Γεωγραφία του Λιβάνου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ. επιμέλεια
Altiven (συζήτηση | συνεισφορές)
Αναίρεση έκδοσης 8339906 από τον Aurilios (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
Γραμμή 8:
[[Αρχείο:Lebanon Topography.png|thumb|[[Τοπογραφία]] του Λιβάνου]]
===Η Αραβική Πλάκα===
Η έκταση του Λιβάνου είναι 10.452 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.km²]], 12,6 φορές μικρότερη της Ελλάδας. Η χώρα έχει προσεγγιστικά το σχήμα ενός ορθογώνιου παραλληλόγραμμου με μήκος σχεδόν τριπλάσιο του πλάτους της, αλλά το «παραλληλόγραμμο» στενεύει προς τον νότο. Το μέγιστο πλάτος είναι 88 [[Χιλιόμετρο|χλμ.km]], ενώ το ελάχιστο μόλις 32 χλμ.km και το μέσο πλάτος περίπου 56 χλμkm. Επειδή ο Λίβανος βρίσκεται πάνω στο βορειοδυτικό μέρος της [[Αραβική Πλάκα|Αραβικής Τεκτονικής Πλάκας]], ομαδοποιείται γεωγραφικά, αλλά κάποτε και πολιτικά, με τα άλλα κράτη της, όπως είναι η Συρία, η Υεμένη, το Κατάρ, το Κουβέιτ, το Ιράκ, η Σαουδική Αραβία, η Ιορδανία και το Ισραήλ-Παλαιστίνη.<ref>''Egyptian Journal of Geology'' – τόμ. 42, τεύχ. 1 – σελ. 263, 1998</ref>
 
===Γεωμορφολογία===
Γραμμή 15:
Κύριο χαρακτηριστικό της λιβανικής τοπογραφίας είναι η υψομετρική εναλλαγή που δίνει στα όρη του Λιβάνου τη μορφή μικρών οροσειρών, παράλληλων γενικά με τη διεύθυνση βορράς-νότος. Υπάρχουν 4 τέτοιες λωρίδες ανάμεσα στη Μεσόγειο Θάλασσα και στη Συρία: η παραλιακή πεδινή λωρίδα, ο δυτικός Λίβανος, το κεντρικό υψίπεδο και ο ανατολικός Λίβανος.
 
Η πολύ στενή παραλιακή λωρίδα (sahil) εκτείνεται κατά μήκος της μεσογειακής ακτής και είναι πλατύτερη στον βορρά, κοντά στην Τρίπολη, όπου έχει πλάτος μόλις 6,5 χλμkm. Μερικά χιλιόμετρα νοτιότερα, στη Τζουνίγια, έχει πλάτος περίπου 1,5 χλμ.km και τη διαδέχονται πρόποδες που υψώνονται απότομα ως τα 750 μέτρα σε απόσταση 6,5 χλμ.km από τη θάλασσα. Για το μεγαλύτερο μέρος της η λιβανική ακτή είναι απότομη και βραχώδης, αν και η ακτογραμμή δεν παρουσιάζει αξιόλογο οριζόντιο διαμελισμό: δεν υπάρχουν μεγάλα ακρωτήρια, χερσόνησοι, όρμοι, [[Φυσικός λιμένας|φυσικά λιμάνια]] ή κόλποι, όυτε εκβολές ποταμών όπου η ακτογραμμή εισχωρεί προς την πλευρά της ξηράς. Η παραλιακή λωρίδα είναι ιδιαίτερα παραγωγική σε φρούτα και λαχανικά.
 
