Λίνα Βερτμίλερ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 18:
|ιστοσελίδα = http://www.linawertmuller.com/
}}
Η '''Αρκάντζελα Φελίτσε Ασούντα Βερτμίλερ φον Ελγκ Εσπανιόλ φον Μπραουάιχ''' (ιταλ.: ''Arcangela Felice Assunta Wertmüller von Elgg Español von Braueich'', [[14 Αυγούστου]] [[1928]]), γνωστή ως '''Λίνα Βερτμίλερ''' ([[Ιταλική γλώσσα|ιταλ]].: ''Lina Wertmüller''), είναι [[Ιταλία|Ιταλίδα]] σκηνοθέτρια, σεναριογράφος και σεναριογράφοςπαραγωγός. ΠαρότιΕίναι έχεικυρίως αχοληθείγνωστή εκτεταμέναγια καιτην μεδουλειά τοτης θέατροστον κινηματογράφο, είναιαλλά κυρίωςέχει γνωστήασχοληθεί γιαεκτεταμένα τιςμε κινηματογραφικέςτο ταινίεςθέατρο τηςκαι την τηλεόραση.
 
Το 1972 ήταν η πρώτη γυναίκα υποψήφια στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών|Διεθνές Φεστιβάλ των Καννών]] για την ταινία ''[[Μίμης ο σιδεράς]]'' (1972) και το 1976 έγινε η πρώτη γυναίκα που απέσπασε υποψηφιότητα [[Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας]] για την ταινία ''[[Ο Πασκουαλίνο και οι 7 καλλονές]]'' (1975).<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.efsyn.gr/tehnes/sinema/198316_ena-oskar-gia-ti-lina-bertmiler|title=Ένα Όσκαρ για τη Λίνα Βερτμίλερ|last=|first=|ημερομηνία=2019-04-06|website=Η Εφημερίδα των Συντακτών|publisher=|language=el-GR|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-06}}</ref> Άλλες σημαντικές ταινίες της είναι οι ''[[Ιστορία έρωτα και αναρχίας]]'' (1973) και ''[[Η κυρία και ο ναύτης]]'' (1974). Το 2019 έλαβε [[Τιμητικό Όσκαρ]] για το σύνολο της προσφοράς της στον κινηματογράφο.<ref>{{Cite web|url=https://flix.gr/news/governors-awards-2019.html|title=Οσα συνέβησαν στην απονομή των τιμητικών Οσκαρ στους Τζίνα Ντέιβις, Λίνα Βερτμίλερ, Ντέιβιντ Λιντς και Γουες Στάντι|last=Κρανάκης|first=Μανώλης|ημερομηνία=2019-10-28|website=flix.gr|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-06}}</ref>
 
== Πρώτα χρόνια ==
Η Βερτμίλερ γεννήθηκε το 1928 στην [[Ρώμη]].<ref name=":0" /> Οι γονείς της ήταν οι Φεντερίκο Βερτμίλερ, δικηγόρος στο επάγγελμα, και Μαρία Σανταμαρία-Μαουρίτσιο.<ref name=":12">{{CiteWilson, book|title=LinaSchlueter Wertmüller:& unSchlueter rire(2013), noirσελ. chaussé de lunettes blanches|first=Josette|last=Déléas|publisher=Trafford Publishing|isbn=9781425127558|year=2009|location=|page=|quote=}}529.</ref> ΟΗ πατέραςΒερτμίλερ τηςέχει ήτανκαταγωγή γεννημένοςαπό στοτην [[Παλάτσο Σαν ΤζερβάζιοΕλβετία]], καικαθώς, στις αρχές του 19ου αιώνα, καταγότανένας πρόγονος από αριστοκρατικήτη οικογένειαμεριά του πατέρα της είχε εγκαταλείψει τη χώρα και είχε εγκατασταθεί στη [[Ελβετία|ΕλβετίαςΝάπολη]] μετά τη φόνευση του αντιπάλου του σε μονομαχία.<ref name=":1">{{Cite book|title=TuttoLina aWertmüller: postoun erire nientenoir inchaussé ordinede lunettes blanches|first=LinaJosette|last=WertmüllerDéléas|publisher=EdizioniTrafford MondadoriPublishing|isbn=97888520301549781425127558|year=20122009|location=Milano|page=|quote=}}</ref> Σαν έφηβη ήταν ιδιαίτερα αντιδραστική, με αποτέλεσμα να αποβληθεί από τουλάχιστον δεκαπέντε καθολικά σχολεία.<ref name=":1" /> Στα μαθητικά της χρόνια γνώρισε την [[Φλόρα Καραμπέλα]], μετέπειτα ηθοποιό και σύζυγο του [[Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι]].<ref name=":1" />
 
