Μεγάλη Ρηξιγενής Κοιλάδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Nilecat (συζήτηση | συνεισφορές)
μ προστέθηκε η Κατηγορία:Τεκτονικές πλάκες (με το HotCat)
Nilecat (συζήτηση | συνεισφορές)
προσθήκη επικεφαλίδων
Γραμμή 2:
Η '''Μεγάλη Ρηξιγενής Κοιλάδα''' είναι μία σειρά γεωλογικών τάφρων που εκτείνονται σε συνολικό μήκος περίπου 7,000 χιλιομέτρων (4,300 μιλίων), ξεκινώντας από την [[Κοιλάδα Μπεκάα]] του [[Λίβανος|Λιβάνου]], στη δυτική [[Ασία]], και καταλήγοντας στη [[Μοζαμβίκη]], στη νοτιοανατολική [[Αφρική]].<ref>Merriam-Webster (1997)</ref> Παρόλο που η ονομασία χρησιμοποιείται σε ορισμένες περιπτώσεις, στην επιστημονική ορολογία της [[Γεωλογία|Γεωλογίας]] σήμερα η χρήση της είναι σπάνια, καθώς το φαινόμενο θεωρείται ως μία συγχώνευση σχετιζόμενων μεν, αλλά ανεξάρτητων, μη συνεχών, τάφρων και [[Ρήγμα (γεωλογία)|ρηγμάτων]].
 
=== Αφρική ===
Σήμερα, η ονομασία αυτή χρησιμοποιείται συνηθέστερα αναφερόμενη στην κοιλάδα του [[Ρήγμα Ανατολικής Αφρικής|Ρήγματος της Ανατολικής Αφρικής]] η γένεση του οποίου ξεκινά από το [[Αφρο-Αραβικό Τρίγωνο]].­
 
Γραμμή 15 ⟶ 16 :
 
Στη ζώνη του Ρήγματος της Ανατολικής Αφρικής συμπεριλαμβάνονται μία σειρά ενεργών και ανενεργών [[Ηφαίστειο|ηφαιστείων]], ανάμεσα στα οποία είναι τo όρος [[Κιλιμάντζαρο]], το όρος [[Όρος Κένυα|Κένυα]], το όρος Longonot, o κρατήρας Menengai, το όρος Karisimbi, το όρος [[Νιραγκόνγκο|Νιραγκόγνγκο]], το όρος [[Όρος Μέρου|Μέρου]] και το όρος [[Όρος Έλγκον|Έλγκον]], καθώς επίσης και τα [[Υψίπεδα κρατήρων|Υψίπεδα των Κρατήρων]] στην Τανζανία. Παρόλο που τα περισσότερα από τα βουνά αυτά βρίσκονται εκτός της κοιλάδας του ρήγματος, έχουν δημιουργηθεί από το Ρήγμα της Ανατολικής Αφρικής.<ref>Saemundsson, K (2009). "East African Rift System-An Overview". ''Reykjavik: United Nations University, Iceland GeoSurvey''.</ref>
 
=== Ασία ===
[[Αρχείο:EAfrica.png|μικρογραφία|Χάρτης της Ανατολικής Αφρικής και της Αραβικής Χερσονήσου με μερικά από τα ιστορικά ενεργά ηφαίστεια (κόκκινα τρίγωνα) και το Αφρο-Ασιατικό Τρίγωνο (στο κέντρο της εικόνας – σκιασμένο) - σημείο ένωσης τριών πλακών που απομακρύνονται σταδιακά η μία από την άλλη. ]]
Τα βορειότερα τμήματα του Μεγάλου Ρήγματος βρίσκονται στην [[Ασία|ασιατική ήπειρο]] και αντιστοιχούν στο κεντρικό τμήμα της περιοχής που σήμερα ονομάζεται [[Ρήγμα Νεκράς Θάλασσας|Ρήγμα]] της [[Νεκρά θάλασσα|Νεκράς Θάλασσας]]. Εδώ βρίσκεται η [[Κοιλάδα Μπεκάα]] του [[Λίβανος|Λιβάνου]], διαχωρίζοντας την [[Οροσειρά του Λιβάνου]] από την [[Οροσειρά του Αντιλιβάνου]]. Νοτιότερα, η περιοχή είναι γνωστή ως [[Πεδιάδα Χούλα]] και χωρίζει τα όρη της [[Γαλιλαία|Γαλιλαίας]] από τα [[Υψίπεδα του Γκολάν|Υψίπεδα Γκολάν]].<ref name=":4">G. Yirgu; C. J. Ebinger; P. K. H. Maguire (2006). ''The Afar Volcanic Province Within the East African Rift System: Special Publication No 259''. Geological Society. pp. 306–307. ISBN <bdi>978-1-86239-196-3</bdi>.</ref>
Γραμμή 23 ⟶ 26 :
 
Το Ρήγμα της Ερυθράς Θάλασσας διαμορφώθηκε από την [[Τεκτονικές πλάκες|αποκλίνουσα κίνηση]] μεταξύ της Αφρικανικής Τεκτονικής Πλάκας και της Αραβικής. Το ρήγμα μεταβάλλεται σταδιακά από [[Ρήγμα (γεωλογία)|ηπειρωτικό]] σε [[Γεωλογική ωκεανογραφία|ωκεάνιο]].<ref>Anne V. McGuire ; Robert G. Bohannon, “Timing of Mantle Upwelling: Evidence for a Passive Origin for the Red Sea Rift.” Journal of Geophysical Research: Volume 94.No. B2 (1989): 1677–1682.</ref> [[Γεωμαγνητισμός|Μαγνητικές ανωμαλίες]] υποδεικνύουν ότι και στις δύο πλευρές της Ερυθράς Θάλασσας το ρήγμα μεγαλώνει κατά περίπου 1 εκατοστό το χρόνο.<ref>McKenzie, D.P. ; Davies, D. ; Molnar, P. “[https://www.nature.com/articles/226243a0 Plate Tectonics of the Red Sea and East Africa].” Nature 226 (1970): 243–248.</ref>
 
