Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ Πολλά λάθη με το πιο σημαντικό και κραυγαλέο,, ο τόπος γέννησης με πεζό το πρώτο γράμμα. Επίσης, όταν αναφερόμαστε σε επαγγέλματα, ή ιδιότητες στον πρώτο ενικό, το πρώτο γράμμα κεφαλαίο. Υπάρχουν και άλλα λάθη, αλλά δεν έχω χρόνο αυτήν την στιγμή.
Γραμμή 1:
{{Προβεβλημένο λήμμα}}
{{Πληροφορίες προσώπου}}
Ο '''Δομήνικος Θεοτοκόπουλος''' ([[Ηράκλειο Κρήτης]], [[1 Οκτωβρίου]] [[1541]] – [[Τολέδο]], [[7 Απριλίου]] [[1614]]), γνωστός επίσης με τo ισπανικό προσωνύμιο '''''El Greco''''',{{Ref_label|I|i|none}} δηλαδή ''Ο Έλληνας'', ήταν [[κρήτη|κρητικόςΚρητικός]] [[ζωγραφική|ζωγράφοςΖωγράφος]], [[γλυπτική|γλύπτηςΓλύπτης]] και [[αρχιτεκτονική|αρχιτέκτοναςΑρχιτέκτονας]] της Ισπανικήςισπανικής [[Αναγέννηση]]ς. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την [[Ελλάδα]], δημιουργώντας τα περισσότερα έργα του στην [[Ιταλία]] και στην [[Ισπανία]]. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως [[αγιογραφία|αγιογράφοςΑγιογράφος]] στο [[Ηράκλειο]], που αποτελούσε τότε τμήμα της ενετικής επικράτειας, και αργότερα ταξίδεψε στην [[Βενετία]]. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον [[Τιντορέττο]] και τον [[Τιτσιάνο]], του οποίου υπήρξε μαθητής, υιοθετώντας στοιχεία από τον [[μανιερισμός|μανιερισμό]]. Το [[1577]] εγκαταστάθηκε στο [[Τολέδο]], όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του.
 
Υφολογικά, η τεχνοτροπία του Ελ Γκρέκο θεωρείται έκφραση της [[Βενετική Σχολή|Βενετικής Σχολής]] και του μανιερισμού όπως αυτός διαμορφώθηκε στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα.<ref name="Grove">Fernando Marias:'[http://www.oxfordartonline.com/public/page/GAO_free_Greco_El Greco, El] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161106155042/http://www.oxfordartonline.com/public/page/GAO_free_Greco_El |date=2016-11-06 }}', The Grove Art Online, Oxford University Press, 8 Ιανουαρίου 2007</ref> Παράλληλα χαρακτηρίζεται από προσωπικά στοιχεία, προϊόντα της τάσης του για πρωτοτυπία, τα οποία όμως δεν βρήκαν μιμητές στην εποχή του, γεγονός που δεν ευνόησε και τη συνέχειά τους. Η [[μπαρόκ]] τεχνοτροπία που εκτόπισε τον [[μανιερισμός|μανιερισμό]], αλλά και τα αμέσως μεταγενέστερα καλλιτεχνικά ρεύματα που δεν αντιμετώπισαν ευμενώς το ύφος του και είχαν ως αποτέλεσμα να αγνοηθεί το έργο του Γκρέκο τους επόμενους αιώνες. Στη διάρκεια του 20ού αιώνα, αναγνωρίστηκε ως πρόδρομος της [[μοντέρνα τέχνη|μοντέρνας τέχνης]] που αξιοποίησε στοιχεία της Ανατολικής και Δυτικής παράδοσης, και το έργο του επανεκτιμήθηκε, διατηρώντας μέχρι σήμερα δεσπόζουσα θέση ανάμεσα στους μείζονες ζωγράφους όλων των εποχών.
Γραμμή 10:
 
