Ελληνική συνταγματική αναθεώρηση του 1986: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προσθήκη λεπτομερειών, για τις τροποποιημένες διατάξεις (Ε' μέρος) |
Προσθήκη λεπτομερειών, για τις τροποποιημένες διατάξεις (Ϛ' μέρος) |
||
Γραμμή 4:
Μέσω αυτής της αναθεώρησης, οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας -κυρίως εκείνες χωρίς υπουργική προσυπογραφή- περιορίστηκαν σε σημαντικό βαθμό, ώστε ο Πρόεδρος να μη μπορεί να συγκρουστεί με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία<ref>ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ, "ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ - ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ - ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ", σελίδα 318.</ref>. Παρά τις πολιτικές εντάσεις εκείνης της περιόδου, το αναθεωρημένο Σύνταγμα, το οποίο εισήγαγε ένα καθαρό κοινοβουλευτικό κυβερνητικό σύστημα, έγινε αποδεκτό από όλες τις πολιτικές δυνάμεις.
Στις 6 Μαρτίου 1986, σύμφωνα με το άρθρο 110 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ότι οι διατάξεις του Συντάγματος υπόκεινται σε αναθεώρηση εκτός από εκείνες, που καθορίζουν τη μορφή της κυβέρνησης ως κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας καθώς και ορισμένες άλλες διατάξεις, η Στ' Αναθεωρητική Βουλή εξέδωσε το Α' ψήφισμα, με το οποίο τροποποίησε έντεκα άρθρα εντοπισμένα μεταξύ του πρώτου και δεύτερου Κεφαλαίου, του Β' Τμήματος, του Γ' Μέρους του Ελληνικού Συντάγματος, που αφορούν την ανάδειξη, τις εξουσίες και την ευθύνη από τις πράξεις του Προέδρου, ως εξής:
{| class="wikitable"
|+ Περίληψη των συνταγματικών τροποποιήσεων του 1986
|-
|colspan=3|'''''<u>Κεφάλαιο πρώτο</u>: Ανάδειξη του Προέδρου'''''
|-
!colspan=2| Αναθεωρητέα διάταξη !! Αποτέλεσμα μετά την αναθεώρηση
|-
|rowspan=2
|-
| §2 || Η αναφορά της προεδρικής αρμοδιότητας, ύστερα από άκαρπη τρίτη ψηφοφορία για την εκλογή νέου Προέδρου, να υπογράφεται το διάταγμα διάλυσης της βουλής υπό του εν ενεργεία Προέδρου μόνου, μεταφέρθηκε σε επόμενο άρθρο, χωρίς τη ρητή ανάθεση της αρμοδιότητας της υπογραφής αυτού του διατάγματος υπό του Προέδρου της Βουλής ελλείψει του Προέδρου της Δημοκρατίας.
| ... || αρ. 35 §3 || Πρόβλεψη προσυπογραφής του διατάγματος προκήρυξης του νομοθετικού δημοψηφίσματος από τον Πρόεδρο της Βουλής. ▼
|-
|colspan=3|'''''<u>Κεφάλαιο δεύτερο</u>: Εξουσίες και ευθύνη από τις πράξεις του Προέδρου'''''
| ... || αρ. 37 §2-4 || Αναδιάταξη εδαφίων των παραγράφων, που αφορούν στη διαδικασία ανάδειξης αρχηγού από κοινοβουλευτική ομάδα, στην εξαιρετική περίπτωση, όπου το κόμμα αυτής στερείται αρχηγού και εκπροσώπου ή ο αρχηγός αυτού δεν εξελέγη βουλευτής, ώστε να λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης ή διερευνητική εντολή. Καθορισμός του χρονικού πλαισίου ανάθεσης της εντολής.▼
|-
!colspan=2| Αναθεωρητέα διάταξη !! Αποτέλεσμα μετά την αναθεώρηση
| ... || αρ. 37 §3 || Κατάργηση της προεδρικής ευχέρειας, εφόσον η διερευνητική εντολή του πρώτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος απέτυχε, είτε να ανατίθεται δεύτερη διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος, είτε να διορίζεται πρωθυπουργός ένα κοινοβουλευτικό ή εξωκοινοβουλευτικό πρόσωπο, μετά από σχετική γνωμοδότηση του θεσμοθετημένου, συμβουλευτικού του Προέδρου οργάνου, του [[Συμβούλιο της Δημοκρατίας|Συμβουλίου της Δημοκρατίας]].<br>Πρόβλεψη δέσμιας προεδρικής αρμοδιότητας να ανατίθενται διαδοχικά διερευνητικές εντολές στους αρχηγούς κομμάτων έως ότου τελεσφορήσει μια, αλλιώς να διορίζεται πρωθυπουργός ο προτεινόμενος από μια οικουμενική κυβέρνηση προς διενέργεια εκλογών, αλλιώς να διορίζεται υπηρεσιακός πρωθυπουργός με ευχέρεια επιλογής μεταξύ ενός εκ των προέδρων των τριών ανώτατων δικαστηρίων της χώρας ευρείας αποδοχής προς διενέργεια εκλογών.▼
|-
|rowspan=3| Άρθρο 35 || §1 || Κατάργηση της αρμοδιότητας του νέου πρωθυπουργού να προσυπογράψει το διάταγμα παύσης της προηγούμενης κυβέρνησης, εφόσον ο προηγούμενος πρωθυπουργός αρνηθεί να την προσυπογραφή.<br>Πρόβλεψη προεδρικής αρμοδιότητας, σε περίπτωση απαλλαγής της Κυβέρνησης των καθηκόντων της, το σχετικό διάταγμα να υπογράφεται μόνο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, εάν αρνηθεί να προσυπογράψει ο απερχόμενος πρωθυπουργός.
