Οχρίδα (λίμνη): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

 

Η οικονομική απόδοση των ψαριών, δηλαδή των δύο ενδημικών ειδών [[πέστροφα]]ς, έχει μειωθεί σημαντικά κατά τις τελευταίες δεκαετίες, τόσο στη Βόρεια Μακεδονία όσο και στην Αλβανία. Η πιο πιθανή αιτία είναι η υπεραλίευση και ενδεχομένως η καταστροφή των περιοχών ωοτοκίας. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν κανονισμοί όσον αφορά τις αλιευτικές πρακτικές (π.χ. ελάχιστο μέγεθος ματιών των διχτυών) και μόνο περιορισμένος αριθμός αδειοδοτημένων αλιέων, οι κανόνες αυτοί δεν τηρούνται πάντα, λόγω της υψηλής εμπορικής αξίας της ενδημικής πέστροφας. Ως αντίδραση στην κατάσταση αυτή η αλιεία έχει απαγορευτεί τα τελευταία δύο χρόνια, για να βοηθήσει τον πληθυσμό των ψαριών να ανακάμψει και να επιτρέψει στους επιστήμονες να συλλέγουν επιπλέον στοιχεία. Ενώ τα περισσότερα από τα ενδημικά είδη ψαριών είναι μη μεταναστευτικά, τα [[χέλι|ευρωπαϊκά χέλια]] γεννούν στη μακρινή [[Θάλασσα των Σαργασσών]], ενώ οι απόγονοί τους επιστρέφουν στη λίμνη. Δυστυχώς, όπως και σε πολλές ευρωπαϊκές λίμνες, είναι πολύ απίθανο σήμερα τα χέλια να φτάσουν στη λίμνη της Οχρίδας με φυσικό τρόπο και να επιστρέψουν στην θάλασσα των Σαργασσών, λόγω των πολλών υδροηλεκτρικών φραγμάτων στους ποταμούς Μαύρο Δρίνο και [[Δρίνος (Αλβανία)|Δρίνο]], τόσο στη Βόρεια Μακεδονία όσο και στην Αλβανία.

Λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση του πληθυσμού κατά τα τελευταία 50 χρόνια, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί ο δυνητικός [[ευτροφισμός]] της σήμερα ολιγοτροφικής λίμνης της Οχρίδας από την αυξημένη ρύπανση. Πράγματι, πυρήνες [[Ίζημα|ιζημάτων]] δείχνουν αύξηση περίπου κατά 3,5 φορές της συγκέντρωσης [[Φωσφόρος|φωσφόρου]] κατά τον τελευταίο αιώνα. Από τη μία πλευρά, μετατόπιση από ενδημικά σε κοινά ευρωπαϊκά είδη, που είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στις υψηλότερες συνθήκες θρεπτικών ουσιών, έχει ήδη παρατηρηθεί κοντά στις μολυσμένες εισροές. Από την άλλη, τα υψηλότερα επίπεδα θρεπτικών συστατικών έχουν μειώσει τη διαφάνεια του νερού καθώς και τη διαθεσιμότητα του οξυγόνου στο βαθύ νερό και στον πυθμένα της λίμνης, δύο ιδιότητες που είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ενδημική χλωρίδα και πανίδα. Ακόμα, η λίμνη βρίσκεται σε μια συγκριτικά καλή κατάσταση αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, μπορεί να χρειατεί περισσότερο από μια δεκαετία για να φανούν τα αποτελέσματα του σημερινού επιπέδου ρύπανσης της λίμνης, λόγω του μακρού χρόνου παραμονής του νερού. Επιπλέον αποδείχθηκε ότι οι αρνητικές επιπτώσεις από τον ευτροφισμό θα ενισχυθούν σημαντικά από την [[υπερθέρμανση του πλανήτη]]. Αν και υπάρχει χρόνος για αντίδραση, προσομοιώσεις σε υπολογιστή δείχνουν ότι θα πρέπει να επιτευχθεί μια μείωση τουλάχιστον κατά 50% στην είσοδο του φωσφόρου για να συνεχίσει το βαθύ νερόνα οξυγονώνεται για τα επόμενα 50 χρόνια με την προβλεπόμενη υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας. Ο στόχος αυτός θα μπορούσε να επιτευχθεί με τον έλεγχο των οικιακών λυμάτων, που είναι μακράν η μεγαλύτερη πηγή φωσφόρου αυτή τη στιγμή. Τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση έχουν ληφθεί από την επέκταση και βελτίωση του υπάρχοντος συστήματος αποχέτευσης στη Βόρεια Μακεδονία στο πλαίσιο του προγράμματος GEF (Παγκόσμιο Ταμείο για το Περιβάλλον). Το πιο σημαντικό επόμενο βήμα θα ήταν μια λύση για τους τρεις υπόλοιπους, σοβαρά μολυσμένους ποταμούς, ένα στη Βόρεια Μακεδονία και δύο στην Αλβανία.