Άγιος Ανανίας Μητροπολίτης Λακεδαιμονίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0
μ προσθήκη βιβλιογραφίας και εξωτερικών συνδέσμων
Γραμμή 3:
 
== Τα πρώτα στάδια ==
Γεννήθηκε στις αρχές του ΙΗ' αιώνα στη [[Δημητσάνα Αρκαδίας|Δημητσάνα]] λαμβάνοντας το κατά κόσμον όνομα Αναστάσιος. Ο προ-πάππους του ήταν ο προύχοντας [[Στασινός της Άκοβας]], ο οποίος καταγόταν από τους Παλαιολόγους<ref>{{Cite web|url=http://media.ems.gr/ekdoseis/ellinika/Ellinika_13_1/ekd_peel_13_1_gritsopoulos.pdf|title=Ο Στασινός της Άκοβας και η οικογένεια Λαμπαρδοπούλου της Δημητσάνης|last=Γριτσόπουλος|first=Τάσος|ημερομηνία=|year=1954|website=media.ems.gr|publisher=Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών|page=27|language=Ελληνικά Καθαρεύουσα|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2019-01-01}}</ref> που παντρεύτηκε την Κανέλλα Λαμπαρδοπούλου από την ισχυρή οικογένεια Λαμπάρδη ή Λαμπαρδόπουλου της Δημητσάνας. Γονείς του ήταν η εγγονή του προύχοντα Στασινού και ο Θεοφίλης εκ Δημητσάνας<ref>{{Cite web|url=http://media.ems.gr/ekdoseis/ellinika/Ellinika_13_1/ekd_peel_13_1_gritsopoulos.pdf|title=Ο Στασινός της Άκοβας και η οικογένεια Λαμπαρδοπούλου της Δημητσάνης|last=Γριτσόπουλος|first=Τάσος|ημερομηνία=|year=1954|website=media.ems.gr|publisher=Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών|pages=27-29|language=Ελληνικά Καθαρεύουσα|orig-year=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2019-01-01}}</ref>. Ο Ανανίας μορφώθηκε στην Μονή Φιλοσόφου και πριν το 1741 ανεδείχθη επίσκοπος Καρυουπόλεως στη [[Μάνη]]. Το 1747 ανέλαβε αρχιεπίσκοπος Δημητσάνης, η οποία τότε ήταν ανεξάρτητη αρχιεπισκοπή. Όταν το 1750 απεβίωσε ο μητροπολίτης Λακεδαιμονίας Παρθένιος Καλημέρης, ο Δημητσάνης Ανανίας ανέλαβε και αυτή την επισκοπή. Αναφέρεται ότι ο Ανανίας είχε εξοχική κατοικία κοντά στις πηγές του Λούσιου, όπου πιθανολογείται ότι πήγαινε για να επικοινωνεί με τους συνεργάτες του. Το 1754 ανακαίνισε την μητρόπολη του Μυστρά φτιάχνοντας νέο μητροπολιτικό κτίριο με δικές του δαπάνες, όπως φαίνεται από επιγραφή με το κατωτέρω επίγραμμα και ημερομηνία 1754:<ref name=":1">[http://www.scribd.com/doc/118138761/%CE%9C%CF%85%CF%83%CF%84%CF%81%CE%AC%CF%82 Χατζηδάκης Μανώλης, Μυστράς. Η μεσαιωνική πολιτεία και το κάστρο. Εκδοτική Αθηνών, 1992. σ. 23.] </ref><ref>[http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/bch_0007-4217_1899_num_23_1_3442 Millet Gabriel, Bulletin de correspondance hellénique, 1899, Vol. 23, No. 23. Inscriptions byzantines de Mistra (Pl. XIV-XXIII), σ. 130.]</ref><ref name=":0" />
:ουκέτι δόμοι και πύλαι παλαίφατοι,
:αλλ' Ανανίου του νυν ιεραρχούντος
Γραμμή 12:
Διακρίθηκε και στον πολιτικό τομέα ως γόνος δύο ισχυρών οικογενειών της Πελοποννήσου και αναδείχθηκε στο αξίωμα του μοραγιάνη (= [[πρόκριτος|αγιάνης]] του Μωριά). Αυτοί ήταν ανώτερα στελέχη της τότε τοπικής αυτοδιοίκησης, του θεσμού των [[προεστοί|προεστών]] που εκλέγονταν από οικογένειες προυχόντων.<ref name=":0" />
 
Από τη θέση του αυτή και λόγω του κύρους του εργάστηκε στη διοργάνωση απελευθερωτικού κινήματος. Με το πρόσχημα της οικιακής βιοτεχνίας ίδρυσε στη Δημητσάνα τους πρώτους μπαρουτόμυλους που τροφοδότησαν τις μετέπειτα επαναστάσεις.<ref>{{Cite book|title=Η συμμετοχή του Ελληνορθόδοξου κλήρου στα επαναστατικά κινήματα της Τουρκοκρατίας: 1453-1821|first=Αθηνά|last=Κονταλή|publisher=Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σχολή Θεολογική. Τμήμα Θεολογίας. Τομέας Ιστορικός|isbn=|year=2011|location=Αθήνα|page=142-143|url=https://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/26884#page/140/mode/2up|quote=}}</ref> Επίσης κατασκεύασε στη Δημητσάνα [[υδραγωγείο]] με δικά του έξοδα, στο οποίο οφείλεται το τοπωνύμιο “Βρύση του δεσπότη” στην είσοδο της πόλης. Σε μερικές επαρχίες της Πελοποννήσου δημιούργησε δίκτυο ιερέων μυημένων στην εξέγερση. Μεταξύ αυτών ήταν ο επ. Άνθιμος Καράκαλλος, ο Νεόφυτος Δεληγιάννης από τα Λαγκάδια, επίσκοπος Ζαρνάτας και Άκοβας, ο Παλαιών Πατρών Παρθένιος, ο Κορίνθου Μακάριος και άλλοι. Για τον ίδιο σκοπό συνεργαζόταν με προεστούς όπως ο [[Παναγιώτης Μπενάκης|Π. Μπενάκης]], Ανδρούτζος Ζαΐμης, Λόντος, Πώλος, Σισίνης κ.ά. Το 1754 συνέβαλε στην ίδρυση της επισκοπής Ζαρνάτας και Άκοβας με μητροπολίτη τον Νεόφυτο Δεληγιάννη, που ήταν άνθρωπος της απολύτου εμπιστοσύνης του. Σε συνεννοήσεις ερχόταν και με τους [[κλέφτες]].<ref name=":1" />
 
