Ούρος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 107:
== Εξαφάνιση ==
Τα υπάρχοντα δεδομένα δείχνουν ότι οι ούροι δεν εξοντώθηκαν απλά από τον άνθρωπο. Αντιθέτως, η εξαφάνιση τους ήταν μια διαδικασία πολυπαραγοντική και διήρκεσε χιλιάδες χρόνια.<ref name=":11" /> Επιπλέον, οι λόγοι εξαφάνισης δεν ήταν σε όλες τις περιοχές ίδιοι. Για παράδειγμα, στις [[Βρετανικά Νησιά|Βρετανικές νήσους]], όπου οι συνθήκες ήταν ιδανικές και ο άνθρωπος δεν συνέβαλε στην εξαφάνισή του, το είδος εξαφανίστηκε πολύ γρήγορα, πιθανώς λόγω μικρού αρχικού πληθυσμού.<ref name=":11" /> Αντιθέτως, οι πληθυσμοί τη νότιας [[Σκανδιναβία|Σκανδιναβίας]] μηδενίστηκαν πριν από 7.000 χρόνια λόγω της έντονης θήρευσης από τον άνθρωπο.<ref>{{Cite journal|url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1525/aa.1972.74.4.02a00900/abstract|title=Archeology: The Urus (Bos primigenius Bojanus) and Neolithic Domesticated Cattle (Bos taurus domesticus Linné) in Denmark, with a Revision of Bos-remains from the Kitchen Middens: Zoological and Palynological Investigations. MAGNUS DEGERBØL and BENT FREDSKILD|last=Reed|first=Charles A.|date=1972-08-01|journal=American Anthropologist|issue=4|doi=10.1525/aa.1972.74.4.02a00900|volume=74|pages=944–945|language=en|issn=1548-1433}}</ref> Γενικά, οι βασικοί λόγοι εξαφάνισης του είδους ήταν το κυνήγι, η απώλεια ενδιαιτημάτων, ο ανταγωνισμός με τα οικόσιτα βοοειδή, οι αιχμαλωσίες και εξημερώσεις και διασταυρώσεις τους, από τους κτηνοτρόφους, με τα οικόσιτα βοοειδή, καθώς και οι ασθένειες που προέρχονταν από αυτά.<ref name=":5" /><ref name=":12" />
Στην Ινδία, το ''Bos primigenius namadicus'' εξαφανίστηκε την εποχή του [[Πολιτισμός της κοιλάδας του Ινδού|Πολιτισμού της κοιλάδας του Ινδού]], λόγω διασταυρώσεων με οικόσιτα ζεμπού και κατακερματισμού του πληθυσμού εξαιτίας της απώλειας βιοτόπων.<ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/812246522|title=India's Wildlife history: An Introduction|last=Rangarajan|first=Mahesh|date=2005|publisher=Permanent Black|year=|isbn=9788178241401|location=Delhi|page=|id=812246522}}</ref> Κατά πάσα πιθανότητα, ήταν το πρώτο από τα τρία υποείδη που εξαφανίστηκε, με τα τελευταία άτομα να ζουν κάπου στο σημερινό Πακιστάν.<ref name=":2" />[[Αρχείο:Jaktorow pomnik tura.jpg|μικρογραφία|Μνημείο για τον τελευταίο ούρο στο Γιακτόροβ: «Ούρος – Το ''Bos primigenius'' Bojanus, πρόγονος των οικόσιτων βοοειδών, έζησε στο δάσος του Γιακτόροβ μέχρι το έτος 1627»]]Όσον αφορά την Ευρώπη, η εξαφάνιση του είδους ξεκίνησε από τα νότια και δυτικά, προς την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη.