Σαάμι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 352:
===Γλώσσα===
[[File:E.W. Borg alphabet 1859.jpg|left|thumb|[[Αλφαβητάριο]] του E.Β. Μποργκ, εκδοθέν το 1859 στη Φινλανδική-Ιναρι [[Σάμι γλώσσες|Σααμική γλώσσα]]]]
Δεν υπάρχει μια ενιαία Σααμική γλώσσα, αλλά μια ομάδα από δέκα ξεχωριστές Σααμικές γλώσσες Sámi. Έξι από αυτές τις γλώσσες έχουν το δικό τους τρόπο γραφής. Οι Σααμικές γλώσσες είναι σχετικά στενά συνδεδεμένες, αλλά όχι αμοιβαία κατανοητές. Για παράδειγμα οι ομιλούντες τη Νοτιοσααμική δεν καταλαβαίνουν τη Βόρειοσααμική. Ιδιαιτέρως παλαιότερα αυτές οι ξεχωριστές γλώσσες αναφέρονταν ως "διαλέκτοι", αλλά σήμερα αυτό θεωρείται λανθασμένο λόγω των μεγάλων διαφορών μεταξύ τους. Οι περισσότερες Σααμικές γλώσσες ομιλούνται σε πολλές χώρες, επειδή τα γλωσσικά σύνορα δεν αντιστοιχούν στα εθνικά σύνορα.
Όλες οι Σααμικές γλώσσες είναι σε κάποιο βαθμό απειλούμενες από εξαφάνιση, κυμαινόμενες από αυτό που η [[Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών|UNESCO]] ορίζει ως "σαφώς απειλούμενες" ως "εξαφανισμένες" [113]. Αυτό οφείλεται εν μέρει σε νόμους κατά το παρελθόν, που απαγόρευαν τη χρήση των Σααμικών γλωσσών στα σχολεία και στο σπίτι στη Σουηδία και τη Νορβηγία. Οι Σααμικές γλώσσες και τα ιερά τραγούδια των Σαάμι, που λέγονται ''yoiks'', ήταν παράνομα στη Νορβηγία από το 1773 ως το 1958. Στη συνέχεια η πρόσβαση στη διδασκαλία στις γλώσσες αυτές στο πλαίσιο της σχολικής εκπαίδευσης δεν ήταν διαθέσιμη μέχρι το 1988. Δημιουργήθηκαν ειδικά σχολεία-οικοτροφεία για να αφομοιωθούν οι Σαάμι από την κυρίαρχη κουλτούρα. Αυτά αρχικά λειτουργούσαν από ιεραποστόλους, αλλά αργότερα ελέγχονταν από την κυβέρνηση. Για παράδειγμα στη Ρωσία τα παιδιά Σαάμι απομακρύνονταν από τα σπίτια τους σε ηλικίας 1-2 ετών και επέστρεφαν όταν ήταν 15-17 ετών χωρίς να έχουν γνώση της γλώσσας και των παραδοσιακών κοινοτήτων τους. Δεν έβλεπαν όλοι οι Σαάμι τα σχολεία αρνητικά και όλα τα σχολεία δεν ήταν καταπιεστικά. Ωστόσο η απομάκρυνση από το σπίτι και η απαγόρευση ομιλίας της Σααμικής γλώσσας οδήγησε σε πολιτισμική αλλοτρίωση, απώλεια της γλώσσας και μειωμένη αυτοεκτίμηση [114].
Οι Σααμικές γλώσσες ανήκουν στην [[Ουραλικές γλώσσες|Ουραλική]] γλωσσική οικογένεια, γλωσσικά σχετιζόμενες με τη [[Φινλανδική γλώσσα|Φινλανδική]], την [[Εσθονική γλώσσα|Εσθονική]] και την [[Ουγγρική γλώσσα|Ουγγρική]]. Λόγω της μακροχρόνιας επαφής και της εισαγωγής στοιχείων ξένων προς τον πολιτισμό των Σαάμι από τους γειτονικούς Σκανδιναβούς, υπάρχουν πολλά γερμανικά λεξιδάνεια στις Σααμικές γλώσσες, ιδιαίτερα για "αστικά" αντικείμενα. Η πλειοψηφία των Σαάμι μιλά πλέον τις πλειοψηφούσες γλώσσες των χωρών στις οποίες ζουν, δηλαδή Σουηδικά, Ρωσικά, Φινλανδικά και Νορβηγικά. Καταβάλλονται προσπάθειες να προωθηθεί η χρήση των Σααμικών γλωσσών μεταξύ των Σαάμι και των καταγόμενων από αυτούς. Παρά τις αλλαγές αυτές η κληρονομιά της πολιτιστικής καταπίεσης εξακολουθεί να υφίσταται. Πολλοί πιο ηλικιωμένοι Σαάμι εξακολουθούν να αρνούνται να μιλήσουν τη γλώσσα τους. Επιπλέον οι γονείς Σαάμι εξακολουθούν να αισθάνονται αποξενωμένοι από τα σχολεία και συνεπώς δεν συμμετέχουν όσο μπορούν κατά τη διαμόρφωση των σχολικών προγραμμάτων σπουδών και της σχετικής πολιτικής. [115]
Στη Νορβηγία το όνομα της γλώσσας είναι ''samisk'' και το όνομα του λαού είναι ''Same''. Στη Φινλανδία το όνομα της γλώσσας είναι ''saame'' και το όνομα του λαού ''saamelainen''.
Ο Αμερικανός επιστήμονας Mάικλ E. Kράους δημοσίευσε το 1997 μια εκτίμηση του πληθυσμού των Σαάμι και των γλωσσών τους. [116] [117]
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
| |||