Σαάμι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 651:
Μια πολύ διαφορετική θρησκευτική ιδέα αντιπροσωπεύουν οι πολυάριθμους «σοφοί» και «σοφές» που βρίσκονται σε ολόκληρη την περιοχή των Σαάμι. Προσφέρονται συχνά να θεραπεύσουν τους άρρωστους μέσω τελετουργιών και παραδοσιακών φαρμάκων και μπορούν επίσης να συνδυάζουν παραδοσιακά στοιχεία, όπως παλαιότερες διδασκαλίες των Σαάμι, με νεώτερες μονοθεϊστικές εφευρέσεις που οι Χριστιανοί ιεραπόστολοι δίδαξαν στους προγόνους τους, όπως αναγνώσεις από τη Βίβλο.
==Γενετικές μελέτες==
[[File:Lapland Mother NGM-v31-p556.jpg|thumb|left|Μητέρα Σαάμι με τα παιδιά της]]
Οι [[Ανθρωπολογία|ανθρωπολόγοι]] μελετούν το λαό των Σαάμι εδώ και εκατοντάδες χρόνια για τις υποτιθέμενες φυσικές και πολιτισμικές διαφορές του από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Πρόσφατες [[Γενετική|γενετικές μελέτες]] έχουν δείξει ότι οι δύο συχνότερες μητρικές καταβολές των Σαάμι είναι οι απλοομάδες V (της νεολιθικής στην Ευρώπη και δεν βρέθηκαν στη Φινλανδία πριν από 1500 χρόνια <ref>{{cite journal|url=https://www.nature.com/articles/s41467-018-07483-5/tables/1|title=Table 1 Sample information|via=www.nature.com}}</ref>) και U5b (αρχαία στην Ευρώπη). "Η ποικιλία των Υ-χρωμοσωμάτων στους Σαάμι είναι επίσης σύμφωνη με την ευρωπαϊκή προέλευσή τους. Υποδηλώνει ότι ο μεγάλος γενετικός διαχωρισμός των Σαάμι από τους άλλους Ευρωπαίους εξηγείται καλύτερα υποθέτοντας ότι οι Σαάμι είναι απόγονοι ενός στενού και ξεχωριστού υποσυνόλου Ευρωπαίων". <ref>{{cite journal|authors=Kristiina Tambets, Siiri Rootsi, Toomas Kivisild, Hela Help, Piia Serk| title=The Western and Eastern Roots of the Saami—the Story of Genetic "Outliers" Told by Mitochondrial DNA and Y Chromosomes| journal=American Journal of Human Genetics| volume= 74 | issue = 4| pages=661–682 | doi=10.1086/383203|display-authors=etal | pmc=1181943 | pmid=15024688| year=2004}}</ref> Η απλοομάδα Y-χρωμοσωμάτων N-VL29 αντιπροσωπεύει το 20% και προήλθε από τη Σιβηρία πριν από 3500 χρόνια ή πιθανότατα πολύ αργότερα. Το Y-χρωμόσωμα N-Z1936 αποτελεί το 20% και πιθανότατα προήλθε από τη Σιβηρία με τη Σααμική γλώσσα αργότερα. Αυτό συμπίπτει με αρχαιολογικά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι αρκετές διαφορετικές πολιτιστικές ομάδες έφτασαν στην περιοχή-πυρήνα των Σαάμι από το 8000 ως το 6000 π.Χ. <ref>Esihistorian vuosiluvut, ajoitukset ja kronologia, Carpelan, in "Ennen, muinoin", SKS, Helsinki 2002</ref>, συμπεριλαμβανομένων πιθανώς μερικών από τους προγόνους των σημερινών Σαάμι. Το αυτοσωμικό συστατικό "Nγκάνασαν" αντιπροσωπεύει σήμερα περισσότερο από 25% στους Σαάμι, αλλά ήταν 50% στον πληθυσμό της Κόλα πριν 3500 χρόνια <ref>{{cite journal|url=https://www.nature.com/articles/s41467-018-07483-5/figures/4|title=Fig. 4 - Nature Communications|via=www.nature.com}}</ref>. Το Μεσολιθικό στοιχείο «Δυτικοευρωπαίος κυνηγός-τροφοσυλλέκτης» (WHG) πλησιάζει το 15%, ενώ το Νεολιθικό «Ευρωπαίος πρώιμος αγρότης» (LBK) είναι 10%. Το 50% είναι το στοιχείο "Γιάμνα" της Εποχής του Χαλκού, το παλαιότερο ίχνος της οποίας παρατηρείται στον Κεραμεικό Πολιτισμό Πιτ-Κομπ της Εσθονίας, αλλά σε 2,5 φορές μικρότερο ποσοστό.
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
| |||