Αρματολοί: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι '''αρματολοί''' ή '''αρματωλοί''' ήταν ένοπλοι Χριστιανοί τους οποίους προσεταιρίζονταν οι [[οθωμανική αυτοκρατορία|οθωμανικές αρχές]] και τους ανέθεταν την τήρηση της τάξης σε μια περιοχή (''αρματολίκι''). Στα οθωμανικά αρχεία ονομάζονται ''martolos'', ''martoloz'' ή ''mertiloz''. Έχουν προταθεί περισσότερες από μία ετυμολογίες για την προέλευση της λέξης. Η πιθανότερη είναι ότι προέρχεται από τον [[ιταλικά|ιταλικό]] όρο ''armato'' ή ''martoloso'' (=οπλοφόρος) που χρησιμοποιούνταν από τους [[βενετοκρατία|Βενετούς]] γενικά για τους ένοπλους που μίσθωναν στην περιοχή.<ref>{{harvnb|Παπαγεωργίου|2005|p=52}}</ref> Κατ' άλλους, προέρχεται από το ''αρματολόγος > αρματολόος > αρματολός''. Σύμφωνα με ορισμένους μελετητές ο αρματολισμός υπήρχε και στο Βυζάντιο, όπου οι αρματολοί επάνδρωναν σώματα παρόμοια με της αγροφυλακής ή χωροφυλακής.<ref>Σαρρής [[Νεοκλής Σαρρής]], ''Οσμανική πραγματικότητα'', τομ. Α', σ. 301-302.</ref> Κατ' άλλους πρόκειται για θεσμό της τουρκοκρατίας.<ref>Βακαλόπουλος [[Απόστολος Βακαλόπουλος]], ''Ιστορία του Νέου Ελληνισμού'', τομ. Α', σ. 268.</ref>

*{{cite journal|first=Πέτρος|last=Πιζάνιας|authorlink=Πέτρος Πιζάνιας|title=Ο κόσμος της ''θάλασσας των βουνών''. Ο αρματολισμός από τον 16ο αιώνα έως το 1821|journal=[[Νέα Εστία]]|volume=173|issue=1857|month=Μάρτιος|year=2013|pages=41-96|ref=harv}}