Αθανάσιος Αλεξανδρείας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Αθανάσιος Αλεξανδρείας''' ή '''Μέγας Αθανάσιος''' ή '''Άγιος Αθανάσιος''' (περ. [[298]]<ref>Δεν μπορεί να προσδιοριστεί με βεβαιότητα η ημερομηνία γέννησης του Αθανασίου. Κάποιες πηγές προτείνουν τα έτη '''293''' (''Microsoft Encarta Premium 2006''), '''296''' (''The Oxford Illustrated History of Christianity'' [2001, Oxford University Press], ''The Early Christian Fathers: A Selection from the Writings of the Fathers from St. Clement of Rome to St. Athanasius'' [1969, Oxford University Press]), '''298''' (''Christianity in Late Antiquity (300-450 CE), A Reader'' [2004, Oxford University Press], ''Zondervan NIV Study Bible'' [2002, Zondervan]) ή γενικότερα μεταξύ '''295-299''' (''Athanasius: The Early Church Fathers'' [2004, Routledge]). Ήδη από την εποχή που ζούσε ο Αθανάσιος δεν ήταν γνωστό το ακριβές έτος γέννησής του καθώς υπήρχαν διαφωνίες για το κατά πόσο ήταν όντως 30 ετών όταν χειροτονήθηκε ως επίσκοπος. (''The Eusebians: The Polemic of Athanasius of Alexandria and the Construction of the `Arian Controversy' '' [2007, Oxford University Press])</ref> – [[2 Μαΐου]] [[373]]) ήταν [[Πατριαρχείο Αλεξανδρείας|Πατριάρχης Αλεξανδρείας]]. Τιμάται ως [[άγιος]] από την [[Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία|Ανατολική Ορθόδοξη]], την Κοπτική Ορθόδοξη, τηντη [[Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία|Ρωμαιοκαθολική]], τις [[Λουθηρανισμός|Λουθηρανικές]] και τις [[Αγγλικανισμός|Αγγλικανικές εκκλησίες]]. Αποτελεί έναν από τους τέσσερις [[Εκκλησιαστικούς Πατέρες|Πατέρες]] της Ανατολικής εκκλησίας που φέρουν τον τίτλο «Μέγας» μαζί με τούς [[Μέγας Βασίλειος|Βασίλειο]], [[Πατριάρχης Φώτιος Α´|Φώτιο]], και [[Άγιος Αντώνιος ο Μέγας|Αντώνιο]], και ένας από τους 33 Πατέρες της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας.

Μετά την καταδίκη του από την [[Α' Οικουμενική Σύνοδος|Α' Οικουμενική Σύνοδο]], ο [[Άρειος]] δεν συμμορφώθηκε προς τις αποφάσεις της. Μολονότι καθαιρέθηκε και εξορίστηκε, δεν μετανόησε. Την ομολογία της πίστεως του [[Άρειος|Αρείου]], η οποία απέφευγε τα ακραία στοιχεία που είχε προ της συνόδου εκφράσει, την έκανε δεκτή και ο Αυτοκράτορας [[Μέγας Κωνσταντίνος|Κωνσταντίνος]] επηρεασμένος από έναν πρωτοστάτη των απόψεων, που χαρακτηρίστηκαν αργότερα [[Αρειανισμός|αρειανιστικές]], τον [[Ευσέβιος Νικομήδειας|Ευσέβιο Νικομήδειας]], με αποτέλεσμα να διατάξει, ο Άρειος να γίνει δεκτός στην εκκλησιαστική κοινωνία. Ο Αθανάσιος εναντιώθηκε, διότι ερχόταν σε σύγκρουση με τα επιχειρήματα και τις αποφάσεις της οικουμενικής συνόδου της [[Νίκαια Βιθυνίας|Νίκαιας]]. Αυτό είχε αποτέλεσμα τηντη μήνη των «αρειανιστών» επισκόπων, οι οποίοι βρήκαν την ευκαιρία να εκδιώξουν τον Αθανάσιο λόγω της μαχητικότητας και της αποτελεσματικότητάς του εναντίον τους. Οι επίσκοποι που συντάχθηκαν με τις θέσεις του Αρείου συνασπίστηκαν με άλλους επισκόπους, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν αργότερα ως «αίρεση των Μελιτιανών», στέλνοντας αντιπροσωπεία στον αυτοκράτορα, κατηγορώντας το Αθανάσιο για επιβολή φόρων υπέρ της εκκλησίας, για [[μαγεία]] και [[πορνεία]]. Αρχικά συγκλήθηκε σύνοδος στην [[Καισάρεια]], στην οποία και δεν παραβρέθηκε, γνωρίζοντας ότι ήταν προμελετημένη σκευωρία των αντιπάλων επισκόπων. Ο αυτοκράτορας όμως συγκάλεσε και δεύτερη σύνοδο στην [[Τύρος|Τύρο]], διαμηνύοντάς του, ότι αν δεν παρευρισκόταν, θα ασκούνταν βία προκειμένου να παραστεί. Έτσι εμφανίστηκε, καταρρίπτοντας όλες τις κατηγορίες.

