Κίρρα Φωκίδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτες: Χειροκίνητη αναστροφή Αναιρέθηκε Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτες: Αναιρέθηκε αφαιρέθηκαν παραπομπές Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό |
||
Γραμμή 12:
Η '''Κίρρα''' είναι παραθαλάσσιος οικισμός του νομού [[νομός Φωκίδας|Φωκίδας]] και αποτελεί ένα πολεοδομικό συγκρότημα με την [[Ιτέα Φωκίδας|Ιτέα]]. Ανήκει διοικητικά στον [[Δήμος Δελφών|Δήμο Δελφών]] και έχει 1.385 μόνιμους κατοίκους, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011.<ref>«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού 2011]», σελ. 10667 (σελ. 193 του pdf), και σε μορφή Excel «''[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/resident_population_census2011rev.xls/956f8949-513b-45b3-8c02-74f5e8ff0230 Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011]''» στην ιστοσελίδα της [http://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous ΕΛΣΤΑΤ]. [https://web.archive.org/web/20171124131800/http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc Αρχειοθετήθηκε] 24/11/2017. Ανακτήθηκε 09/01/2018.</ref>
==Ιστορία==
Η αρχαιότερη κατοίκηση στην περιοχή της Κίρρας χρονολογείται στην Πρωτοελλαδική Εποχή (3200-2000 π.Χ). Τότε δημιουργήθηκε ένας εκτεταμέ-νος οικισμός, που εξελίχθηκε σε μεγάλο εμπορικό κέντρο στους Μεσοελλαδικούς Χρόνους (2000-1600 π.Χ) και παρήκμασε στο τέλος της Υστεροελλαδικής Εποχής (1600-1100 π.Χ), όταν οι κάτοικοι εγκατέλειψαν, πιθανόν εξαιτίας ισχυρού σεισμού, την παραλιακή θέση και εγκαταστάθηκαν στις μυκηναϊκές ακροπόλεις της ενδοχώρας.[[Αρχείο:Kirra-Shipyards 3.JPG|μικρογραφία|Αρχαιολογικά κατάλοιπα της Κίρρας]]
Η αρχαία πόλη της Κίρρας βρισκόταν στον Κρισσαϊκό Κόλπο (σημερινό [[Κρισσαίος κόλπος|κόλπο της Ιτέας]]), στην έξοδο της κοιλάδας του Πλειστού ποταμού προς τον [[Κορινθιακός κόλπος|Κορινθιακό Κόλπο]] και ήταν το επίνειο των [[Δελφοί|Δελφών]]. Ο [[Παυσανίας]] την ταυτίζει με την [[Φωκείς|Φωκική]] πόλη [[Κρίσα]]. Αναφέρεται πρώτη φορά από τον [[Όμηρος|Όμηρο]] ως μία από τις εννέα Φωκικές πόλεις που συμμετείχαν στην [[Τρωικός Πόλεμος|Τρωική Εκστρατεία]].
Η Κίρρα ήταν το κοντινότερο λιμάνι στους [[Δελφοί|Δελφούς]] και επίνειό τους και επομένως οι προσκυνητές που κατευθύνονταν στους Δελφούς μέσω τη θάλασσας αποβιβάζονταν στο λιμάνι της πόλης και ανέβαιναν οδικώς προς το ιερό. Αυτό έκανε την Κίρρα πολύ σημαντικό και πλούσιο λιμάνι στην ευρύτερη περιοχή.
