Κισσόνεργα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2:
{{Διοικητική Διαίρεση (Κύπρος)
|τύπος διοικητικής διαίρεσης=[[Κοινότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας|Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας]]}}
Η '''Κισσόνεργα''' είναι [[Κοινότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας|κοινότητα]], χωριό, της [[Επαρχία Πάφου|επαρχίας Πάφου]] στην [[Κύπρος|Κύπρο]]. Συνορεύει με την [[Τάλα Πάφου|Τάλα]], την [[Έμπα]], την [[Λέμπα]], και την [[Πέγεια]], απέχει περίπου 7 χλμ<ref name="Katouzis1">Καρούζης, σελ. 79</ref> από την πόλη της [[Πάφος|Πάφου]] με την οποία συνδέεται με αστική συγκοινωνία<ref>[http://www.cyprusbybus.com/el-GR/RouteDetails.aspx?id=59 Κισσόνεργα - Πέγεια - Cyprus By Bus], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>. Από τα μεγαλύτερα σε πληθυσμό χωριά της επαρχίας Πάφου, μαζί με την γειτονική Πέγεια είναι η μοναδική περιοχή της Κύπρου που καλλιεργούνται [[Μπανάνα|μπανάνες]]<ref>[http://www.moa.gov.cy/moa/agrokypros.nsf/All/7B0781FEABE83B94C2257A4600243016/$file/Kalliergia%20tis%20bananas.pdf Καλλιέργεια της µπανάνας Ιωάννης Σταύρου], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>.
 
== Γεωγραφία ==
Η Κισσόνεργα έχει νηπιαγωγείο, δημοτικό σχολείο, δύο ναούς, την Μεταμόρφωση Σωτήρος και τον Άγιο Κόνωνα<ref>[https://churchofcyprus.org.cy/naoi-enories-impafou Ναοί / Ενορίες Ιεράς Μητρόπολις Πάφου], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref> και δύο πλατείες, την κεντρική πλατεία "Χρυσονέρα" και το "Ναυτικό πάρκο". Διαθέτει ποδοσφαιρικό σύλλογο τον [[Αθλητικός Σύλλογος Κισσός Κισσόνεργας|Κισσό]] ο οποίος αγωνίζεται στο δημοτικό στάδιο Κισσόνεργας. Στο παράλιο τμήμα του χωριού υπάρχουν οι κοινοτικές παραλίες "Κισσόνεργα"<ref>[https://www.exodos.com.cy/el-gr/excursions/beach/paphos/kissonerga-community-beach/ Παραλία Κισσόνεργα], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref> και "Ποτίμα"<ref>[https://www.ant1.com.cy/news/cyprus/article/322919/monadiko-to-theama-stin-paralia-ton-potimon-stin-kissonerga-/ Αντ1 Κύπρου-Μοναδικό το θέαμα στην παραλία των Ποτίμων στην Κισσόνεργα], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>.
Συνορεύει με την [[Τάλα Πάφου|Τάλα]], την [[Έμπα]], την [[Λέμπα]], και την [[Πέγεια]], απέχει περίπου 7 χλμ<ref name="Katouzis1">Καρούζης, σελ. 79</ref> από την πόλη της [[Πάφος|Πάφου]] με την οποία συνδέεται με αστική συγκοινωνία<ref>[http://www.cyprusbybus.com/el-GR/RouteDetails.aspx?id=59 Κισσόνεργα - Πέγεια - Cyprus By Bus], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>.
 