Περίπου στα [[319]] μΧμ.Χ., όταν ο Αθανάσιος ήταν [[διάκονος]], ένας [[πρεσβύτερος]] που ονομαζόταν [[Άρειος]] άρχισε να διδάσκει ότι υπήρχε χρονική περίοδος πριν γεννήσει ο Θεός και Πατέρας τον [[Ιησούς Χριστός|Ιησού]], κατά τη διάρκεια της οποίας ο Υιός δεν υπήρχε. Ο Αθανάσιος συνόδευσε τον Αλέξανδρο, επίσκοπο [[Αλεξάνδρεια|Αλεξανδρείας]] στην [[Α΄ Οικουμενική Σύνοδος|Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο της Νικαίας]] το έτος [[325]] μ.Χ., από την οποία προέκυψε το [[Σύμβολο της Πίστεως]] και κατά την οποία αναθεματίστηκε ο [[Άρειος]] και οι ακολουθούντες αυτόν. Στις 8 Ιουλίου [[328]]μ.Χ., ο Αθανάσιος διαδέχθηκε τον Αλέξανδρο ως επίσκοπος Αλεξανδρείας. Ως αποτέλεσμα της μείωσης της επιρροής του Αρειανισμού, εξορίστηκε αρχικά από την [[Αλεξάνδρεια]] στην [[Τύρος|Τύρο]] από τον αυτοκράτορα [[Κωνσταντίνος Α΄ ο Μέγας|Κωνσταντίνο Α΄]] για να επανέλθει μετά το θάνατο του Κωνσταντίνου πέντε φορές. Η κατάσταση αυτή γέννησε την έκφραση «''Athanasius contra mundum''» ή «''Ο Αθανάσιος εναντίον του κόσμου''», από τους αντιπάλους του. Κατά τη διάρκεια μερικών εξοριών του, έμεινε κοντά σε [[Πατέρες της Ερήμου]], μοναχούς και ερημίτες που ζούσαν σε απομακρυσμένες περιοχές της Αιγύπτου. Παρά τη δογματική του σταθερότητα, επέδειξε διπλωματία υπερασπιζόμενος την Ορθοδοξία στη [[Σύνοδος της Αλεξανδρείας|Σύνοδο της Αλεξανδρείας]] το 362.

Η [[Ορθόδοξη Εκκλησία]] τιμά τη μνήμη του Αγίου Αθανασίου ετησίως δύο φορές το χρόνο. Στις [[2 Μαΐου]], που είναι και η ημερομηνία κοίμησης του αγίου, το οποίο το μαθαίνουμε από Κώδικα των [[καυσοκαλύβια|Καυσοκαλυβίων]]. Υπάρχει διάσταση απόψεων κάτα πόσο βέβαιο είναι, αν πρόκειται για την κοίμηση του ή την ανακομιδή των λειψάνων όπως ο [[Λαυριώτικος]] Κώδικας υποστηρίζει. Η δεύτερη εορτή του τιμάται στις [[18 Ιανουαρίου]] μαζί με τον [[Κύριλλος Α΄ Αλεξανδρείας|Άγιο Κύριλλο]], χωρίς να είναι γνωστό, το γιατί και πότε καθιερώθηκε αυτή η εορτή, είναι πολύ πιθανό να τοποθετήθηκε η εορτή του Αθανασίου και Κυρίλλου στις 18 Ιανουαρίου, αμέσως μετά τηντη γιορτή του Μ. Αντωνίου, για να δειχθεί η πνευματική τους εξάρτηση και συνέχεια με τον ΜεγαΜέγα Αντώνιο, ο οποίος ήταν και ο πνευματικός τους πατέρας. Η [[Λουθηρανισμός|Λουθηρανική]], η [[Αγγλικανισμός|Αγγλικανική]] και η [[Καθολική εκκλησία]] τιμούν τηντη μνήμη του στις [[2 Μαΐου]]. Βάση του εορτολογίου της Εκκλησιάς η 2 Μαΐου είναι η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του ενώ η 18 Ιανουαρίου είναι η κύρια ημέρα μνήμης του αγίου, ενώ την ιδία μέρα εορτάζεται και η κοίμηση του Αγίου Κυρίλλου.

Η απεικόνιση του αγίου εμφανίζεται σε δύο μορφές. Στην πρώτη μεταξύ των τριών ιεραρχών και του [[Κύριλλος Α΄ Αλεξανδρείας|Κυρίλλου Αλεξανδρείας]] στην παράσταση [[μελισμού]], στο εσωτερικό της κόγχης του [[Ιερό Βήμα|Ιερού Βήματος]] ή σε κατενώπιοκατενώπιον απεικόνιση σε φορητές εικόνες

Το όνομα ''Αθανάσιος'' έγινε ''Θανάσης'', παρετυμολογήθηκε με τη λέξη ''θάνατος'' και γι' αυτό στα κοιμητήρια υπάρχει συχνά ναός αφιερωμένος στηνστη μνήμη του συγκεκριμένου αγίου. ΣτηνΣτη [[Μεσσηνία]] ''τ' αγιο Θανασού το 'χουνε κακό και κάνονε αρχή. Οι γυναίκες δε ζυμώνουνε δε πλένουνε, γιατί φοβούνται το θάνατο''<ref>Κωνσταντίνος Μηνάς,«Λαογραφικές παρετυμολογίες»,Λαογραφία, τομ.30(1975),σελ19</ref>