Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων Α΄ Παπαγεωργίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο κατά κόσμον Γεώργιος Παπαγεωργίου γεννήθηκε στο Κρανίδι Ερμιονίδος το 1902. Έγινε μοναχός στην Καλύβη του Αγίου Γεωργίου Καρτσωναίων στην ιερά σκήτη της Αγίας Άννης του Άθωνα το 1921. Από εκεί μετεγράφη στη Μονή Γρηγορίου όπου χειροτονήθηκε Διάκονος το 1922 από τον Μητροπολίτη Ιερισσού Σωκράτη. Διακόνησε στον Ναό Αγίου Βασιλείου Πειραιώς και στον ίδιο ναό το 1927 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και έλαβε το οφφίκιο του αρχιμανδρίτη. Σπούδασε τη Θεολογία στη Θεολογική Σχολή Αθηνών και μετέβη το 1928 για σπουδές στις Η.Π.Α.. Υπηρέτησε ως Γραμματέας της [[Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών|Αρχιεπισκοπής Αθηνών]], πρωτοσύγκελος της Μητροπόλεως Καρυστίας, Ιεροκήρυκας Αττικής και πρώτος Διευθυντής του Γραφείου της Αποστολικής Διακονίας στην Αθήνα. <ref>[ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2019, Ιερά ΜητρόπολΙς Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, σελ. 14]</ref>

 

[[File:Voden Varosha 15.jpg|thumb|Ο Μητροπολιτικός Ναός Αγίας Σκέπης Έδεσσας, που ανεγέρθηκε επί αρχιερατείας Μητροπολίτου Παντελεήμονος.]]

Στις 30 Σεπτεμβρίου 1936 χειροτονήθηκε στον Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Αθηνών τιτουλάριος Επίσκοπος Ταλαντίου, Βοηθός Επίσκοπος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών με έδρα τον Πειραιά. Στις 24 Οκτωβρίου 1941 εξελέγη [[Ιερά Μητρόπολις Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας|Μητροπολίτης Εδέσσης και Πέλλης]]. Κατά τη διάρκεια της Κατοχή στήριξε ηθικά και υλικά το ποίμνιό του ενώ με τη μεσολάβησή του έσωσε από βέβαιο θάνατο πολλούς αιχμαλώτους. Ανήγειρε νέο Μητροπολιτικό Ναό στην Έδεσσα αφιερωμένο στην Αγία Σκέπη. Επίσης επί αρχιερατείας του ιδρύθηκαν νέες ενορίες και ανεγέρθηκαν νέοι ναοί όπως και δύο νέες μονές.<ref>[ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2019, Ιερά ΜητρόπολΙς Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, σελ. 17]</ref>

Το [[Οικουμενικό Πατριαρχείο]] τον απέστειλε ως Πατριαρχικό Έξαρχο στη Ρόδο, μετά την απελευθέρωση των Δωδεκανήσων. Εκεί παρέμεινε επτά μήνες επίσκεπτόμενος όλες τις μητροπόλεις, επιλύοντας τα προβλήματα που υπήρχαν λόγω της πολυετούς ιταλικής κατοχής και της αγγλικής επιτήρησης.<ref>[ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2019, Ιερά ΜητρόπολΙς Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, σελ. 19]</ref>

 

Στις 27 Μαρτίου 1951 εξελέγη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης και ενθρονίστηκε στις 16 Απριλίου στον [[Αγία Σοφία (Θεσσαλονίκη)|Καθεδρικό Ναό της του Θεού Σοφίας]]. Επιτέλεσε σημαντικό ποιμαντικό έργο με χειροτονία νέων κληρικών, ιερατικές συνάξεις, ανοικοδόμηση επισκοπείου, την επανίδρυση της Ιεράς Μονής Αγίας Θεοδώρας στο κέντρο της πόλης καθως και την ίδρυση των Μονών Μεταμορφώσεως Σωτήρος Χορτιάτη και Κοιμήσεως θεοτόκου Πανοράματος. Εγκαινίασε νέους ναούς στην πόλη όπως τον [[Ιερός Ναός Αγίων Πάντων Θεσσαλονίκης|Ιερό Ναό Αγίων Πάντων Θεσσαλονίκης]] και τον πρώτο [[Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Ξηροκρήνης Θεσσαλονίκης|Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Ξηροκρήνης Θεσσαλονίκης]]<ref>http://ikee.lib.auth.gr/record/133958/files/GRI-2014-11988.pdf, σελ. 57 </ref>. Το 1962 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας της [[Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ.|Θεολογικής Σχολής]] του [[Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης|Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης]]. Αποτελεί επίσης τον δημιουργό του Χαρίσειου Γηροκομείου, του ορφανοτροφείου θηλέων και των παιδικών κατασκηνώσεων. Με πρόνοιά του το Θεαγένειο Νοσοκομείο μετατράπηκε σε αντικαρκινικό ινστιτούτο ενώ η Σχολή Τυφλών αποκτά νέα κτίρια και δικό της Ναό.<ref>http://ikee.lib.auth.gr/record/133958/files/GRI-2014-11988.pdf, σελ. 57 </ref>

 

 

Μετά την επιβολή της [[Χούντα των Συνταγματαρχών|Χούντας των Συνταγματαρχών]] το καθεστώς έθεσε σε πρώτη προτεραιότητα την τοποθέτηση νέου αρχιεπισκόπου και μητροπολιτών, ευνοούμενων του Παλατιού και της Χούντας. Στο αντικανονικό αυτό πλαίσιο, το 1968, εκθρονίζεται παράνομα ο κανονικός Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων Α΄ Παπαγεωργίου, από την ''Αριστίνδην Σύνοδο'' του [[Ιερώνυμος Κοτσώνης|Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου]]. Έτσι το δικτατορικό καθεστώς κατέστησε τον θρόνο σε χηρεία ώστε να εκλεγεί Μητροπολίτης θετικά διακείμενος και συνεργάσιμος με τη [[Χούντα των Συνταγματαρχών|Χούντα]], καθώς ο Μητροπολίτης Παντελεήμων εμφορούμενος από δημοκρατικά ιδεώδη αρνούνταν τη συνεργασία με το καθεστώς σε σημείο να αποχωρήσει από τον ναό του αγίου Δημητρίου ως διαμαρτυρία για την παρουσία των Συνταγματαρχών. Ο αρχιμανδίτης [[Λεωνίδας Παρασκευόπουλος (Μητροπολίτης)|Λεωνίδας Παρασκευόπουλος]], αν και ήδη συνταξιούχος ιεροκήρυκας, δέχτηκε να καταστεί Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης παρά την αντικανονική απομάκρυνση του νόμιμου Μητροπολίτη Παντελεήμονα. Ο Λεωνίδας παρέμεινε Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης καθόλη τη διαρκεια της [[Χούντα των Συνταγματαρχών|δικτατορίας των Συνταγματαρχών]], έως το [[1974]]. <ref>[https://www.alfavita.gr/koinonia/96804_ekklisia-kai-21i-aprilioy-ora-gia-mia-syggnomi ''Εκκλησία και 21η Απριλίου: Ωρα για μια «συγγνώμη»'' του Χάρη Ανδρεόπουλου]</ref>

 

Ο Παντελεήμων Α΄ εκοιμήθη στην Αθήνα στις 14 Ιουνίου 1979.<ref>Αγγελοπούλου, Αθανασίου Αν. (1998). Εκκλησιαστική Ιστορία. Ιστορία των δομών διοικήσεως και ζωής της Εκκλησίας της Ελλάδος (Εικοστός αιώνας). Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, σελ. 67-68.</ref>