| ... || αρ. 38 §1 || Κατάργηση της προεδρικής ευχέρειας, εφόσον παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός ή απώλεσε την εμπιστοσύνη η κυβέρνηση, είτε να ανατίθεται εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης σε άλλο βουλευτή, είτε να διορίζεται πρωθυπουργός ένα κοινοβουλευτικό ή εξωκοινοβουλευτικό πρόσωπο για να διενεργήσει εκλογές.<br>Πρόβλεψη προεδρικής αρμοδιότητας να διορίζεται νέος πρωθυπουργός, εφόσον η Κυβέρνηση παραιτήθηκε ή απώλεσε την εμπιστοσύνη της, ο αρχηγός άλλου κόμματος, ακολουθώντας τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών.▼
|-
| §2 || Κατάργηση των άνευ προσυπογραφής προεδρικών πράξεων σύγκλησης του Υπουργικού Συμβουλίου και του θεσμοθετημένου, συμβουλευτικού του Προέδρου οργάνου, του [[Συμβούλιο της Δημοκρατίας|Συμβουλίου της Δημοκρατίας]]. Κατάργηση των άνευ προσυπογραφής προεδρικών διαταγμάτων περί διάλυσης της Βουλής ύστερα από προφανή δυσαρμονία προς το λαϊκό συναίσθημα και περί προκήρυξης δημοψηφίσματος επί κρισίμων θεμάτων.<br>Πρόβλεψη των άνευ προσυπογραφής προεδρικών διαταγμάτων περί διάλυσης της Βουλής, ύστερα από δύο παραιτήσεις ή καταψηφίσεις κυβερνήσεων στην ίδια κοινοβουλευτική περίοδο και εφόσον δεν υπάρχει κοινοβουλευτική σύνθεση για κυβερνητική σταθερότητα, εφόσον αρνείται να προσυπογράψει ο πρωθυπουργός και της διάλυσης της Βουλής, ύστερα από την κανονική λήξη της κοινοβουλευτικής περιόδου, εφόσον αρνείται να προσυπογράψει το υπουργικό συμβούλιο.
