Ελληνική συνταγματική αναθεώρηση του 1986: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προσθήκη λεπτομερειών, για τις τροποποιημένες διατάξεις (Δ' μέρος) |
Προσθήκη λεπτομερειών, για τις τροποποιημένες διατάξεις (Ε' μέρος) |
||
Γραμμή 2:
Η συνταγματική αναθεώρηση του 1986 προτάθηκε για να περιορίσει τις εξουσίες του [[Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας|Προέδρου της Δημοκρατίας]]. Παρόλο που ο πρόεδρος είχε σημαντικές αρμοδιότητες βάσει του Συντάγματος του 1975, στην πράξη οι Έλληνες πρόεδροι περιορίστηκαν στον εθιμοτυπικό, ρυθμιστικό ρόλο τους. Αν και οι λεγόμενες "υπερεξουσίες" είχαν σε μεγάλο βαθμό ένα συμβολικό και πρακτικά διακοσμητικό χαρακτήρα, παρά ταύτα, λόγω της απλής ύπαρξής τους, επηρέασαν την εξέλιξη της πολιτικής κατάστασης κατά την πρώτη προεδρία του [[Κωνσταντίνος Καραμανλής|Κωνσταντίνου Καραμανλή]] ως Προέδρου της Δημοκρατίας με την κυβέρνηση του [[Ανδρέας Παπανδρέου|Ανδρέα Παπανδρέου]].
Μέσω αυτής της αναθεώρησης, οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας -κυρίως εκείνες χωρίς υπουργική προσυπογραφή- περιορίστηκαν σε σημαντικό βαθμό, ώστε ο Πρόεδρος να μη μπορεί να συγκρουστεί με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία<ref>ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ, "ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ - ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ - ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ", σελίδα 318.</ref>. Παρά τις πολιτικές εντάσεις εκείνης της περιόδου, το αναθεωρημένο Σύνταγμα, το οποίο εισήγαγε ένα καθαρό κοινοβουλευτικό κυβερνητικό σύστημα, έγινε αποδεκτό από όλες τις πολιτικές δυνάμεις.
Στις 6 Μαρτίου 1986, σύμφωνα με το άρθρο 110 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ότι οι διατάξεις του Συντάγματος υπόκεινται σε αναθεώρηση εκτός από εκείνες, που καθορίζουν τη μορφή της κυβέρνησης ως κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας καθώς και ορισμένες άλλες διατάξεις, {| class="wikitable"
Γραμμή 9 ⟶ 11 :
!colspan=2| Αναθεωρητέα διάταξη !! Αποτέλεσμα μετά την αναθεώρηση
|-
| ... || αρ. 32 §1, 4 || Καθιέρωση ονομαστικής αντί μυστικής ψηφοφορίας για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας τόσο στις πρώτες ψηφοφορίες όσο και στις επόμενες ψηφοφορίες, εφόσον προκληθεί διάλυση βουλής, προκήρυξη εκλογών και σύσταση νέας βουλής. Η ρύθμιση της διάλυσης της βουλής εάν δεν επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία στην τρίτη ψηφοφορία, αναιρέθηκε από την Θ΄ Αναθεωρητική Βουλή, το 2019.
|-
| ... || αρ. 35 §3 || Πρόβλεψη προσυπογραφής του διατάγματος προκήρυξης του νομοθετικού δημοψηφίσματος από τον Πρόεδρο της Βουλής.
Γραμμή 19 ⟶ 21 :
| ... || αρ. 38 §1 || Κατάργηση της προεδρικής ευχέρειας, εφόσον παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός ή απώλεσε την εμπιστοσύνη η κυβέρνηση, είτε να ανατίθεται εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης σε άλλο βουλευτή, είτε να διορίζεται πρωθυπουργός ένα κοινοβουλευτικό ή εξωκοινοβουλευτικό πρόσωπο για να διενεργήσει εκλογές.<br>Πρόβλεψη προεδρικής αρμοδιότητας να διορίζεται νέος πρωθυπουργός, εφόσον η Κυβέρνηση παραιτήθηκε ή απώλεσε την εμπιστοσύνη της, ο αρχηγός άλλου κόμματος, ακολουθώντας τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
|-
| .... || αρ. 38 §2 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να παύεται η Κυβέρνηση μετά από σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Δημοκρατίας.<br>Πρόβλεψη προεδρικής αρμοδιότητας να διορίζεται νέος πρωθυπουργός ο προτεινόμενος της κοινοβουλευτικής ομάδας, στην οποία ανήκε ο προηγούμενος πρωθυπουργός, εφόσον ο τελευταίος έχει εκλείψει ή παραιτηθεί (για προσωπικούς λόγους), ενώ συντηρείται η Κυβέρνηση. Αυτή η διάταξη τροποποιήθηκε πάλι από την Ζ' Αναθεωρητική Βουλή το 2001]].
