Γράμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Γράμμος''' ({{Lang-sq|Gramoz}}, [[Αρωμανική γλώσσα|αρωμανικά]]: ''Gramosta'') είναι το τέταρτο υψηλότερο [[βουνό]] της [[Ελλάδα]]ς μετά τον [[Όλυμπος|Όλυμπο]], τον [[Σμόλικας|Σμόλικα]] και τον [[Βόρας|Βόρα]], με την υψηλότερη κορυφή του («Τσούκα Πέτσικ»<ref>[http://www.opopilis.gr/index.php/articles/89-%CE%BF-%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%B9%CE%B2%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%8C%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%82-%CF%80%CF%8D%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%BF «Ο Ορειβατικός Όμιλος Πύλης στον Γράμμο!»] opopilis.gr </ref>) να φτάνει σε υψόμετρο 2.520 μέτρων. Άλλες υψηλές κορυφές του Γράμμου είναι το Περήφανο (2.444 μ.) το Διάσελο (2.393 μ.), η Επάνω Αρρένα (2.192 μ.), η Κάτω Αρρένα (2.075 μ.), η Μαύρη Πέτρα (2.169 μ.) και ο Μπανταρός (2.036 μ.).<ref>{{Cite web |url=http://www.ifms-grammos.gr/grammos-mountain |title=Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Καστοριάς, όρος Γράμμος |accessdate=2012-02-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130615001315/http://www.ifms-grammos.gr/grammos-mountain |archivedate=2013-06-15 |url-status=dead }}</ref> Ο όγκος του βρίσκεται στα ελληνοαλβανικά σύνορα και καταλαμβάνει το βορειοανατολικό τμήμα του [[νομός Ιωαννίνων|νομού Ιωαννίνων]], το νοτιοδυτικό του [[νομός Καστοριάς|νομού Καστοριάς]] και ένα τμήμα της νοτιοανατολικής [[Αλβανία]]ς. Στα ανατολικά του από την ελληνική πλευρά περικλείεται από τον [[Σμόλικας|Σμόλικα]] και το [[Βόιο]]. Ουσιαστικά είναιαποτελεί τμήμα της ευρύτερης οροσειράς της [[Πίνδος|Πίνδου]] που καταλαμβάνει ολόκληρη την δυτική [[Ελλάδα]]. Είναι σκεπασμένος από πυκνά δάση και από αυτόν ξεκινούν πολλά υδάτινα ρεύματα όπως ο [[Αλιάκμονας]], ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας που πηγάζει σε ελληνικό έδαφος.

Εκεί βρίσκεται και [[Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης]], με εκθεσιακούς χώρους και ερευνητικές υποδομές, το οποίο έχει στόχο να αποτυπώσει το παρελθόν και να βοηθήσει στην κατανόησή του, αλλά παράλληλα, να αναδείξει τον περιβαλλοντικό πλούτο του Γράμμου, εστιάζοντας στις δυνατότητες του παρόντος και στη δυναμική του μέλλοντος και θέτοντας στόχους ανάπτυξης με την προσοχή και ευαισθησία που δικαιούται αυτός ο ορεινός όγκος.

Σύμφωνα με την [[Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία]], στην περιοχή του Γράμμου υπάρχουν μεταξύ άλλων: ο [[Χρυσαετός]] , ο [[Πετροκότσυφας]] και η Χαμοκελάδα.