Κολίγος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ προστέθηκε η Κατηγορία:Γαιοκτησία (με το HotCat)
Διάσωση 6 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0.1
Γραμμή 4:
 
=== Η ζωή των κολίγων επί Τουρκοκρατίας ===
Οι κολίγοι, οι οποίοι ήταν ακτήμονες γεωργοί ελληνικής καταγωγής, καλλιεργούσαν τα τούρκικα [[τσιφλίκι]]α της [[Θεσσαλία]]ς κατά την περίοδο της [[Τουρκοκρατία]]ς διατηρώντας το δικαίωμα να διαμένουν σε αυτά. Είχαν τη δυνατότητα να βόσκουν τα κοπάδια τους στη γη του τσιφλικά για τον οποίο δούλευαν. Ήταν ιδιοκτήτες [[Άροτρο|αροτριαίων]] ζώων, κυρίως βοδιών και σπανιότερα βουβαλιών και η έκταση που τους παραχωρείτο για καλλιέργεια εξαρτιόταν από τον αριθμό των ζώων που είχε ο καθένας τους στην κατοχή του.<ref name=":1">{{Cite web|url = http://www.eleftheria.gr/index.asp?cat=7&aid=17087#.VPBMnPmsUZM|title = <nowiki>Κολίγοι και τσιφλικάδες | εφημερίδα η "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ"</nowiki>|date = 8 Μαρτίου 2010|accessdate = 2015-03-24|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150416080040/http://www.eleftheria.gr/index.asp?cat=7#.VPBMnPmsUZM|archivedate = 2015-04-16|url-status = dead}}</ref> Οι πλούσιοι ιδιοκτήτες της γης, οι [[Γαιοκτήμονας|γαιοκτήμονες]], δεν μπορούσαν να τους απομακρύνουν από τις οικίες τους ούτε να τους κατάσχουν για χρέη τα γεωργικά τους εργαλεία, τα ζώα και τον σπόρο τους.<ref>{{Cite web|url = https://chronontoulapo.wordpress.com/2013/12/05/%CE%BA%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CE%BB%CE%AD%CF%81-%CE%B7-%CE%B5%CE%BE%CE%AD%CE%B3%CE%B5%CF%81%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%B3%CF%89%CE%BD-1%CE%BF-%CE%BC/|title = Παύλου Παπανότη "Κιλελέρ: η εξέγερση των κολίγων (1ο μέρος: η εξαθλίωση και η αφύπνισή τους)" με προσθήκη μικρών αλλαγών στο πρωτότυπο|accessdate = 2015-03-24|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150611074706/https://chronontoulapo.wordpress.com/2013/12/05/%ce%ba%ce%b9%ce%bb%ce%b5%ce%bb%ce%ad%cf%81-%ce%b7-%ce%b5%ce%be%ce%ad%ce%b3%ce%b5%cf%81%cf%83%ce%b7-%cf%84%cf%89%ce%bd-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%bf%ce%bb%ce%af%ce%b3%cf%89%ce%bd-1%ce%bf-%ce%bc/|archivedate = 2015-06-11|url-status = dead}}</ref>
 
=== Συνθήκες ζωής των κολίγων ===
Γραμμή 38:
Ως φοιτητής εξ αρχής χαρακτηρίστηκε [[σοσιαλισμός|σοσιαλιστής]] από τους κοινωνικούς και πολιτικούς του αγώνες, οργανώνοντας ομιλίες. Ο Μαρίνος πολέμησε μαζί με άλλους φοιτητές στον πόλεμο των Κρητών στην [[Κρητική Επανάσταση]] του [[1896]]. Έπειτα, μετά από ένα χρόνο περίπου, επέστρεψε πίσω στην Αθήνα τραυματισμένος στο στήθος. Εκεί οργάνωσε στην [[Πλατεία Ομονοίας]] το συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου του [[1897]], όπου κατήγγειλε δημοσίως τον ρόλο των Μεγάλων Δυνάμεων και της Βασιλικής Οικογένειας στην έκβαση του ελληνοτουρκικού πολέμου κατά τη χρονιά αυτή. Η ομιλία αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη φυλάκιση του Μαρίνου Αντύπα για ένα χρόνο. Αφού αποφυλακίστηκε, συνελήφθη πάλι και ξαναφυλακίστηκε. Ο λόγος ήταν η ηθική αυτουργία σε υπόθεση απόπειρας δολοφονίας του [[Γεώργιος Α΄ της Ελλάδας|Βασιλιά Γεωργίου Α΄]].
 
