|
Το 1811 το Αργυρόκαστρο αποτέλεσε τμήμα του Πασαλικίου των [[Ιωάννινα|Ιωαννίνων]], του οποίου τότε ηγείτο ο γεννημένος στην Αλβανία [[Αλή πασάς]] και μετατράπηκε σε ημιαυτόνομο φέουδο στα νοτιοδυτικά [[Βαλκάνια]] μέχρι το θάνατό του το 1822. Μετά την κατάργηση του πασαλικίου το 1868, η πόλη ήταν πρωτεύουσα του σαντζακίου του Εργκιρί (το Τουρκικό όνομα του Αργυρόκαστρου). Στις 23 Ιουλίου 1880 επιτροπές από τη νότια Αλβανία της Λίγκας του [[Πρίζρεν]] οργάνωσαν στην πόλη ένα συνέδριο, στο οποίο αποφασίστηκε ότι αν οι κατοικούμενες από Αλβανούς περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προσαρτηθούν στις γειτονικές χώρες, αυτοί θα επαναστατούσαν. Κατά την Αλβανική Εθνική Αφύπνιση (1831–1912) η πόλη ήταν σημαντικό κέντρο του κινήματος και έχει ανασφερθεί ότι ορισμένες ομάδες στην πόλη έφεραν πορτρέτα του [[Σκεντέρμπεης|Σκεντέρμπεη]], του εθνικού ήρωα των Αλβανών εκείνη την περίοδο.
Δεδομένου του μεγάλου Ελληνικού πληθυσμού της, η πόλη διεκδικήθηκε και καταλήφθηκε από την Ελλάδα κατά τον [[Α΄ Βαλκανικός πόλεμος|Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο]] του 1912-1913, μετά την αποχώρηση των Οθωμανών από την περιοχή. Εντούτοις παραχωρήθηκε στην Αλβανία. σύμφωνα με τους όρους της [[Συνθήκη του Λονδίνου (1913)|Συνθήκη του Λονδίνου]] του 1913 και του Πρωτοκόλλου της Φλωρεντίας της 17 Δεκεμβρίου 1913.
[[File:AutonomyDeclaration1914.jpg|right|thumb|280px|Η επίσημη ανακήρυξη της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Βορείου Ηπείρου (1 Mαρτίου 1914). Στο βάθος ο ποταμός Δρίνος.]]
Η τροπή αυτή των γεγονότων αποδείχθηκε εξαιρετικά αντιδημοφιλής για τον τοπικό ελληνικό πληθυσμό και οι αντιπρόσωποί τους, υπό το [[Γεώργιος Χρηστάκης - Ζωγράφος|Γεώργιο Χρηστάκη - Ζωγράφο]], διαμαρτυρόμενοι σχημάτισαν στο Αργυρόκαστρο την Πανηπειρωτική Συνέλευση. Η Συνέλευση, αντί ενσωμάτωσης στην Ελλάδα ζήτησε τουλάχιστον είτε τοπική αυτονομία είτε κατοχή από δυνάμεις των [[Μεγάλες Δυνάμεις|Μεγάλων Δυνάμεων]] για τους νομούς Αργυροκάστρου, Αγίων Σαράντα και [[Κορυτσά]]ς. Το Μάρτιο του 1914 ανακηρύχθηκε στο Αργυρόκαστρο η Αυτόνομη Δημοκρατία της Βορείου Ηπείρου, που αναγνωρίσθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις με το [[Πρωτόκολλο της Κέρκυρας]]. Η Δημοκρατία αυτή ήταν όμως βραχύβια, καθώς η Αλβανία διαλύθηκε με την έναρξη του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου]]. Ο Ελληνικός στρατός επέστρεψε τον Οκτώβριο-Νοέμβριο του 1914 και κατέλαβε πάλι το Αργυρόκαστρο, με τους Αγίους Σαράντα και την Κορυτσά. Τον Απρίλιο του 1916 η [[Βόρεια Ήπειρος]], περιλαμβανομένου του Αργυρόκαστρου, προσαρτήθηκε στην Ελλάδα. Η [[Σύνοδος Ειρήνης του Παρισιού (1919)|Σύνοδος Ειρήνης του Παρισιού]] του 1919 επανέφερε το προπολεμικό καθεστώς, επικυρώνοντας ουσιαστικά τη συνοριακή γραμμή, που είχε αποφασιστεί με το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας το 1913 και η πόλη πέρασε πάλι υπό Αλβανικό έλεγχο.
