Συνθήκη της Λωζάνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Κατήργησε την Συνθήκη των Σεβρών που δεν είχε γίνει αποδεκτή από την νέα κυβέρνηση της Τουρκίας που διαδέχθηκε τον [[Σουλτάνος|Σουλτάνο]] της [[Κωνσταντινούπολη]]ς. Μετά την εκδίωξη από την [[Μικρά Ασία]] του Ελληνικού στρατού από τον Τουρκικό υπό την ηγεσία του [[Μουσταφά Κεμάλ]], εμφανίστηκε η ανάγκη για αναπροσαρμογή της συνθήκης των Σεβρών. Στις [[20 Οκτωβρίου]] [[1922]] ξεκίνησε το συνέδριο που διακόπηκε μετά από έντονες διαμάχες στις [[4 Φεβρουαρίου]] [[1923]] για να ξαναρχίσει στις [[23 Απριλίου]]. Το τελικό κείμενο υπογράφηκε στις [[24 Ιουλίου]] μετά από 7,5 μήνες διαβουλεύσεων.

 

 

 

Σε αντάλλαγμα, η Τουρκία παραιτήθηκε από όλες τις διεκδικήσεις για τις παλιές περιοχές της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]] εκτός των συνόρων της και εγγυήθηκε τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Τουρκία. Με ξεχωριστή συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αποφασίστηκε η υποχρεωτική [[Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923|ανταλλαγή πληθυσμών]] από τις δύο χώρες και η αποστρατικοποίηση κάποιων νησιών του Αιγαίου.

Η ανταλλαγή [[Μειονότητα|μειονοτήτων]] που πραγματοποιήθηκε προκάλεσε μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών. Μετακινήθηκαν από τη [[Μικρά Ασία]] και την [[Ανατολική Θράκη]] στην Ελλάδα 1.650.000 Τούρκοι υπήκοοι (άλλοι κάνουν λόγο για περίπου 2.000.000), [[Χριστιανισμός|χριστιανικού θρησκεύματος]] και από την Ελλάδα στην Τουρκία 670.000 Έλληνες υπήκοοι, [[Μουσουλμάνος|μουσουλμανικού θρησκεύματος]]<ref>[http://el.wikisource.org/wiki/%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B8%CE%AE%CE%BA%CE%B7_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9B%CF%89%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82:_%CE%A3%CF%8D%CE%BC%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%82_%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF_%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AE%CF%82_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%A4%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%BA%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CF%80%CE%BB%CE%B7%CE%B8%CF%85%CF%83%CE%BC%CF%8E%CE%BD Συνθήκη της Λωζάνης, τμήμα VI, άρθρο 1]</ref>. Η θρησκεία και όχι η εθνικότητα αποτέλεσε το βασικό κριτήριο για την ανταλλαγή <ref name="encyclopedia_islam">{{cite encyclopedia | title=Turks | accessdate=2012-12-01 | encyclopedia=The Encyclopedia of Islam | volume=10 | publisher=Brill | pages=699}}</ref>. Σύμφωνα με το άρθρο 2β της συνθήκης χρησιμοποιήθηκε ο όρος ''Μουσουλμάνοι'' και όχι ''Τούρκοι''. Αυτό οφείλεται στο ότι κατά την οθωμανική αυτοκρατορία η ''θρησκεία'' μετρούσε πολύ περισσότερο από ότι η ''εθνικότητα'' και από την άλλη πλευρά η Τουρκία ήθελε όλοι οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης να παραμείνουν. Στα Βαλκάνια χρησιμοποιείται ο όρος ''Τούρκος'' αρκετές φορές ως συνώνυμο με τον ''μουσουλμάνο'' επειδή στο σύστημα των Οθωμανικών [[μιλέτ]] (ήταν κύριο στοιχείο στην διοίκηση της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]]) όλοι οι μουσουλμάνοι ανήκαν σε μια ενιαία κοινότητα.<ref name="crossing_agean_p98">{{cite book | title=Studies in forced migration, Vol. 12 / Crossing the Aegean: an appraisal of the 1923 compulsory population exchange between Greece and Turkey | author=Renée Hirschon (editor) | year=2003 | publisher=Berghahn Books | pages=98 | isbn=978-1-57181-562-0}}</ref>

 

 

 

== Ελληνοτουρκική Σύμβαση της Λωζάνης ==

Η συμφωνία αυτή για ανταλλαγή πληθυσμών διέφερε από τις προηγούμενες. Καθιέρωνε για πρώτη φορά τη μαζική μετακίνηση πληθυσμών κι είχε υποχρεωτικό χαρακτήρα, ενώ οι μέχρι τότε συμφωνίες προέβλεπαν εθελοντική μετανάστευση κατοίκων κάποιων επίμαχων περιοχών.{{πηγή}}

 

 

Με βάση το άρθρο 11 της Σύμβασης της Λωζάνης ιδρύθηκε η ''Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής'' με έδρα την [[Κωνσταντινούπολη]]. Την αποτελούσαν έντεκα μέλη ( 4 Έλληνες, 4 Τούρκοι και 3 μέλη-πολίτες ουδέτερων κατά τον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος]] κρατών) με αρμοδιότητα τον καθορισμό του τρόπου μετανάστευσης των πληθυσμών και της εκτίμησης της ακίνητης περιουσίας των ανταλλαξίμων.{{πηγή}}