Λούγδουνο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{Infobox ancient site|name=Λούγδουνο|native_name=|alternate_name=|image=Roman theatre in Lyon.jpg|alt=|caption=''Το ρωμαϊκό αμφιθέατρο στη Λυών''|map_type=France|map_size=220|relief=|map_caption=τοποθεσία στη Γαλλία|coordinates={{coord|45|45|35|N|4|49|10|E|display=inline,title}}|location=[[Λυών]], Γαλλία|region=[[Γαλατία]]|type=Ρωμαϊκή πόλη|latitude=45.759723|longitude=4.842223|built=43 π.Χ.|epochs=[[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία]]}}
 
Το '''Λούγδουνο''', (λατινικά: ''Lugdunum'', πλήρες όνομα ''Colonia Copia Claudia Augusta Lugudunum'') ήταν μια σημαντική ρωμαϊκή πόλη στη [[Γαλατία]], η σημερινή [[Λυών]] στη Γαλλία. Η πόλη ιδρύθηκε το 43 π.Χ. από τον Ρωμαίο αξιωματικό Λούκιο Μουνάτιο Πλάνκο. Ήταν πρωτεύουσα της [[Λουγδουνική Γαλατία|Λουγδουνικής Γαλατίας]], μιας από τις τέσσερις επαρχίες της [[Γαλατία|Γαλατίας]]<ref>Μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση, η Γαλατία μοιράστηκε σε τέσσερις επαρχίες: τη [[Ναρβωνική Γαλατία]], τη (σημερινή [[Προβηγκία|Προβηγκία)]], την [[ΑκουϊτανικήΑκουιτανική Γαλατία]], (μεταξύ Πυρηναίων και Λίγηρα), τη [[Λουγδουνική Γαλατία]], (μεταξύ Λίγηρα και Σηκουάνα) και τη [[Βελγική Γαλατία]], (μεταξύ Σηκουάνα και Ρήνου).</ref> και σημαντική πόλη της [[Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] για αιώνες. Δύο αυτοκράτορες, ο [[Κλαύδιος]] και ο [[Καρακάλλας|Καρακάλλας,]] γεννήθηκαν στην πόλη. Στην περίοδο 69-192 μ.Χ. ο πληθυσμός της πόλης πιθανόν να ανέρχονταν σε 200.000 κατοίκους.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://books.google.gr/books?id=AT15oYY762wC&pg=PA388&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=The Roman Remains of Northern and Eastern France: A Guidebook, p. 388, at Google Books|last=.|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>
 
Η αρχική ρωμαϊκή πόλη βρισκόταν δυτικά της συμβολής των ποταμών [[Ροδανός|Ροδανού]] και [[Σον]], στο λόφο Φουρβιέρ. Σταδιακά η πόλη επεκτάθηκε στους πρόποδες του λόφου, στην κοιλάδα του ποταμού [[Σον|Σον.]]
 
== Όνομα ==
Η πιθανότερη προέλευση του σύνθετου ονόματος Lugdunum είναι από το Lug, που αναφέρεται στον κελτικό θεό [[Λου]]<nowiki/>γκ (Lugh) και από το dunum, που στα κελτικά παραπέμπει σε ένα ύψωμα, λόφο ή ακρόπολη. Ωστόσο, οι ιστορικοί δεν συμφωνούν σχετικά με την ακριβή έννοια του ονόματος. Η ρίζα του «lug» μπορεί επίσης να προέρχεται από το λατινικό «lux», δηλαδή «φως». Άλλοι ιστορικοί ενστερνίζονται τη θέση του [[Ψευδοπλούταρχος|Ψευδοπλούταρχο]]<nowiki/>υ στο έργο ''De Fluvii'', όπου η πόλη ονομάζεται Λουγκούντουνο, με τη λέξη «Λούγκο» να σημαίνει «κοράκι». <ref>Patrice Béghain, Bruno Benoit, Gérard Corneloup et Bruno Thévenon,''Dictionnaire historique de Lyon'' , Lyon, Stéphane Bachès, 2009, 1501 <abbr>p.</abbr> <small>(<nowiki>ISBN 2-915266-65-4</nowiki>, notice BnF<abbr>n<sup>o</sup></abbr> FRBNF42001687)</small></ref>
 
== Οι προρωμαϊκοί οικισμοί ==
Τα αρχαιολογικά ευρήματα <ref>Mathieu Poux, Hugues Savay-Guerraz, Lyon avant Lugdunum, Infolio éditions, 2003, 151 p. (<nowiki>ISBN 2-88474-106-2</nowiki>)</ref> αποκάλυψαν ότι το Λούγδουνο ήταν ένας προ-γαλατικός οικισμός από τη νεολιθική εποχή που εξελίχθηκε σε γαλατικό οικισμό με συνεχή κατοίκηση από τον 4ο αιώνα π.Χ. Βρισκόταν στο λόφο Φουρβιέρ πάνω στον ποταμό [[Σον]]. Είχε αναπτύξει εμπορικές συναλλαγές με την [[Καμπανία (Ιταλία)|Καμπανία]], κυρίως εμπορεύονταν κεραμικά, κρασί και κάποια οικιακά χρηστικά αντικείμενα, ήδη πριν από τη ρωμαϊκή κατάκτηση. Η περιοχή ανήκε στη φυλή των Αλλοβρίγων[[Αλλόβρογες|Αλλοβρόγων]], των οποίων η πρωτεύουσα ήταν η κοντινή [[Βιέν (Ιζέρ)|Βιέν]].
 
