροκοκό]] αλλά και αργότεραμετέπειτα, οαρκετοί μύθοςκαλλιτέχνες συνεχίζειαπεικόνισαν νατη εμπνέειΛήδα. τουςΓνωστά καλλιτέχνες.έργα Όπωςείναι «η''Η Λήδα και ο κύκνος»Κύκνος'' του [[Λεονάρντο ντα Βίντσι]], έργα του [[Ραφαήλ]], του [[ΚορέτζιοΚορρέτζο]], του [[Βερονέζε]], του [[Τιντορέττο]], του [[Πίτερ Πωλ Ρούμπενς|Ρούμπενς]] κ.ά., πολλών Γάλλων της εποχής του [[Ροκοκό]] και μεταγενέστερων ακόμηάλλων.
 
== Γκαλερί ==
{|
|[[Αρχείο:François-Édouard Picot - Léda.jpg|thumb|"''Η Λήδα και ο κύκνος"Κύκνος'', πίνακας του [[Φρανσουά-Εντουάρ Πικό]]]]
|[[Αρχείο:Correggio 038.jpg|thumb|"''Η Λήδα και ο κύκνος"Κύκνος'', πίνακας του [[Κορρέτζο]]]]
|-
||[[Αρχείο:Leda - after Michelangelo Buonarroti.jpg|thumb|"''Η Λήδα και ο κύκνος"Κύκνος'', [[Μιχαήλ Άγγελος]]]]
|[[File:Leonardo_da_Vinci_-_Study_for_a_kneeling_Leda_-_WGA12756.jpg|thumb|"''Σπουδή στη γονατισμένη Λήδα"'', [[Λεονάρντο ντα Βίντσι]], [[Μουσείο Μπόιμανς - φαν Μπέουνινγκεν]]]]
|}
 
==Ο μύθος στην τέχνη==
Όπως ήταν φυσικό ο μύθος της Λήδας, της εκλεκτής του Δία, ενέπνευσε πολλούς αρχαίους αλλά και νεώτερους καλλιτέχνες που απέδωσαν τη Λήδα με τον κύκνο της, κατά κανόνα στη σκηνή της ερωτικής τους περίπτυξης.
[[File:Leda swan Louvre CA1131.jpg|thumb|left|150px|''Λήδα και Κύκνος'']]
Πλήθος τέτοιων παραστάσεων απαντώνται σε αγγεία, αλλά και σε γλυπτά όπως η ανευρεθείσα στην Αθήνα (σήμερα στο [[Βρετανικό Μουσείο]]) αποκειμένη μαρμάρινη στήλη. Αλλά και το γλυπτό σύμπλεγμα στο Καπιτώλιο, όπου ο Δίας ως καταδιωκόμενος [[Κύκνος (μυθολογία)|κύκνος]] βρίσκεται στους κόλπους της Λήδας. Ενώ δύο ακόμη γλυπτά στο μουσείο της [[Φλωρεντία|Φλωρεντίας]] παριστούν τη Λήδα να θωπεύει τον κύκνο, στο ένα μάλιστα ο χιτώνας της, φέρεται κρεμασμένος από τον ένα ώμο και αφήνεται να πέφτει μέχρι των αστραγάλων αφήνοντας το κορμί της ημίγυμνο. Τέλος, περίφημο είναι το μωσαϊκό της Ρωμαϊκής "Οικίας της Λήδας" στην Παλαίπαφο, σημερινά Κούκλια, της Κύπρου "Λήδα και Κύκνος".
[[Image:Leda mosaic.jpg|thumb|right|''Λήδα και Κύκνος'', ψηφιδωτό στην "Οικία της Λήδας" στην Παλαίπαφο Κύπρου]]
 
Αλλά και στους [[Αναγέννηση|αναγεννησιακούς χρόνους]] και αργότερα ο μύθος συνεχίζει να εμπνέει τους καλλιτέχνες. Όπως «η Λήδα και ο κύκνος» του [[Λεονάρντο ντα Βίντσι]], του [[Ραφαήλ]], του [[Κορέτζιο]], του [[Βερονέζε]], του [[Τιντορέττο]], του [[Πίτερ Πωλ Ρούμπενς|Ρούμπενς]] κ.ά., πολλών Γάλλων της εποχής του [[Ροκοκό]] και μεταγενέστερων ακόμη.
 
==Δείτε επίσης==
* Ο [[αστεροειδής]] [[38 Λήδα]] (38 Leda), που ανακαλύφθηκε το 1856, πήρε το όνομά του από τητο μυθικήμυθικό αυτή καλλονήπρόσωπο.
 
== Παραπομπές ==
<references />
 
 
Γραμμή 38 ⟶ 45 :
 
[[Κατηγορία:Πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας]]
[[Κατηγορία:Καλλονές]]
[[Κατηγορία:Ζωοφιλία]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Λήδα"