===Τοπογραφία===
Η δυτική οροσειρά, η δεύτερη μεγάλη περιοχή της χώρας, είναι η [[Οροσειρά του Λιβάνου]], γνωστή και ως όρος Λίβανος ή απλώς Λίβανος από την αρχαιότητα μέχρι το 1926, οπότε δεν υπήρχε σύγχυση με το όνομα του κράτους. Αντιστοίχως, η ανατολική οροσειρά ονομάζεται από την αρχαιότητα [[Αντιλίβανος]]. Οι γεωλόγοι πιστεύουν ότι οι δίδυμες οροσειρές σχημάτιζαν κάποτε μία οροσειρά. Το όρος Λίβανος είναι η υψηλότερη, τραχύτερη και επιβλητικότερη από όλη τη σειρά ορέων και υψιπέδων που πλαισιώνουν τη μεσογειακή ακτή από τα [[όρη Νουρ]] στη βόρεια Συρία μέχρι το [[Χερσόνησος του Σινά|Σινά]]. Η οροσειρά του Λιβάνου αποτελεί τον πρώτο φραγμό στην επικοινωνία ανάμεσα στη Μεσόγειο και τον ανατολικό Λίβανο. Τα σύνορα της οροσειράς είναι ξεκάθαρα και στις 4 πλευρές της: Στα βόρεια χωρίζεται από τη [[Συριακή Παράλια Οροσειρά]] (όρη Al-Ansariyah ή Nusayriya από τον ποταμό [[Ναρ αλ-Καμπίρ]] και στα νότια τελειώνει στον ποταμό αλ-Κασιμίγια, κάτι που δίνει στην οροσειρά μηκος 169 χλμkm. Το πλάτος της κυμαίνεται από περίπου 56,5 χλμ.km κοντά στην Τρίπολη μέχρι 9,5 χλμ.km στο νότιο άκρο. Υψώνεται σε αλπικά ύψη νοτιοανατολικά της Τρίπολης, όπου η κορυφή αλ Κουρνάτ ας Σάουντα φθάνει τα 3088 μέτρα. Από τις άλλες κορυφές, που υψώνονται ανατολικά της Βηρυτού, υψηλότερη είναι η Τζαμπάλ Σανίν (ύψος 2695 μέτρα). Η φράση ''Ahl al Jabal'' (= «άνθρωποι του βουνού»), ή απλώς ''jabaliyyun'', προσδιορίζει παραδοσιακά τους κατοίκους του δυτικού Λιβάνου. Κοντά στο νότιο άκρο της, η οροσειρά έχει ένα παρακλάδι προς τα δυτικά, τα όρη Σουφ.
 
Η τρίτη γεωγραφική περιοχή της χώρας είναι η [[Κοιλάδα Μπεκάα]] (ή Μπικά), κεντρική ψηλή περιοχή ανάμεσα στις οροσειρές του Λιβάνου και του Αντιλιβάνου, που έχει μήκος περίπου 177 χλμ.km και πλάτος από 10 ως 16, με μέσο υψόμετρο 762 μέτρα. Γεωλογικώς, αποτελεί το μεσαίο τμήμα ενός βυθίσματος που εκτείνεται προς βορρά ως τη δυτική καμπή του [[Ορόντης ποταμός|Ορόντη]] στη Συρία και προς νότο μέχρι την [[Ιορδανία]] και την [[Άκαμπα]], την ανατολική απόληξη της [[Ερυθρά Θάλασσα|Ερυθρής Θάλασσας]]. Η Κοιλάδα Μπεκάα είναι η κυριότερη αγροτική περιοχή της χώρας και υπήρξε ο «σιτοβολώνας» της ρωμαϊκής Συρίας. Στην [[αραβική γλώσσα]], είναι ο πληθυντικός της λέξεως ''buqaah'', που σημαίνει έναν τόπο με στάσιμα νερά.
 