| .... || αρ. 38 §2 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να παύεται η Κυβέρνηση μετά από σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Δημοκρατίας.<br>Πρόβλεψη προεδρικής αρμοδιότητας να διορίζεται νέος πρωθυπουργός ο προτεινόμενος της κοινοβουλευτικής ομάδας, στην οποία ανήκε ο προηγούμενος πρωθυπουργός, εφόσον ο τελευταίος έχει εκλείψει ή παραιτηθεί (για προσωπικούς λόγους), ενώ συντηρείται η Κυβέρνηση. Αυτή η διάταξη τροποποιήθηκε πάλι από την Ζ' Αναθεωρητική Βουλή το 2001]]. ▼
|-
▲|
| .... || αρ. 38 §3 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να συγκαλείται το Υπουργικό Συμβούλιο υπό την προεδρία του, σε έκτακτες περιστάσεις.▼
|-
▲|
| ... || αρ. 39 §1-2 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να συγκαλείται το Συμβούλιο της Δημοκρατίας διά καταργήσεως του θεσμού αυτού.▼
|-
▲|
| ... || αρ. 41 §1 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να διαλύεται η Βουλή, μετά από σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Δημοκρατίας, για προφανή δυσαρμονία της βουλής προς το λαϊκό αίσθημα.<br>Πρόβλεψη προεδρικής πρωτοβουλίας να διαλύεται η Βουλή, εφόσον κατά την τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο έχουν παραιτηθεί ή καταψηφισθεί δύο κυβερνήσεις και η κοινοβουλευτική σύνθεση δεν εξασφαλίζει κυβερνητική σταθερότητα, οπότε, η τελευταία κυβέρνηση αναλαμβάνει τη διενέργεια εκλογών. Αλλιώς, ακολουθείται η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.▼
|-
▲|
| ... || αρ. 41 §2 || Βουλή, η οποία συστάθηκε ύστερα από διαλυθείσα βουλή, κατόπιν κυβερνητικής πρότασης, για ανανέωση της λαϊκής εντολής, προκειμένου να αντιμετωπιστεί εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας, αποκλείεται να διαλυθεί ξανά για το ίδιο θέμα.▼
|-
▲|
| ... || αρ. 41 §4 || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να υπογράφεται διάταγμα διάλυσης της Βουλής, μετά από σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Δημοκρατίας. Οι εξαιρέσεις στον κανόνα της απαγόρευσης διάλυσης της Βουλής, πριν παρέλθει ένα έτος από την έναρξη των εργασιών της, διαφοροποιούνται. Έτσι επιτρέπεται η σύντομη διάλυση της βουλής: α) όταν στην ίδια κοινοβουλευτική περίοδο έχουν παραιτηθεί ή καταψηφισθεί δύο κυβερνήσεις και η κοινοβουλευτική σύνθεση δεν εξασφαλίζει κυβερνητική σταθερότητα, β) αφού διαπιστωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής, ύστερα από άκαρπη διαδικασία ανάθεσης διερευνητικών εντολών.▼
|-
▲|
| ... || αρ. 41 || Δηλώνεται ρητά, ότι το διάταγμα διάλυσης βουλής σε κάθε περίπτωση (όχι μόνο εκείνης με κυβερνητική πρωτοβουλία), υποχρεωτικά πρέπει να διαλαμβάνει την προκήρυξη εκλογών μέσα σε τριάντα ημέρες και τη σύγκληση της νέας Βουλής μέσα σε τριάντα ημέρες από αυτές.▼
|-
▲|
| ... || αρ. 42 §1 || Κατάργηση της νομοθετικής προεδρικής αρμοδιότητας να κύρωνονται (ή να ακυρώνονται) οι νόμοι, που ψηφίζει η Βουλή. Αυτή η αρμοδιότητα ανατίθεται αποκλειστικά και μόνο στη Βουλή. Στο εξής, ο Πρόεδρος δύναται μόνο να τους ελέγχει τυπικά (δηλ. ως προς τη νομιμότητά τους) και όχι ουσιαστικά (δηλ. ως προς τη σκοπιμότητά τους) διατηρώντας την άσκηση των διοικητικών αρμοδιοτήτων είτε της έκδοσης και δημοσίευσης τους είτε της αναπομπής αυτών στη Βουλή για ενδεχόμενη επαναψήφισή τους με αυξημένη πλειοψηφία.▼
|-
▲|
| ... || αρ. 43 §3 || Κατάργηση της προεδρικής αρμοδιότητας, ύστερα από γνωμοδότηση ανώτατου συμβουλίου αποτελούμενου εν μέρει από δικαστικούς λειτουργούς, να εκδίδονται οργανωτικά διατάγματα, που ρύθμιζαν θέματα σχετικά με την εσωτερική αποκλειστικά διάρθρωση και λειτουργία των κρατικών υπηρεσιών και των δημόσιων οργανισμών.▼
|-
▲|
| ... || αρ. 44 §2, εδ. α΄ || Κατάργηση της προεδρικής πρωτοβουλίας να προκηρύσσεται συμβουλευτικό δημοψήφισμα για κρίσιμο εθνικό θέμα. <br>▼
|-
▲|
|-
▲|
|-
▲|
|-
▲|
|-
▲|
Μετάθεση αυτής της πρωτοβουλίας στο Υπουργικό Συμβούλιο και της απόφασης στη Βουλή, η οποία αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών της.
|-
|
|-
|
|-
|
|-
|
|}
Επίσης, με
▲Επίσης, με δεύτερο ψήφισμα αυτής της βουλής, αποδόθηκε το αναθεωρημένο κείμενο στη [[Δημοτική γλώσσα|δημοτική]]. Επόμενη αναθεώρηση πραγματοποιήθηκε από την [[Αναθεώρηση του Συντάγματος της Ελλάδας (2001)|Ζ΄ Αναθεωρητική Βουλή το 2001]].
[[Κατηγορία: Σύνταγμα της Ελλάδας|1986]]
|