Στο παράλιο τμήμα του χωριού υπάρχουν οι κοινοτικές παραλίες "Κισσόνεργα"<ref>[https://www.exodos.com.cy/el-gr/excursions/beach/paphos/kissonerga-community-beach/ Παραλία Κισσόνεργα], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref> και "Ποτίμα"<ref>[https://www.ant1.com.cy/news/cyprus/article/322919/monadiko-to-theama-stin-paralia-ton-potimon-stin-kissonerga-/ Αντ1 Κύπρου-Μοναδικό το θέαμα στην παραλία των Ποτίμων στην Κισσόνεργα], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>. Στα διοικητικά όρια της Κισσόνεργας με την Πέγεια και στην κοίτη του [[Μαυροκόλυμπος|ποταμού Μαυροκόλυμπου]] έχει δημιουργηθεί, ανάμεσα στα πρώτα που δημιουργήθηκαν στην Κύπρο, το φράγμα και η [[Τεχνητή λίμνη Μαυροκόλυμπου]]<ref>[https://pafoslive.com.cy/ο-μαυροκολυμπος-από-ψηλά-μοναδικές-ει/ Ο Μαυροκολυμπος από ψηλά, μοναδικές εικόνες], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>.
 
== Ιστορία ==
Στο χωριό έχουν βρεθεί δύο νεολιθικοί οικισμοί της εποχής του Χαλκού, ένας στην θέση Μοσφίλια, που είναι επισκέψιμος, όπου έχουτν βρεθεί εργαλεία της χαλκολιθικής εποχής και ο άλλος στην θέση Σκαλιά όπου ακόμα ανασκάπτεται<ref name="Katouzis1"/>. Δίπλα στον ναό του χωριού που είναι αφιερωμένος στην Μεταμόρφωση Σωτήρος βρίσκονται τα θεμέλια του κατεστραμμένου ναού των Αγίων Ζηναΐδος και Φιλοννίλης<ref>[https://pafospress.com/αγίες-ζηναΐδα-και-φιλονίλλα-οι-θαυματ/ Αγίες Ζηναΐδα και Φιλονίλλα: Οι θαυματουργές Αγίες της Κισσόνεργας! Τα θαύματα και ο ερειπωμένος ναός που πανηγυρίζει], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>, συγγενείς του [[Απόστολος Παύλος|Απόστολου Παύλου]] που ήρθαν μαζί του στην Κύπρο, έμειναν, πέθαναν, και τάφηκαν στην Κισσόνεργα<ref name="Katouzis1"/>.
 
Την Βυζαντινή περίοδο αναφέρεται πύργος παρατηρητήριο για την αντιμετώπιση των αραβικών επιδρομών της εποχής<ref name="Katouzis1"/>. Το χωριό κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας και Ενετοκρατίας αναφέρεται με το όνομα ''Χρυσονέρα'' πιθανότατα από τα πολλά νερά που είχε<ref name="Katouzis1"/>. Την ίδια περίοδο ήταν βασιλικό κτήμα<ref name="Katouzis1"/>.
 
Στην Οθωμανική περίοδο στη Κισσόνεργα υπήρχε, διατηρείται και σήμερα<ref>[https://www.sigmalive.com/archive/news/local/50957 Στο δικαστήριο για το τσιφλίκι - Sigmalive], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>, Τσιφλίκι το γνωστό σήμερα ''κτήμα Πότιμα'' που έγινε αναδιανομή του και μοιράστηκε ή ενοικιαζόταν σε κατοίκους μετά το 1945 και τελευταία φορά έγινε αναδασμός το 1973<ref>Καρούζης, σελ. 81</ref><ref>[https://books.google.gr/books?id=rpw7jYXM00EC&q=Κισσόνεργα&dq=Κισσόνεργα&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwjj2JKczoDmAhWyM-wKHa5OBuYQ6AEIOzAD Γεωργραφικός Όμιλος Κύπρου], ''Γεωγραφικά Χρονικά'', 1982</ref>.
 