Μεταξύ του 7ου και 6ου αιώνα π. Χ. η πόλη βρισκόταν σε συνεχή ανταγωνισμό με τους [[Δελφική Αμφικτυονία]] με αποκορύφωμα τον [[Πρώτος Ιερός Πόλεμος|πόλεμο]] μεταξύ των δύο δυνάμεων (περί 600-590 π.Χ.). Φαίνεται πως την περίοδο αυτή οι Κιρραίοι αποσπούσαν χρήματα από τους προσκυνητές που διέρχονταν από την πόλη τους με σκοπό να πάνε στο μαντείο των Δελφών. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε αφορμή για να κηρύξει η Δελφική Αμφικτυονία τον πόλεμο στους Κιρραίους. Με τους [[Θεσσαλοί|Θεσσαλούς]] συμμάχησαν οι [[Σικυώνα|Σικυώνιοι]], οι οποίοι στόχευαν να απαλλαγούν από τους Κιρραίους πειρατές που δρούσαν στα ανοιχτά του Κορινθιακού. Στην συμμαχία αυτή προστέθηκαν και οι [[Αρχαία Αθήνα|Αθηναίοι]]. Η Κίρρα πολιορκήθηκε και από την στεριά και από την θάλασσα και τελικά υπέκυψε όταν οι πολιορκητές δηλητηρίασαν τις πηγές που τροφοδοτούσαν με νερό την πόλη με δηλητήριο από το φυτό ελλέβορο. Ο ελλέβορος προκάλεσε ακατάσχετη διάρροια στους υπερασπιστές της πόλης, οι οποίοι εγκατέλειψαν τις θέσεις τους. Οργανωτής αυτού του σχεδίου φαίνεται πως ήταν ο Κλεισθένης της Σικυώνας αλλά κατά τον Παυσανία ήταν ο Αθηναίος Σόλων. Η πόλη ανοικοδομήθηκε μετά την καταστροφή της από τη Δελφική Αμφικτυονία (590 π.Χ.)<ref>http://www.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2537{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }} Υπουργείο πολιτισμόυ, η Κίρρα</ref> και στα τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα ίδρυσε ένα μεγάλο ιερό, ενώ αργότερα οχυρώθηκε και εξελίχθηκε ξανά σε σημαντικό λιμάνι του Κορινθιακού κόλπου, που λειτούργησε και πάλι ως επίνειο των Δελφών.
Η κατοίκηση της πόλης συνεχίζεται και στους Βυζαντινούς Χρόνους, στη Λατινοκρατία, καθώς και στην Τουρκοκρατία όπως μαρτυρούν οι λιμενικές εγκαταστάσεις και ο μεσαιωνικός πύργος στην παραλιακή ζώνη της Ιτέας και της σημερινής Κίρρας. Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας ιδρύεται δυτικά της Κίρρας η σημερινή [[Ιτέα Φωκίδας|Ιτέα]] (τότε με την ονομασία Σκάλα Σαλώνων), με μια υποτυπώδη ξύλινη αποβάθρα, ένα τελωνείο, καλύβες και αποθήκες. Κατά την διάρκεια της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Ελληνικής Επανάστασης]] στην Ιτέα λαμβάνει χώρα μια από τις σημαντικότερες και καθοριστικές μάχες, η [[ναυμαχία της Αγκάλης]] όπου στις 17 Σεπτεμβρίου 1827, ο [[φιλέλληνας]] [[Αγγλία|Άγγλος]] πλοίαρχος [[Φρανκ Χέιστινγκς|Φραγκίσκος Άμπνευ Άστιγξ]] (''Frank Abney Hastings''), κυβερνήτης του πρώτου ατμοκίνητου πλοίου, με την ονομασία «Καρτερία» και επικεφαλής μικρής ελληνικής ναυτικής δύναμης, ανατίναξε την τουρκική ναυαρχίδα και κατέστρεψε άλλα 6 πολεμικά καθώς και 3 Αυστριακά πλοία εφοδιασμού, ενώ αχρήστευσε τα πυροβολεία της ξηράς αποκαθιστώντας την κυριαρχία των Ελλήνων στον Κορινθιακό κόλπο.
Σταδιακά η Ιτέα επεκτάθηκε κι έτσι πλέον αποτελεί ενιαίο οικοδομικό συγκρότημα με την Κίρρα.
==Αρχαιολογικά δεδομένα==
| |||