Αναδυόμενη από μία περιοχή νότια της [[Χομς]] στη Συρία, η ανατολική οροσειρά, ο Αντιλίβανος (Lubnan ash Sharqi), έχει σχεδόν ίσο μήκος και ύψος με την οροσειρά του Λιβάνου. Αυτή η τέταρτη γεωγραφική περιοχή της χώρας δίνει τη θέση της στα νότια με το [[Όρος Ερμών]] στο υψίπεδο Hawran, που συνεχίζει μέσα στην Ιορδανία και φθάνει μέχρι τη [[Νεκρά θάλασσα]]. Η χαράδρα Μπαράντα χωρίζει τον Αντιλίβανο σε βόρειο και νότιο τμήμα. Στο βόρειο, τα χωριά είναι λίγα στις δυτικές πλαγιές, αλλά στο νότιο, που περιλαμβάνει το Όρος Ερμών (2860 μέτρα), οι δυτικές πλαγιές έχουν πολλά χωριά. Ο Αντιλίβανος είναι πιο ξηρός από το όρος Λίβανο, ιδίως στο βόρειο τμήμα του, και για αυτό είναι λιγότερο παραγωγικός και πιο αραιοκατοικημένος.
Γραμμή 39:
Η Κοιλάδα Μπεκάα διαρρέεται από δύο ποτάμια που πηγάζουν πάνω από τη [[Μπάαλμπεκ]]: τον [[Ορόντης ποταμός|Ορόντη]], που ρέει προς βορρά, και τον Λιτάνι (τον αρχαίο Λεόντη), που ρέει προς νότο μέχρι το τέλος της κοιλάδας, όπου και στρέφεται απότομα προς τα δυτικά και, διασχίζοντας τον νότιο Λίβανο, χύνεται στη Μεσόγειο. Ο Ορόντης εισέρχεται στη Συρία και τελικώς φθάνει ως τη Μεσόγειο μέσα σε [[Τουρκία|τουρκικό]] έδαφος. `Ενας τρίτος, μικρότερος ποταμός, ο Ναχρ Μπαράντα, που διαρρέει τη [[Δαμασκός|Δαμασκό]], έχει την πηγή του στον Αντιλίβανο.
 
Μικρότερες πηγές δίνουν χειμάρρους που αποτελούν παραποτάμους των δύο κυριότερων ποταμών της κοιλάδας. Επειδή οι κλίσεις του εδάφους είναι μεγάλες και η ροή των υδάτων τους ταχύτατη, οι χείμαρροι αυτοί διαβρώνουν τα πετρώματα (κυρίως ασβεστολιθικά). Η μοναδική μόνιμη λίμνη του Λιβάνου είναι η Buhayrat al Qirawn, περίπου δέκα χιλιόμετρα ανατολικά της [[Τζέζιν]]. Υπάρχει και μία εποχική λίμνη τροφοδοτούμενη από πηγές, στις ανατολικές πλαγιές της οροσειράς του Λιβάνου, περίπου 40 χλμ.km νοτιοανατολικά της Τρίπολης.
 
<gallery>
Γραμμή 51:
 
'''Έκταση:'''
<br>''Ολική:'' 10.452 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.km²]]
<br>''Εσωτερικά ύδατα:'' 0 τ.χλμ.&nbsp;km²
 
'''Χερσαία σύνορα:'''
<br>''Ολικό μήκος:'' 454 [[Χιλιόμετρο|χλμkm]]
<br>''Συνορεύουσες χώρες και μήκος συνόρων:'' [[Συρία]] 375 χλμ.km, [[Ισραήλ]] 79 χλμ.km
 
'''Μήκος ακτογραμμής:''' 225 χλμ.km
 
'''Χωρικά ύδατα:'''
12 [[Μίλι#Ναυτικό μίλι|ναυτικά μίλια]] (22,2 χλμ.km)
 
'''Ακραία σημεία:'''
Γραμμή 75:
<br>''Υπόλοιπο:'' 77,22% (2011)
 
'''Αρδευόμενη γη:''' 1.040 τ.χλμ.km² (2011)
 
'''Ολικοί ανανεώσιμοι υδάτινοι πόροι:''' 4,5 [[Κυβικό χιλιόμετρο|km<sup>3</sup>]] (2011)