Το [[1898]] ο Μαρίνος διέκοψε τις σπουδές του στην [[Αθήνα]] για να πάει στο θείο του Γεώργιο Σκιαδαρέση στο [[Βουκουρέστι]] και στη συνέχεια στην [[Κεφαλλονιά]]. Μετά από την αποτυχία του στις εκλογές του [[1906]] ως υποψήφιος βουλευτής της επαρχίας της Κρανιάς, πήγε στη [[Θεσσαλία]] όπου ανέλαβε χρέη επιστάτη στα κτήματα του θείου του.<ref>{{Cite news |title = Μαρίνος Αντύπας: Ένας εξεγερμένος αγωνιστής των σοσιαλιστικών ιδεωδών. |date = 2013-06-30 |url = http://www.topontiki.gr/article/54956/marinos-antypas-enas-exegermenos-agonistis-ton-sosialistikon-ideodon |first = Ξενοφών Α. |last = Μπρουντζάκης |newspaper = "ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ" |accessdate = 2015-03-24 |archive-url = https://web.archive.org/web/20160213222042/http://www.topontiki.gr/article/54956/marinos-antypas-enas-exegermenos-agonistis-ton-sosialistikon-ideodon |archive-date = 2016-02-13 |url-status = dead }}</ref> Εφάρμοσε πολλά προοδευτικά μέτρα όπως η αργία της Κυριακής  και η αύξηση της αμοιβής  των κολίγων από 25% της παραγωγής σε 75% μαζί με παραγραφή του χρέους τους. Παράλληλα συνέχισε τις ομιλίες και οργάνωσε και κινητοποίησε τους εξαθλιωμένους και συντετριμμένους αγρότες της [[Θεσσαλία]]ς. Οι αλλαγές αυτές εξόργισαν τους [[τσιφλικάς|τσιφλικάδες]]. Το αποκορύφωμα ήταν το συλλαλητήριο στο [[Λασποχώρι]] το [[1907]], όταν οι τσιφλικάδες αποφάσισαν τη δολοφονία του η οποία έπρεπε να φανεί ως πράξη αυτοάμυνας για την αθώωση του δράστη.
 
Στις [[8 Μαρτίου]] [[1907]] ο Μαρίνος Αντύπας δολοφονήθηκε, στον [[Πυργετός|Πυργετό]] της [[Λάρισα]]ς από άνθρωπο που είχαν προσλάβει οι μεγαλοκτηματίες του Θεσσαλικού κάμπου. Οι τελευταίες του λέξεις ήταν "Ισότης-Αδελφότης-Ελευθερία".<ref>{{Cite news|title = Ο άνθρωπος - σύμβολο της απελευθέρωσης της αγροτιάς |date =2007-05-06 |url = http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=4024033|last = Πετρόπουλος|first = Γιώργος|newspaper = εφημερίδα Ριζοσπάστης}}{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }}</ref>
Γραμμή 47:
Έπειτα, το τρένο συνέχισε το δρομολόγιό του. Περνώντας, όμως, από το σταθμό [[Τσουλάρ]] δεν σταμάτησε για να επιβιβαστούν οι κολίγοι που είχαν συγκεντρωθεί γα το συλλαλητήριο. Νέοι πυροβολισμοί από τους [[Εύζωνος|ευζώνους]] επιβάτες του τρένου είχαν ως αποτέλεσμα δύο ακόμα νεκρούς και δεκάδες τραυματίες.
 