== Το τέλος ==
Τότε [[βεζύρης]] της Πελοποννήσου ήταν ο ήπιος Τοπάλ Οσουμάν πασάς κατά του οποίου αντέδρασαν άλλοι Τούρκοι αξιωματούχοι που πήγαν στην Κωνσταντινούπολη και ζήτησαν τη μετάθεσή του. Υπέρ του βεζύρη τάχθηκαν οι Έλληνες πρόκριτοι και πέντε εξ αυτών με επικεφαλής τον Ανανία πήγαν επίσης στην Κωνσταντινούπολη το 1762. Μαζί με τον Ανανία ήταν οι Πέτρος Δεληγιάννης, ένας θείος του Ασημάκη Ζαΐμη, ο Κρεββατάς (παππούς του Παναγιώτη Κρεββατά) και ένας θείος του Πανούτσου Νοταρά. Πέτυχαν την παραμονή του Τοπάλ Οσουμάν πασά στη θέση του και την καταδίκη σε θάνατο των εναντίον του κινηθέντων αγάδων, γεγονός που αναπτέρωσε το ηθικό των υποδούλων.
 
Όμως μετά από μια διετία βεζύρης της Πελοποννήσου τοποθετήθηκε ο σκληρός Χαμζά πασάς από την [[Κάρυστος|Κάρυστο]] οπότε οι φανατικοί Τούρκοι βρήκαν ευκαιρία να ενοχοποιοήσουνενοχοποιήσουν τον Ανανία και τους άλλους τέσσερεις επιτρόπους και να προκαλέσουν την έκδοση μυστικού φιρμανιού που τους καταδίκαζε σε θάνατο. Το 1764 απαγχονίσθηκαν οι Δεληγιάννης, Ζαΐμης, Κρεββατάς και Νοταράς που βρέθηκαν στην έδρα του βεζύρη στην Τρίπολη, ενώ ο Ανανίας βρισκόταν στον Μυστρά. Εναντίον του στάλθηκε σώμα από 150 ιππείς αλλά ο Ανανίας ειδοποιήθηκε κρυφά από ειδικόν απεσταλμένο. Στη μητρόπολη του Μυστρά αμύνθηκαν περί τον Ανανία 20 Μανιάτες και 10 ΔημιτσανίτεςΔημητσανίτες επί 9 ημέρες έως ότου εξαντλήθηκαν τα εφόδιά τους. Έτσι, αφού σκοτώθηκαν 12, οι υπόλοιποι κατάφεραν να δραπευτεύσουν ενώ ο Ανανίας παρέμεινε να υποστεί τον θάνατο. Προσευχήθηκε και κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων και κατόπιν αποκεφαλίστηκε μέσα στο ναό ή στο δωμάτιό του. Το κεφάλι του έφεραν οι Τούρκοι στον βεζύρη το δε σώμα του τάφηκε στον Μυστρά. Μαζί με τον Ανανία εκτελέστηκε και ο δραγουμάνος που είχε, ως μοραγιάνης. Αυτά συνέβησαν τον Απρίλιο του 1764. <ref name=":0" />
 
Μετά την εκτέλεση του Ανανία οι Τούρκοι στράφηκαν κατά των συγγενών του και άλλων χριστιανών προκειμένου να καταστείλουν το κίνημα στη γέννησή του. Μέσω του πατριαρχείου καθαίρεσαν τον Νεόφυτο Δεληγιάννη επ. Ζαρνάτας, πατέρας του οποίου ήταν ο Πέτρος Δεληγιάννης που απαγχονίστηκε ενωρίτερα. Ο φόνος του Ανανία και ο θρήνος της αδελφής του Ευγενικής, συζύγου Γεωργάκη Φιλοσοφοπούλου, αναφέρεται δημοτικό που διέσωσε ο Τ. Κανδηλώρος:
Γραμμή 31:
== Πηγές ==
* Γριτσόπουλος Τάσος, ''Ο Λακεδαιμονίας Ανανίας (1740-1764)'', Αθηνά, τ. 63 (1960), σελ. 286-296.
* Κονταλή, Αθηνά, [https://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/26884#page/138/mode/2up Η συμμετοχή του Ελληνορθόδοξου κλήρου στα επαναστατικά κινήματα της Τουρκοκρατίας: 1453-1821], Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σχολή Θεολογική. Τμήμα Θεολογίας. Τομέας Ιστορικός, Αθήνα 2011, σελ. 141-146, (διδακτορική διατριβή).
[[Κατηγορία:Μητροπολίτες Λακεδαιμονίας|Ανανίας]]
[[Κατηγορία:Ελληνική εξέγερση του 1770|Ανανίας]]