Στον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-1959 από τους Βρετανούς στη Κισσόνεργα σκοτώθηκε από Ελληνοκυπρίους ο πρώτος Βρετανός στρατιώτης<ref>[https://books.google.gr/books?id=rEMxAAAAIAAJ&q=Kissonerga&dq=Kissonerga&pgis=1&redir_esc=y Barker, Dudley (1960) Grivas: Portrait of a Terrorist Harcourt, Brace & World, New York, p. 107, OCLC 1374013], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>. Η ίδια η Κισσόνεργα είχε θύματα, μέλη της [[ΕΟΚΑ]], τον Χρίστο Κκλέλη και τον Γεώργιο Μιχαήλ όπου υπάρχουν προτομές τους στην κεντρική πλατεία του χωριού<ref>[http://publicart.ouc.ac.cy/?tag=kissonerga-κισσόνεργα Public art of Cyprus], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>, επίσης και τον Χαράλαμπο Καραγιάννη<ref>[http://www.philenews.com/eidiseis/topika/article/664926/i-kissonerg-kai-i-tala-timisan-toys-iroes-toys Η Κισσόνεργα και η Τάλα τίμησαν τους ήρωες τους], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>. Στην ίδια οδό έξω από είσοδο οικίας υπάρχει μνημείο-αναμνηστική πλάκα ως το σημείο που έπεσε μαχόμενος ο μαθητής Γεώργιος Μιχαήλ το 1956 δολοφονημένος από Άγγλους στρατιώτες<ref>[http://www.diakonima.gr/2014/03/13/μιχαήλ-γεώργιος-ήρωας-της-εοκα-17χρονο/ Μιχαήλ Γεώργιος, ήρωας της ΕΟΚΑ 17χρονος μαθητής], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>.
Γραμμή 17 ⟶ 20 :
== Ονομασία ==
Αρχικά το χωριό αναφέρεται με το όνομα ''Χρυσονέρα'' από τα πολλά νερά στην περιοχή, και σπανίως ''Κρισσονέρα''. Το ''Κισσονέργα'' είναι άγνωστο από που προέρχεται το πρώτο συνθετικό του είναι το φυτό [[Κισσός]] ενώ το δεύτερο Νέργα είναι άγνωστο και δεν ταιριάζουν<ref>[http://www.mentality10.com/se-10-deuterolepta-category/item/1870-se-10-apopoy-pire-to-onoma-tis-i-kissonerga-tis-pafou Σε 10": Από πού πήρε το όνομά της η Κισσόνεργα της Πάφου], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>.
 
== Πολιτισμός ==
Η Κισσόνεργα έχει νηπιαγωγείο, δημοτικό σχολείο, δύο ναούς, την Μεταμόρφωση Σωτήρος και τον Άγιο Κόνωνα<ref>[https://churchofcyprus.org.cy/naoi-enories-impafou Ναοί / Ενορίες Ιεράς Μητρόπολις Πάφου], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref> και δύο πλατείες, την κεντρική πλατεία "Χρυσονέρα" και το "Ναυτικό πάρκο". Διαθέτει ποδοσφαιρικό σύλλογο τον [[Αθλητικός Σύλλογος Κισσός Κισσόνεργας|Κισσό]] ο οποίος αγωνίζεται στο δημοτικό στάδιο Κισσόνεργας. Στο παράλιο τμήμα του χωριού υπάρχουν οι κοινοτικές παραλίες "Κισσόνεργα"<ref>[https://www.exodos.com.cy/el-gr/excursions/beach/paphos/kissonerga-community-beach/ Παραλία Κισσόνεργα], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref> και "Ποτίμα"<ref>[https://www.ant1.com.cy/news/cyprus/article/322919/monadiko-to-theama-stin-paralia-ton-potimon-stin-kissonerga-/ Αντ1 Κύπρου-Μοναδικό το θέαμα στην παραλία των Ποτίμων στην Κισσόνεργα], ανακτήθηκε 23 Νοεμβρίου 2019</ref>.
 
== Πληθυσμός ==
Γραμμή 36 ⟶ 42 :
* [[Αθλητικός Σύλλογος Κισσός Κισσόνεργας]]
* [[Κισσός FC Κισσόνεργας]]
* [[Τεχνητή λίμνη Μαυροκόλυμπου]]
* [[Χρίστος Κκλέλης]]
* [[Γεώργιος Μιχαήλ]]
 
== Πηγές ==