Χωριστή Δράμας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Πρόδρομος της «Αναγεννηθείσης Μακεδονίας» Χωριστής ήταν η Φιλόπτωχος Αδελφότης «Άγιος Γεώργιος» Τσατάλτζας. Ο φανερός στόχος της Αδελφότητος ήταν η ανέγερση του Αναγνωστηρίου και η βοή-θειαβοήθεια προς τους φτωχούς. Ο κρυφός όμως στόχος ήταν η ενίσχυση του Μακεδονικού Αγώνα και η ανέγερση περικαλλών κτιρίων που θα ανέβαζαν το κύρος των Χριστιανών. Μέσα σε τρία χρόνια (1903-1906) με γενναία συνεισφορά των κατοίκων, σε παράδες και σε οκάδες καπνού, το όνειρο έγινε πραγματικότητα και το Αναγνωστήριο ορθώθηκε δίπλα στη νέα εκκλησία που χτιζόταν συγχρόνως με αυτό.

Με την αποπεράτωση του Αναγνωστηρίου το 1906 ιδρύεται ο μουσικοδραματικός,ουσικοδραματικός όμιλοςΌμιλος ερασιτεχνώνΕρασιτεχνών «Ο Απόλλων» που περιλαμβάνει [[φιλαρμονική]], θεατρική ομάδα και γυμναστικό όμιλο. «Ο Απόλλων» Τσατάλτζας μετά τη ψήφιση του τουρκικού συντάγματος του 1908, εγκρίνεται από το οθωμανικό Πρωτοδικείο Δράμας.Μέχρι την απελευθέρωση που πραγματοποιείται την 1η Ιουλίου 1913 η Φιλόπτωχος Αδελφότης και «Ο Απόλλων» συνεργάζονται αρμονικά με στόχο την πολιτιστική και εθνική εξύψωση της Χωριστής.