Άνω Δολιανά Αρκαδίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 68:
Σύμφωνα με τη δεύτερη ετυμολογική εκδοχή, αναφορές σε βιβλιογραφία κάνουν λόγο για όνομα με ελληνική ρίζα, προερχόμενο από τη λέξη ''δόλιοι'', νοηματοδοτώντας το ως μία ομάδα ανθρώπων η οποία, κατατρεγμένη από συμφορές που υπέστη σε άλλο τόπο, ήρθε να εγκατασταθεί στην περιοχή. Σε αυτή την εκδοχή, η οποία συγκεντρώνει μάλλον λιγότερες πιθανότητες, υποστηρίζεται ότι οι οικιστές που ήρθαν να εγκατασταθούν στην Αρκαδία, προέρχονταν από τα [[Δολιανά Ιωαννίνων]]. Πιο συγκεκριμένα, ότι από το 1684 και έπειτα, κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής των [[Νομός Ιωαννίνων|Ιωαννίνων]], αναγκάστηκαν να μετακομίσουν στην Πελοπόννησο είτε δια της βίας, είτε οικειoθελώς λόγω της πείνας και των κακουχιών. Εκείνο το έτος ξεκίνησε ο [[ΣΤ΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος]]<ref>[http://books.google.gr/books?id=oLpCAr8zjkkC&lpg=PP1&pg=PA5#v=onepage&q&f=false Ββλιοφιλία] τεύχος 133, Ιουλ-Αυγ-Σεπτ 2011, εκδ. Κώστας Χ. Σπανός, σελ. 5</ref> (γνωστός και ως ''Πόλεμος του Μοριά'') που διεξήχθη ανάμεσα στους [[Δημοκρατία της Βενετίας|Βενετούς]] και του [[Οθωμανοί|Οθωμανούς]] από το 1684 έως το 1699 (με μετέπειτα νικητές τους πρώτους). Έτσι, ο [[Φραντσέσκο Μοροζίνι]], [[Δόγηδες της Βενετίας|Δόγης]] της [[Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας|Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας]] μεταξύ [[1688]] και [[1694]], έφερε κατοίκους από την [[Ήπειρος (περιοχή)|Ήπειρο]] και άλλα μέρη, ως εργατικά χέρια για το μάζεμα των ελιών, καθώς η [[πανώλη]] είχε αποδεκατίσει τον ντόπιο πληθυσμό.<ref name="Πλάγου" />
 
Η τρίτη εκδοχή προέρχεται από τον [[ιστορία|ιστορικό]] και ακαδημαϊκό [[Νίκος Βέης|Νίκο Βέη]]. Σύμφωνα με τον ίδιο, ένας αρβανίτης με καταγωγή από τα Δολιανά των Ιωαννίνων είχε εγκατασταθεί στην Τριπολιτσά του Μοριά. Κατά την παραμονή του όμως στην πρωτεύουσα της Αρκαδίας σκότωσε κάποιον πλούσιο και σημαίνοντα Οθωμανό, έτσι αναγκάστηκε να καταφύγει με την οικογένειά του στον πυκνόδενδρο [[Πάρνωνας|Μαλεβό]] για να γλυτώσει. Κατέλυσε στην τοποθεσία των σημερινών Άνω Δολιανών, στα οποία έδωσε το όνομα της μακρινής του πατρίδας.<ref name="Κεντρικός Πατριωτικός Σύλλογος Δολιανά 2020">[{{cite web | title=Κεντρικός Πατριωτικός Σύλλογος Δολιανά Κυνουρίας - Το χωριό - Δολιανά | website=kentrikosdoliana.gr | date=2020-08-07 | url=http://www.kentrikosdoliana.gr/index.php/village/14-doliana Κεντρικός| Πατριωτικόςlanguage=el Σύλλογος Δολιανά Κυνουρίας| access- Το χωριό]date=2020-08-07}}</ref> Σε αυτή την εκδοχή εξηγείται μόνο η προέλευση, επομένως για την ετυμολογία του ονόματος επανερχόμαστε στην πρώτη εκδοχή.
 
Αξίζει να διευκρινιστεί ότι στην περίπτωση της πρώτης εκδοχής, αυτής της ονοματολογίας με βάση τη γεωγραφία του τόπου, δεν προϋποτίθεται κάποια σχέση των Δολιανών της Αρκαδίας με αυτά των Ιωαννίνων, καθώς κάλλιστα δύο τόποι με την ίδια γεωγραφική διαμόρφωση, εν προκειμένω ορεινά χωριά χτισμένα σε πλαγιά, θα μπορούσαν να έχουν λάβει την ίδια ονομασία από σύμπτωση.
Γραμμή 178:
Λόγω του νερού που αφθονούσε στην περιοχή, στο χωριό είχαν κτιστεί αρκετές μαρμάρινες και πέτρινες παραδοσιακές βρύσες. Οι περισσότερες διασώζονται μέχρι σήμερα, αν και ορισμένες έχουν πλέον στερέψει. Ένας βασικός λόγος είναι η πύκνωση της βλάστησης στην περιοχή, ως αποτέλεσμα της εξασθένησης της κτηνοτροφίας και κατ' επέκταση της βόσκησης των αιγοπροβάτων που λάμβανε χώρα.
 
Ενδεικτική λίστα με τις κυριότερες βρύσες:<ref name="UserΚεντρικός 2020Πατριωτικός Σύλλογος Δολιανά Τοπωνύμια">{{cite web | lasttitle=UserΚεντρικός |Πατριωτικός first=SuperΣύλλογος |Δολιανά Κυνουρίας - Το χωριό - title=Τοπωνύμια των Δολιανών | website=Αρχικήkentrikosdoliana.gr | date=2020-07-02 | url=http://www.kentrikosdoliana.gr/index.php/village/16-names | language=el | access-date=2020-07-02}}</ref>
* Σοποτός, αμέσως μετά τον οικισμό [[Κούβλης Αρκαδίας|Κούβλη]] και λίγο πριν την είσοδο στα Δολιανά. Σύμφωνα με την αραβογράμματη επιγραφή της χτίστηκε το 1713.<ref>[https://www.exploring-greece.gr/el/show/23837/:ttd/VRISSI-SOPOTU-ANO-DOLIANA ExploringGreece - Βρύση Σοποτού Ανω Δολιανά (Πηγή Κεφαλόβρυσο)]</ref> Η ονομασία της πιστεύεται ότι προέρχεται από την [[Σλαβικές γλώσσες|πρωτοσλαβική]] λέξη ''[[:en:Sopot#Etymology|sopot]]'' που σημαίνει "ροή νερού". Είναι πιθανώς ονοματοποιητική (βάση ήχου) και μιμείται τον ψίθυρο (Šepot) του τρεχούμενου νερού. Η ίδια ρίζα εμφανίζεται σε έναν αριθμό άλλων παλαιών σλαβικών τοπωνυμίων.
* Λουτσίτσα, στον κεντρικό δρόμο του χωριού. Η ονομασία της είναι σλαβικής προέλευσης ([[:en:Lučica|Lučica]]/[[:en:Lučice|Lučice]]), τοπωνύμιο που συναντάται και σε οικισμούς χωρών του [[Ανατολικό Μπλοκ|Ανατολικού Μπλοκ]].