|-
| .... || αρ. 38 §3 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να συγκαλείται το Υπουργικό Συμβούλιο υπό την προεδρία του, σε έκτακτες περιστάσεις.
Γραμμή 27 ⟶ 29 :
| ... || αρ. 41 §1 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να διαλύεται η Βουλή, μετά από σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Δημοκρατίας, για προφανή δυσαρμονία της βουλής προς το λαϊκό αίσθημα.<br>Πρόβλεψη προεδρικής πρωτοβουλίας να διαλύεται η Βουλή, εφόσον κατά την τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο έχουν παραιτηθεί ή καταψηφισθεί δύο κυβερνήσεις και η κοινοβουλευτική σύνθεση δεν εξασφαλίζει κυβερνητική σταθερότητα, οπότε, η τελευταία κυβέρνηση αναλαμβάνει τη διενέργεια εκλογών. Αλλιώς, ακολουθείται η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
|-
| ... || αρ. 41 §2 || Βουλή, η οποία συστάθηκε ύστερα από
|-
| ... || αρ. 41 §4 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να υπογράφεται διάταγμα διάλυσης της Βουλής, μετά από σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Δημοκρατίας. Οι εξαιρέσεις στον κανόνα της απαγόρευσης διάλυσης της Βουλής, πριν παρέλθει ένα έτος από την έναρξη των εργασιών της, διαφοροποιούνται. Έτσι επιτρέπεται η σύντομη διάλυση της βουλής: α) όταν στην ίδια κοινοβουλευτική περίοδο έχουν παραιτηθεί ή καταψηφισθεί δύο κυβερνήσεις και η κοινοβουλευτική σύνθεση δεν εξασφαλίζει κυβερνητική σταθερότητα, β) αφού διαπιστωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής, ύστερα από άκαρπη διαδικασία ανάθεσης διερευνητικών εντολών.
|-
| ... || αρ. 41 || Δηλώνεται ρητά, ότι το διάταγμα διάλυσης βουλής σε κάθε περίπτωση (όχι μόνο εκείνης με κυβερνητική πρωτοβουλία), υποχρεωτικά πρέπει να διαλαμβάνει την προκήρυξη εκλογών μέσα σε τριάντα ημέρες και τη σύγκληση της νέας Βουλής μέσα σε τριάντα ημέρες από αυτές.
|-
| ... || αρ. 42 §1 || Κατάργηση της νομοθετικής προεδρικής αρμοδιότητας να κύρωνονται (ή να ακυρώνονται) οι νόμοι, που ψηφίζει η Βουλή. Αυτή η αρμοδιότητα ανατίθεται αποκλειστικά και μόνο στη Βουλή. Στο εξής, ο Πρόεδρος δύναται μόνο να τους ελέγχει τυπικά (δηλ. ως προς τη νομιμότητά τους) και όχι ουσιαστικά (δηλ. ως προς τη σκοπιμότητά τους) διατηρώντας την άσκηση των διοικητικών αρμοδιοτήτων είτε της έκδοσης και δημοσίευσης τους είτε της αναπομπής αυτών στη Βουλή για ενδεχόμενη επαναψήφισή τους με αυξημένη πλειοψηφία.
Γραμμή 49 ⟶ 53 :
αρ. 35 παρ. 1, 2
Επίσης, με δεύτερο ψήφισμα αυτής της βουλής, αποδόθηκε το αναθεωρημένο κείμενο στη [[Δημοτική γλώσσα|δημοτική]]. Επόμενη αναθεώρηση πραγματοποιήθηκε από την [[Αναθεώρηση του Συντάγματος της Ελλάδας (2001)|Ζ΄ Αναθεωρητική Βουλή το 2001]].
[[Κατηγορία: Σύνταγμα της Ελλάδας|1986]]
| |||