Η Γαλατία κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους υπό τον [[Ιούλιος Καίσαρ|Ιούλιο Καίσαρα]] μεταξύ 58 και 52 π.Χ. Το έργο του ''[[Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου|Απομνημονεύματα περί του γαλατικού πολέμου]]'', είναι η κύρια γραπτή πηγή γνώσης της προ-Ρωμαϊκής Γαλατίας, αλλά δεν υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά σε αυτήν την περιοχή.
Γραμμή 17:
Η ίδρυση το 43 π.Χ. του Λούγδουνου από τον Λούκιο Μουνάτιο Πλάνκο, τότε διοικητή της Γαλατίας, έγινε στην ταραγμένη περίοδο μετά τη δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα στις 15 Μαρτίου του προηγούμενου έτους.
 
Η Ρώμη βρισκόταν σε πλήρη εμφύλιο πόλεμο, με κύριους αντιπάλους τον [[Μάρκος Αντώνιος|Μάρκο Αντώνιο]] και τη Σύγκλητο. Ο ιστορικός [[Δίων Κάσσιος]] αναφέρει ότι το 43 π.Χ., η [[Ρωμαϊκή σύγκλητος|Ρωμαϊκή Σύγκλητος]] ανέθεσε στον Μουνάτιο Πλάνκο και στον [[Μάρκος Αιμίλιος Λέπιδος|Μάρκο Αιμίλιο Λέπιδο]], διοικητές της κεντρικής και της Ναρβωνικής Γαλατίας αντίστοιχα, να ιδρύσουν την πόλη για να εγκατασταθεί μια ομάδα Ρωμαίων προσφύγων που είχαν εκδιωχθεί από τη [[Βιέν (Ιζέρ)|Βιέν]] από τους ΑλλόβριγεςΑλλόβρογες και είχαν κατασκηνώσει στη συμβολή των ποταμών Σον και Ροδανού. Σύμφωνα με τον Δίωνα τον Κάσσιο, αυτό συνέβη για να κρατήσει τους δύο αξιωματούχους και τα στρατεύματά τους σε απόσταση από τον [[Μάρκος Αντώνιος|Μάρκο Αντώνιο]], εναντίον του οποίου η Σύγκλητος μάχονταν.
 
Μέσα σε 50 χρόνια το Λούγδουνο αυξήθηκε σε μέγεθος και σημασία, και έγινε διοικητικό κέντρο της Ρωμαϊκής Γαλατίας. Φαίνεται να είχε πληθυσμό έως και 200.000 κατοίκους τους πρώτους δύο αιώνες μ.Χ. <ref name=":0" />, καθώς το υδραγωγείο του Monts d'Or, που ολοκληρώθηκε γύρω στο 20 π.Χ., ήταν ένα από τα τουλάχιστον τέσσερα υδραγωγεία που τροφοδοτούσαν με νερό την πόλη.
Γραμμή 27:
== Πρωτεύουσα της Γαλατίας ==
[[Αρχείο:Odeon-lyon.jpg|μικρογραφία|Το Odéon (Ωδείο)]]
Ευρισκόμενη σε στρατηγικό σημείο, κέντρο ποτάμιας και οδικής συγκοινωνίας, η πόλη έγινε από τον [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανό]] πρωτεύουσα της Λουγδουνικής Γαλατίας χάρη σε τρία ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Πρώτον, η φιλοδοξία του Αυγούστου, το 20 π.Χ., να κατακτήσει τη [[Μεγάλη Γερμανία|Γερμανία]]. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, το Λούγδουνο βρισκόταν σε ιδανική τοποθεσία, και γρήγορα κατασκευάστηκε ένα οδικό δίκτυο που την έφερε στο επίκεντρο της Γαλατίας και έτσι έγινε το κέντρο επιχειρήσεων για τα βόρεια εδάφη. Δεύτερον, κατά τις πρώτες δεκαετίες της ίδρυσης της πόλης, η διοικητική οργάνωση της Γαλατίας δεν ήταν πλήρης και οι διοικητές παρείχαν γενική εποπτεία και διαχείριση από το Λούγδουνο σε ολόκληρη την περιοχή. Και τρίτον, η ετήσια συνάντηση των Γαλατών αρχηγών στη συμβολή των ποταμών που πραγματοποιούνταν στην περιοχή, ενίσχυε την πολιτική θέση της πόλης.<ref>André Pelletier, ''Histoire de Lyon : De la capitale des Gaules à la métropole européenne; De -10 000 à + 2007'' , Lyon, Éditions lyonnaises d'art et d'histoire, 2007, 143 <abbr>p.</abbr><small>(<nowiki>ISBN 978-2-84147-188-1</nowiki>)</small></ref>
 
== Εκχριστιανισμός ==