Σύντομα η πληροφόρηση όσων αγροτών είχαν συγκεντρωθεί στη [[Λάρισα]], για τις αιματοχυσίες οδήγησε σε νέες διαμαρτυρίες για μοίρασμα της γης και απόδοση δικαιοσύνης. Οι ένοπλες δυνάμεις απάντησαν με νέους πυροβολισμούς που ακολουθήθηκαν από μάχη σώμα με σώμα μεταξύ των ευζώνων και των αγροτών. Αποτέλεσμα της μάχης ήταν η νίκη των κολίγων. Ο νομάρχης, ο αστυνόμος και ο φρούραρχος της [[Λάρισα]]ς που παρακολουθούσαν τη μάχη συνειδητοποίησαν ότι η καταστολή της εξέγερσης των κολίγων ήταν αδύνατη. Έτσι το συλλαλητήριο έληξε, αφού εγκρίθηκε το παρακάτω ψήφισμα το οποίο γνωστοποιήθηκε στην [[Αθήνα]], τη Βουλή και την κυβέρνηση :<ref>{{Cite web |url = https://erodotos.wordpress.com/2010/01/25/kileler/ |title = Ιστορικό αφιέρωμα στις κινητοποιήσεις της αγροτιάς: 1910, η εξέγερση του Κιλελέρ |last = Πετρόπουλος |first = Γιώργος |accessdate = 2015-03-24 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20150428051205/https://erodotos.wordpress.com/2010/01/25/kileler/ |archivedate = 2015-04-28 |url-status = dead }}</ref> Σύμφωνα με το περιεχόμενό του οι αγρότες απαιτούσαν την άμεση ψήφιση του νομοσχεδίου για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών και τη διανομή [[των Ζαππείων κτημάτων]], την ενίσχυση του Γεωργικού Ταμείου με φόρους και εξέφρασαν τη βαθιά τους λύπη για την άδικη, από την πλευρά της Πολιτείας, επίθεση κατά του λαού, θύματα της οποίας υπήρξαν άοπλοι και λευκοί σκλάβοι της [[Θεσσαλία]]ς.<ref>{{Cite book|title = «Κιλελέρ»|last = Κορδάτος|first = Γ.|publisher = Θουκυδίδης|page = 193 |url = https://erodotos.wordpress.com/2010/01/25/kileler/|year = |location = |accessdate = 2015-03-24|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150428051205/https://erodotos.wordpress.com/2010/01/25/kileler/|archivedate = 2015-04-28|url-status = dead}}</ref><ref>{{Cite book|title = «Κιλελέρ»|last = Καρανικόλας|first = Γ.|publisher = Θουκυδίδης |pages = 219-220|url = https://erodotos.wordpress.com/2010/01/25/kileler/|year = |location = |page = |accessdate = 2015-03-24|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150428051205/https://erodotos.wordpress.com/2010/01/25/kileler/|archivedate = 2015-04-28|url-status = dead}}</ref>
 
Την εξέγερση στο [[Κιλελέρ]], στο [[Τσουλάρ]] και τη [[Λάρισα]], ακολούθησε σύλληψη και προφυλάκιση πολλών αγροτών. Αρκετοί αθωώθηκαν στη συνέχεια με βουλεύματα και 62 από τους διαδηλωτές δικάστηκαν και αθωώθηκαν στις [[23 Ιουνίου]] [[1910]], σε μια προσπάθεια εκτόνωσης της κατάστασης.<ref name=":3">{{Cite web|url = http://www.sansimera.gr/articles/224|title = Αφιέρωμα στην εξέγερση του Κιλελέρ}}</ref> Για τα θύματα του [[Κιλελέρ]] αφιερώθηκαν ποιήματα που υμνούσαν την προσφορά των πεσόντων αγροτών (" Στα θύματα του γεωργικού αγώνος, 27 Φεβρουαρίου εις Καρδίτσαν, 6 Μαρτίου εις Λάρισαν"). Επίσης ο Γεωργικός Σύλλογος Φερών στις [[6 Μαρτίου]] [[1911]] προσκαλώντας Σωματεία, Συλλόγους και Βουλευτές της [[Θεσσαλία]]ς τέλεσε το πρώτο μνημόσυνο στον Σιδηροδρομικό σταθμό του [[Κιλελέρ]] (εφημερίδα "Πρωία", [[Λάρισα]] [[1911]]).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Κολίγος"