<ref name=":2" /> Η τελευταία αναφορά του ούρου στα νότια [[Βαλκάνια]] γίνεται από τον [[Μάρκος Τερέντιος Βάρρων|Μάρκο Τερέντιο Βάρρωνα]], σύμφωνα με τον οποίο τέτοια ζώα κατοικούσαν στη [[Θράκη]] και στη [[Δαρδανία Ευρωπαϊκή|Δαρδανία]] της σημερινής [[Σερβία|Σερβίας]].<ref name=":14" /> Στην [[Ιταλία]], το είδος είχε πιθανώς εξαφανιστεί ήδη από την [[Εποχή του Ορείχαλκου|Εποχή του Χαλκού]].<ref>Wright, E. (2013). The history of the European aurochs (''Bos primigenius'') from the Middle Pleistocene to its extinction: an archaeological investigation of its evolution, morphological variability and response to human exploitation. Doctoral thesis. University of Sheffield.</ref> Σε ορισμένες χώρες, επιβίωσε μέχρι και τον Μεσαίωνα. Για παράδειγμα, στην Γαλλία τα πιο πρόσφατα ευρήματα χρονολογούνται στον 9ο αιώνα,<ref name=":5" /> ενώ στην Ουγγαρία στον 12ο αιώνα.<ref>{{Cite journal|url=|title=Early medieval aurochs (Bos primigenius Boj.) and his extinction in Hungary|last=Vörös|first=I.|date=1985|journal=Folia Archaeologica|accessdate=|doi=|volume=36|pages=193-219}}</ref> Γενικά, οι ούροι εξαφανίστηκαν από τη Δυτική Ευρώπη και το μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής Ευρώπης μεταξύ του 1000 και 1400 Κ.Ε.<ref>{{Cite journal|url=|title=Vom Auerochsen zum Heckrind|last=Bunzel-Drüke|first=Margret|date=1996|journal=Natur- und Kulturlandschaft|accessdate=|doi=}}</ref>
Μετά και την εξαφάνιση από την [[Ανατολική Πρωσία]], ο μόνος τόπος διαβίωσης των ούρων ήταν το δάσος του [[Γιακτόροβ]], στην κεντρική Πολωνία. Από τον 14ο αιώνα, το δάσος αποτελούσε περιοχή κυνηγιού για τους Δούκες της [[Μασοβία|Μασοβίας]], ενώ το 1476 περιήλθε στο Πολωνικό Στέμμα ([[Οίκος των Γιαγκελλόνων]]). Ο [[Σιγισμούνδος Α΄ της Πολωνίας]] διέταξε ειδική προστασία των ζώων και πολλοί από τους διαδόχους του ακολούθησαν το παράδειγμά του.<ref name=":11" /> Είχε συσταθεί μια καλά οργανωμένη υπηρεσία κυνηγιού, που φύλαγε τα ζώα από τη λαθροθηρία και τα τροφοδοτούσε με σανό. Ακόμα
== Προσπάθειες για ανασύσταση του ούρου ==
Ενώ το είδος αυτό καθαυτό έχει εξαφανιστεί, το γενετικό υλικό του υπάρχει στα σύγχρονα βοοειδή. Βάσει αυτής της αρχής έχουν κατά καιρούς γίνει προσπάθειες για ανασύσταση του άουροχς. Ήδη από τον 19ο αιώνα είχε προταθεί για πρώτη φορά η ανασύσταση του είδους.<ref name=":5" /> Από το 1990 κι έπειτα, οι προσπάθειες ανασύστασης του ''Bos primigenius'' έχουν ως βασικό στόχο όχι μόνο τη δημιουργία ζώων που θα μοιάζουν με τους ούρους, αλλά που θα είναι ικανά να καλύψουν τον οικολογικό ρόλο που έπαιζε το είδος στα φυσικά οικοσυστήματα.
=== Αδελφοί Χεκ ===
{{Κύριο|Χεκ (βοοειδή)}}
[[Αρχείο:Laufende schwarze Kuh.JPG|μικρογραφία|260x260εσ|Αγελάδα Χεκ στο [[Μάνχαϊμ]] της [[Γερμανία]]ς.]]