==== Ανακαλύψεις ανθρωπιδών στο Ρήγμα της Ανατολικής Αφρικής ====
[[Αρχείο:Manda-Hararo rift, Afar.jpg|μικρογραφία|To ενεργό ρήγμα Manda Hararo προς το ηφαίστειο Dabbahu στο Αφρο-Αραβικό Τρίγωνο της Αιθιοπίας. ]]
Στην κοιλάδα του ρήγματος της Ανατολικής Αφρικής έχουν ανακαλυφθεί πλούσια ευρήματα [[Απολίθωμα|απολιθωμάτων]] από [[ανθρωπίδες]]. Τα ευρήματα αυτά βοήθησαν στην έρευνα της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους.<ref name=":0" /> Η ταχεία διάβρωση των υψιπέδων γέμισε την κοιλάδα με [[Ίζημα (αποσαφήνιση)|ιζήματα]] τα οποία δημιούργησαν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τη διατήρηση των καταλοίπων αυτών. Εδώ έχουν βρεθεί οστά που ανήκουν σε διάφορα είδη ανθρωπιδών-προγόνων του ανθρώπινου είδους, μεταξύ αυτών και του [[Αυστραλοπίθηκος|αυστραλοπίθηκου]] "[[Λούση]]" που χρονολογείται πάνω από 3 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα.<ref name=":2">Gibbons, A. (2002). "Profile: Michel Brunet: One Scientist's Quest for the Origin of Our Species". ''Science''. '''298''' (5599): 1708–1711. doi:10.1126/science.298.5599.1708. <nowiki>PMID 12459568</nowiki>. S2CID 26316640.</ref> Το όνομα αυτό δόθηκε στον σκελετό ενός θηλυκού [[Australopithecus afarensis|Αυστραλοπίθηκου afarensis]] που σώθηκε σε ποσοστό 40%. Η Λούση ανακαλύφθηκε το 1974 στη θέση [[Χαντάρ]] (στην Κοιλάδα Awash) της [[Αιθιοπία|Αιθιοπίας]], στο Αφρο-Αραβικό Τρίγωνο, από τον παλαιοανθρωπολόγο [[Nτόναλντ Γιόχανσον]] του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του [[Κλίβελαντ]].<ref>Johanson, Donald C.; Wong, Kate (2009). Lucy's Legacy: The Quest for Human Origins. Harmony Books. p. 309. <nowiki>ISBN 978-0307396396</nowiki>.</ref><ref>"Lucy's Story". Institute of Human Origins.</ref>
Γραμμή 48 ⟶ 53 :
*McGuire, Anne V.; Bohannon, Robert G., “[https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/JB094iB02p01677 Timing of Mantle Upwelling: Evidence for a Passive Origin for the Red Sea Rift].” Journal of Geophysical Research: … 94.No. B2 (1989): 1677–1682.
*McKenzie, D.P. ; Davies, D. ; Molnar, P. “[https://www.nature.com/articles/226243a0 Plate Tectonics of the Red Sea and East Africa].” Nature 226 (1970): 243–248.
* Merriam-Webster, Inc 편집부 (1997). Merriam Webster΄s Geographical Dictionary, τόμος 10. ISBN 978-0-87779-546-9
*Mougenot, D.; Recq, M.; Virlogeux, P.; Lepvrier, C. (June 1986). "Seaward extension of the East African Rift". ''Nature''. '''321''' (6070): 599–603. [[Bibcode]]:1[https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1986Natur.321..599M/abstract 986Natur.321..599M]. [[DOI|doi]]:[https://www.nature.com/articles/321599a0 10.1038/321599a0.] S2CID [https://www.semanticscholar.org/paper/Seaward-extension-of-the-East-African-Rift-Mougenot-Recq/7ad8bab7610e5db3116b9a61c5f408d51f5a8fa2 4282682].
*Osborne, Hannah (June 9, 2020) "[https://www.newsweek.com/one-africas-tectonic-plates-rotating-different-direction-all-others-1509682 One of Africa's Tectonic Plates Is Rotating in a Different Direction to All the Others]" ''Newsweek''
*Saemundsson, K (2009). "[https://orkustofnun.is/gogn/unu-gtp-sc/UNU-GTP-SC-11-18.pdf East African Rift System-An Overview]". ''Reykjavik: United Nations University, Iceland GeoSurvey''.
*Seward, Liz (2007). "[http://news.bbc.co.uk/2/hi/6958313.stm Fossils belong to new great ape]". ''BBC News London''.
*Yirgu G.; Ebinger C. J. ; Maguire P. K. H. (2006). ''The Afar Volcanic Province Within the East African Rift System: Special Publication No 259''. Geological Society. pp. 306–307. ISBN 978-1-86239-196-3
*Johanson, Donald C.; Wong, Kate (2009). Lucy's Legacy: The Quest for Human Origins. Harmony Books. ISBN 978-0307396396
*