Τον Απρίλιο του 1939, η πόλη καταλήφθηκε από την [[Ιταλία]], μετά την [[Ιταλική εισβολή στην Αλβανία]]. Στις 8 Δεκεμβρίου 1940, κατά την προέλαση του Ελληνικού Στρατού στον [[Ελληνοϊταλικός πόλεμος (1940-1941)|Ελληνοϊταλικό Πόλεμο]], το Αργυρόκαστρο περιήλθε για τρίτη φορά σε ελληνικό έλεγχο. Παρέμεινε για μια περίοδο πέντε μηνών, πριν συνθηκολογήσει με τους [[Ναζιστική Γερμανία|Γερμανούς]] τον Απρίλιο του 1941 και την επιστροφή της πόλης στην Ιταλική διοίκηση. Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας το Σεπτέμβριο του 1943 η πόλη καταλήφθηκε από Γερμανικές δυνάμεις και τελικά επέστρεψε στον Αλβανικό έλεγχο το 1944.
Το μεταπολεμικό Κομμουνιστικό καθεστώς ανέπτυξε την πόλη ως εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο. Αναβαθμίστηκε σε μουσειακή πόλη, καθώς ήταν η γενέτειρα του Κομμουνιστή ηγέτη της Αλβανίας Ενβέρ Χότζα, που γεννήθηκε εκεί το 1908. Το σπίτι του μετατράπηκε σε μουσείο.
Η κατεδάφιση του μεγάλων διαστάσεων αγάλματος του δικτάτορα Ενβέρ Χότζα στο Αργυρόκαστρο, από παράγοντες του τοπικού ελληνικού στοιχείου σήμανε και συμβολικά το τέλος της σοσιαλιστικής λαϊκής δημοκρατίας.<ref>{{cite book|last1=Pettifer|first1=James|last2=Poulton|first2=Hugh|title=The Southern Balkans|date=1994|publisher=Minority Rights Group International|location=London|isbn=9781897693759|page=29|url=https://books.google.gr/books?hl=el&id=4Fy2AAAAIAAJ&dq="|quote=Under communism the Greek minority was subject to serious human rights abuses, particularly in terms of religious freedom, education in the Greek language and freedom of publication. It played a leading part in the struggle to end the one party state, with the demolition of the monumental statue of Enver Hoxha in Gjirokastra in August 1991 an important landmark}}</ref> Το Αργυρόκαστρο υπέφερε από πολλά οικονομικά προβλήματα, μετά τον τερματισμό της κομμουνιστικής εξουσίας το 1991. Την άνοιξη του 1993 η πόλη έγινε κέντρο ανοιχτών συγκρούσεων μεταξύ της Ελληνικής μειονότητας και της Αλβανικής αστυνομίας. Η πόλη επλήγη ιδιαίτερα από την κατάρρευση το 1997 μιας τεράστιας «οικονομικής πυραμίδας», που αποσταθεροποίησε το σύνολο της Αλβανικής οικονομίας. Η πόλη έγινε εστία μιας εξέγερσης κατά του [[Σαλί Μπερίσα]]. Εγιναν βίαιες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, που τελικά τον ανάγκασαν να παραιτηθεί. Στις 16 Δεκεμβρίου 1997 το σπίτι του Χότζα έπαθε ζημιές από επίθεση αγνώστων αλλά στη συνέχεια αποκαταστάθηκε.
==Θρησκεία και πολιτισμός==
|