[[Αρχείο:Laufende schwarze Kuh.JPG|μικρογραφία|235x235εσ|Αγελάδα Χεκ στο [[Μάνχαϊμ]] της Γερμανίας]]Η πρώτη απόπειρα πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία του [[Μεσοπόλεμος|Μεσοπολέμου]] από τους αδελφούς Χεκ. Ο [[Χάιντς Χεκ|Χάιντς]] και ο [[Λουτς Χεκ]] ήταν ζωολόγοι και διευθυντές ζωολογικών κήπων, ο μεν του [[Μόναχο|Μονάχου]] ([[Χέλαμπρουν]]), ο δε του [[Βερολίνο|Βερολίνου]] ([[Ζωολογικός Κήπος Βερολίνου]]). Έχοντας την υποστήριξη του [[Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα|Ναζιστικού Κόμματος]], χρησιμοποίησαν περίπου 15 φυλές από διάφορες περιοχές της Ευρώπης.<ref name=":12" /><ref name=":26">{{Cite journal|url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0016718511001746|title=Bovine biopolitics and the promise of monsters in the rewilding of Heck cattle|last=Lorimer|first=Jamie|last2=Driessen|first2=Clemens|journal=Geoforum|doi=10.1016/j.geoforum.2011.09.002|volume=48|pages=249–259}}</ref> Η φυλή που προέκυψε, πήρε το όνομά τους. Μάλιστα, κάποια από τα ζώα αφέθηκαν ελεύθερα στο [[Δάσος Μπιαλοβιέζα]], που τότε βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή, ώστε να χρησιμεύσουν ως θηράματα για τη ναζιστική ελίτ.<ref name=":27">{{Cite journal|url=http://dx.doi.org/10.1080/00045608.2015.1115332|title=From “Nazi Cows” to Cosmopolitan “Ecological Engineers”: Specifying Rewilding Through a History of Heck Cattle|last=Lorimer|first=Jamie|last2=Driessen|first2=Clemens|date=2016-05-03|journal=Annals of the American Association of Geographers|issue=3|doi=10.1080/00045608.2015.1115332|volume=106|pages=631–652|issn=2469-4452}}</ref> Οι περισσότεροι από αυτούς τους «αναγεννηθέντες ούρους» πέθαναν κατά τον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β' Παγκόσμιο Πόλεμο]], αλλά κάποιοι επιβίωσαν στον ζωολογικό κήπο του Μονάχου.<ref name=":26" />▼
▲
Σήμερα, μερικές χιλιάδες βοοειδή Χεκ ζουν σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και χρησιμοποιούνται σε άλλα προγράμματα για την ανασύσταση του ούρου ή για οικολογικούς σκοπούς. Έχουν αποκτήσει τη φήμη πολύ ανθεκτικών ζώων.<ref name=":27" /> Ωστόσο, η μεθοδολογία και τα αποτελέσματα των αδελφών Χεκ έχουν αμφισβητηθεί έντονα.<ref name=":16" /><ref>{{Cite journal|url=|title=Wie sah der Auerochse aus?|last=Herre|first=W.|date=1953|journal=Kosmos|accessdate=|issue=11|doi=|volume=49|pages=504-507}}</ref>
=== Σύγχρονες απόπειρες ===
[[Αρχείο:Taurus bull MBD.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Ταύρος Τάουρους (50% Σαγιαγιέσα, 25% Χεκ και 25% Τσιανίνα).]]
Το 1996 ξεκίνησε στη Γερμανία το Πρόγραμμα Τάουρους ([[Γερμανική γλώσσα|γερμ.]]: ''Taurus Projekt''), που αποσκοπούσε στη βελτίωση της φυλής Χεκ, μέσω διασταυρώσεων με μεγαλόσωμες φυλές της Ιταλίας και της Ισπανίας ([[Τσιανίνα]], [[Σαγιαγιέσα]] και [[Τόρο Μπράβο]]).<ref name=":29">{{Cite journal|url=http://web.archive.org/web/20160304042100/http://www.nepenthes.dk/files/Taurus_ebook.pdf|title=Projekt Taurus – En økologisk erstatning for uroksen|last=Bunzel-Drüke|first=Margret|date=2005|journal=|accessdate=30 Ιουλίου 2017|doi=|language=δανικά}}</ref> Σταδιακά, η [[Τάουρους|φυλή Τάουρους]] εξάχθηκε και σε άλλες χώρες, όπου πραγματοποιήθηκαν περαιτέρω διασταυρώσεις με άλλες φυλές, όπως η [[Ουγγρική γκρίζα αγελάδα|Ουγγρική γκρίζα]].<ref name=":25" /> Σήμερα, κοπάδια συναντώνται στη Γερμανία, στη Δανία, στην Ουγγαρία, στην Ολλανδία και στη [[Λετονία]], όπου χρησιμοποιούνται για τη διατήρηση φυσικών οικοτόπων.<ref name=":29" />
| |||