Η Βερτμίλερ ήταν ιδιαίτερα αντιδραστική σαν έφηβη, με αποτέλεσμα να αποβληθεί από τουλάχιστον δεκαπέντε καθολικά σχολεία.<ref name=":1" /> Στα μαθητικά της χρόνια γνώρισε την [[Φλόρα Καραμπέλα]], μετέπειτα ηθοποιό και σύζυγο του [[Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι]].<ref name=":1" /> Σύμφωνα με την ίδια, κατά τη διάρκεια του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]], ο πατέρας της προστάτευε παρτιζάνους και έκρυβε μια οικογένεια Εβραίων στο σπίτι του.<ref name=":2" />
== Καριέρα ==
Η πρώτη δουλειά, μετά την αποφοίτησή της από το σχολείο, ήταν μια περιοδεία στην Ευρώπη με ένα κουκλοθέατρο. Για τα επόμενα δέκα χρόνια εργάστηκε στο θέατρο σαν ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας. Κατά την περίοδο αυτή γνώρισε τον [[Τζιανκάρλο Τζιανίνι]] ο οποίος θα πρωταγωνιστούσε αργότερα σε αρκετές ταινίες της.
 
Το 1951, η Βερτμίλερ αποφοίτησε από την [[Εθνική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης Σίλβιο Ντ' Αμίκο]].<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Lina-Wertmuller|title=Lina Wertmuller {{!}} Biography, Movies, & Facts|website=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=2020-04-07}}</ref>
Το 1963 μέσω της φίλης της Φλώρας συζύγου του [[Μαρτσέλο Μαστρογιάνι]] συναντά τον [[Φεντερίκο Φελίνι|Φελίνι]] και δουλεύει σαν βοηθός σκηνοθέτη στην ταινία «[[8½ (ταινία)|8½]]». Την επόμενη χρονιά κάνει το σκηνοθετικό ντεμπούτο της με την ταινία ''Ι Basilischi''.
 
== Καριέρα ==
Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1960, η Βερτμίλερ εργάστηκε στο θέατρο σαν ηθοποιός, αναλαμβάνοντας επίσης την σκηνοθεσία και τη συγγραφή.<ref name=":3" /> Ασχολήθηκε επίσης με το κουκλοθέατρο, διασκευάζοντας έργα του [[Φραντς Κάφκα]] και άλλων συγγραφέων.<ref name=":2" /> Κατά την περίοδο αυτή γνώρισε τον [[Τζιανκάρλο Τζιανίνι]], ο οποίος θα πρωταγωνιστούσε αργότερα σε πολλές από τις ταινίες της.<ref name=":3" /> Η πορεία της Βερτμίλερ στον κινηματογράφο ξεκίνησε ως βοηθός σκηνοθετών. Μεταξύ αυτών ήταν ο [[Φεντερίκο Φελίνι]], με τον οποίο συνεργάστηκε στο περίφημο ''[[8½ (ταινία)|8½]]'' (1963) και ανέπτυξαν μια πολυετή φιλία.<ref>Bullaro (2006), σελ. 112.</ref>
 
Το 1963, η Βερτμίλερ σκηνοθέτησε την πρώτη της ταινία, ''I basilischi'' και έγινε δεκτή από τους Ιταλούς κριτικούς ως ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα του ιταλικού κινηματογράφου.<ref>{{Cite book|title=Popular Italian Cinema|first=Louis|last=Bayman|first2=Sergio|last2=Rigoletto|publisher=Palgrave Macmillan|isbn=9781137305657|year=2013|location=New York City|page=|quote=}}</ref> Ακολούθησε η πρώτη της δουλειά στην τηλεόραση, η κωμική σειρά ''Il giornalino di Gian Burrasca'' (1964-1965). Τα επόμενα χρόνια, η Βερτμίλερ σκηνοθέτησε και έγραψε τρεις ταινίες, ενώ συνέχισε να δημιουργεί για το θέατρο, συχνά σε συνεργασία με τον [[Φράνκο Τζεφιρέλι]] και τον άντρα της, Ενρίκο Γιομπ.<ref name=":2" /> Με τη σύμπραξη του Τζιανίνι, ίδρυσε την εταιρεία παραγωγής ταινιών Liberty Films<ref name=":2" /> και γνώρισε διεθνή επιτυχία με την πέμπτη της ταινία, ''[[Μίμης ο σιδεράς]]'' (1972), η οποία προτάθηκε για τον [[Χρυσός Φοίνικας|Χρυσό Φοίνικα]].
Είναι παντρεμένη με τον Ενρίκο Τζομπ και έχει μία κόρη.
 
== Φιλμογραφία ==
Γραμμή 137 ⟶ 139 :
== Παραπομπές ==
<references />
 
== Πηγές ==
 
* Bullaro, Grace Russo (2006). ''Man in Disorder: The Cinema of Lina Wertmüller in the 1970s''. Leicester: Troubador. ISBN 9781905886395.
* Wilson, Katharina M. Schlueter, Paul. Schlueter, June (2013). ''Women Writers of Great Britain and Europe: An Encyclopedia''. New York City: Routledge. ISBN 9781135616700.
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==