[[Αρχείο:Dormition El Greco.jpg|right|thumb|260px|''Η [[Κοίμηση της Θεοτόκου (Θεοτοκόπουλος)|Κοίμηση της Θεοτόκου]] των Ψαριανών'', περ. 1567, τέμπερα σε ξύλο, 61,4x45 εκ., [[Ερμούπολη]], Εκκλησία της Κοίμησης της Παναγίας.]]
Ο Θεοτοκόπουλος εκπαιδεύτηκε ως [[αγιογραφία|αγιογράφοςΑγιογράφος]], γεγονός που πιστοποιείται από ένα δημόσιο έγγραφο του [[1563]], ενώ θα πρέπει να μελέτησε από νεαρή ηλικία την [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαία ελληνική]] και κλασική γραμματεία, κρίνοντας από την πλούσια βιβλιοθήκη{{Ref_label|III|iii|none}} που κληροδότησε μετά το θάνατό του, ο υιός του.<ref name="Plaka41">Λαμπράκη-Πλάκα, 41</ref> To όνομα του πρώτου δασκάλου του δεν είναι γνωστό, αν και το όνομα του Ιωάννη Γριπιώτη (1516-1569) έχει προταθεί.<ref name="Grove"/> Στην Κρήτη, που από το 1211 αποτελούσε μέρος της ενετικής επικράτειας, οι ζωγράφοι και οι αγιογράφοι συνδύαζαν το [[βυζαντινή τέχνη|βυζαντινό]] ιδίωμα με τις Δυτικές επιρροές, φιλοτεχνώντας φορητές κυρίως εικόνες και διαμορφώνοντας τη λεγόμενη [[Κρητική Σχολή]]. Στο Χάνδακα εργάζονταν κατά το [[16ος αιώνας|16ο αιώνα]] περίπου διακόσιοι ζωγράφοι, οργανωμένοι σε συντεχνίες σύμφωνα με τα ιταλικά πρότυπα. Ο Θεοτοκόπουλος εξοικειώθηκε από νωρίς με έργα καλλιτεχνών της [[Αναγέννηση|Αναγέννησης]] που κυκλοφορούσαν στη [[Κρήτη#Ενετοκρατία|βενετοκρατούμενη Κρήτη]] και από το [[1563]] εξασκούσε επίσημα το επάγγελμα του ζωγράφου. Η πληροφορία αυτή εκμαιεύεται από μία αναφορά στο όνομά του σε επίσημο έγγραφο της εποχής, στην οποία περιγράφεται ως ''δάσκαλος'' (''maestro Domenigo'').<ref>Ν. Παναγιωτάκης, ''Η κρητική περίοδος της ζωής του Δομήνικου Θεοτοκοπούλου''</ref> Μία από τις πρώτες πληροφορίες που διαθέτουμε για κάποιο έργο του προέρχεται επίσης από άλλο έγγραφο του [[1566]], σύμφωνα με το οποίο δόθηκε στον Θεοτοκόπουλο άδεια για να πουλήσει με λαχνό μία εικόνα που εκτιμήθηκε στα 70 [[Δουκάτο (νόμισμα)|δουκάτα]], ποσό ιδιαίτερα σημαντικό για την εποχή και ειδικότερα για έναν νέο καλλιτέχνη.<ref name="Cormack">R. Cormack, M. Vassilaki, [http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m0PAL/is_522_162/ai_n15950295/pg_1 The Baptism of Christ new light on early El Greco], Apollo Magazine</ref><ref name="Scholz8">Μ. Scholz-Hänsel, 8</ref>
 
Με δεδομένο πως στην εποχή του συνυπήρχαν στην [[Κρήτη]] [[Ορθοδοξία|Ορθόδοξοι]] και [[Καθολική Εκκλησία|Καθολικοί]], παραμένει αμφιλεγόμενο σε ποιο από τα δόγματα αυτά ανήκε η οικογένειά του. Θεωρείται πιθανότερο πως ήταν ορθόδοξη,<ref name="Scholz8"/> εκδοχή που στηρίζεται σε μελέτες αρχειακών και νομικών εγγράφων, σύμφωνα με τις οποίες ένας θείος του ήταν ορθόδοξος ιερέας, ενώ το όνομα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου δεν καταγράφεται στα αρχεία των βαφτίσεων της Καθολικής Εκκλησίας στην [[Κρήτη]].<ref name="Plaka41"/> Διαφορετικές πηγές κάνουν επίσης λόγο για πιθανή καταγωγή του από καθολική οικογένεια.<ref name="Grove"/> Ορισμένοι μελετητές εκτιμούν πως ο Θεοτοκόπουλος ασπάστηκε αργότερα το καθολικό δόγμα, λαμβάνοντας υπόψη τη διαθήκη του, στην οποία ανέφερε πως υπήρξε «πιστός Καθολικός». Η διαθήκη αυτή έχει αμφισβητηθεί, συνυπολογίζοντας την υποχρέωσή του να τη συντάξει σύμφωνα με τις επιταγές της [[Ιερά Εξέταση|Ιεράς Εξέτασης]].<ref>A.Κ. Ηλιάδη, [https://web.archive.org/web/20070927213145/http://www.archive.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=185 Η ζωή και το έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου], ανακτήθηκε [[6 Ιανουαρίου]] [[2007]].</ref>