Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος (1946–1949): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ian 1975 (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Αναίρεση έκδοσης 8689135 από τον 2A02:587:C815:E2CE:7C82:E54B:D242:F6DE (Συζήτηση) λόγω βανδαλισμού.
Ετικέτα: Αναίρεση
Ian 1975 (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 246:
 
== Ιστοριογραφικές οπτικές ==
Σύμφωνα με τη μετεμφυλιακή, [[εθνικοφροσύνη|εθνικόφρονα]] ιστοριογραφία, ο εμφύλιος πόλεμος ήταν ο «τρίτος γύρος» ενός ένοπλου αγώνα, που ξεκίνησε με τις [[ενδοαντιστασιακές συγκρούσεις στην Ελλάδα|συγκρούσεις μεταξύ αντιστασιακών οργανώσεων, κατά τη διάρκεια του 1943]] («πρώτος γύρος»), και τις [[Δεκεμβριανά|μάχες στην Ήπειρο και την Αθήνα, το Δεκέμβριο του 1944]] («δεύτερος γύρος»).<ref>{{harvnb|Voglis|Nioutsikos|2017|pp=318-9}} {{harvnb|Sakkas|2013}} {{harvnb|Mazower|1995|p=503}} Ο [[Ιωάννης Κολιόπουλος]], στην μελέτη του «[http://www.imma.edu.gr/imma/history/15.html Η Μακεδονία σύνορο δύο κόσμων (1945-1949)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120128080437/http://www.imma.edu.gr/imma/history/15.html |date=2012-01-28 }}», αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο σκληρός ανταρτοπόλεμος που διεξήγαγε το ΚΚΕ εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων, δηλαδή εναντίον των παλαιών κομμάτων που συνιστούσαν το Κέντρο και τη Δεξιά της εποχής, ο πόλεμος αυτός που καθιερώθηκε να ονομάζεται «Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος», άρχισε ουσιαστικά το φθινόπωρο του 1943, όταν το ΚΚΕ διά του ΕΛΑΣ επιχείρησε και εν πολλοίς επέτυχε να θέσει εκτός μάχης ανταγωνιστικές αντιστασιακές οργανώσεις, όπως η ΠΑΟ στη Μακεδονία. Πήρε τη μορφή επιχειρήσεως από το ΚΚΕ για τον έλεγχο της χώρας, από την αποχώρηση των γερμανικών στρατιωτικών δυνάμεων έως τη συντριβή του ΕΛΑΣ στην Αθήνα και τη Συμφωνία της Βάρκιζας, παρουσίασε εν συνεχεία ύφεση έως το φθινόπωρο του 1946, για να ενταθεί κατόπιν και να εξελιχθεί σε σκληρή ιδεολογικοπολιτική και στρατιωτική αντιπαράθεση έως το θέρος του 1949 και την οριστική ήττα του ΚΚΕ.».</ref> Αυτές οι φάσεις είναι ξεχωριστές, διότι η κάθε μια έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, αλλά και στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους διότι, τελικά, θα καθορίσουν τον εσωτερικό και διεθνή προσανατολισμό της Ελλάδας, για τα επόμενα χρόνια<ref>Iatrides John O., Το διεθνές πλαίσιο του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, στο Νικολακόπουλος Ηλίας, Ρήγος Άλκης, Ψαλλίδας Γρηγόρης (επιμ.), ''Ο Εμφύλιος Πόλεμος, Από τη Βάρκιζα στο Γράμμο Φεβρουάριος 1945-Αύγουστος 1949'', Θεμέλιο, Αθήνα 2002, σελ. 31-32. Επίσης για την χρονολογική μετατόπιση της έναρξης του Εμφυλίου, βλ. Μαρατζίδης Νίκος και Καλύβας Στάθης,[http://emfilios.blogspot.com/search/label/%CE%9D%CE%95%CE%95%CE%A3%20%CE%A4%CE%91%CE%A3%CE%95%CE%99%CE%A3%20%CE%A3%CE%A4%CE%97%20%CE%9C%CE%95%CE%9B%CE%95%CE%A4%CE%97%20%CE%A4%CE%9F%CE%A5%20%CE%95%CE%9C%CE%A6%CE%A5%CE%9B%CE%99%CE%9F%CE%A5%20%CE%A0%CE%9F%CE%9B%CE%95%CE%9C%CE%9F%CE%A5%20%2820%2F3%2F2004%29 ''Nέες τάσεις στη μελέτη του εμφυλίου πολέμου''], εφημ. ''Τα Νέα'', 20 Μαρτίου 2004, και για την αντίθετη άποψη, βλ. Ηλίας Νικολακόπουλος, "Στρογγυλή Τράπεζα", στο Μιχαηλίδης Ιάκωβος Δ., Μουρέλος Ιωάννης, ''Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος. Μια αποτίμηση: Πολιτικές, ιδεολογικές, ιστοριογραφικές προεκτάσεις'', Ελληνικά Γράμματα και Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, Αθήνα 2007, σελ 198-199.</ref>. Αυτή τη θεώρηση την επανέφερε μια ομάδα πολιτικών επιστημόνων (με τη συνδρομή ιστορικών)<ref>Μαζάουερ Μάρκ, [http://emfilios.blogspot.com/search/label/K%CE%91%CE%9D%CE%95%CE%9D%CE%91%CE%A3%20%CE%91%CE%A0%CE%9F%20%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A3%20%CE%9C%CE%A5%CE%98%CE%9F%CE%A5%CE%A3%20%CE%94%CE%95%CE%9D%20%CE%91%CE%9D%CE%A4%CE%95%CE%A7%CE%95%CE%99%20%CE%A0%CE%9B%CE%95%CE%9F%CE%9D%2820%2F3%2F2004%29 «Kανένας από τους μύθους δεν αντέχει πλέον…»], εφημ. ''Τα Νέα'', 20 Μαρτίου 2004.</ref> που ήρθε σε σκληρή διένεξη με ιστορικούς της αριστεράς.<ref>Θανάσης Σφήκας [http://pandemos.panteion.gr/index.php?op=record&pid=iid:1785 «Μια άλλη συζήτηση που "μυρίζει ναφθαλίνη": Ο Μελιγαλάς, το κονσερβοκούτι και η αναθεώρηση της Ιστορίας»].</ref><ref>Ιός [http://www.iospress.gr/ios2004/ios20041205a.htm Η ΝΕΑ "ΣΟΒΙΕΤΟΛΟΓΙΑ" ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ Εκσυγχρονισμένα κονσερβοκούτια]</ref>
 
Ορισμένοι σύγχρονοι (αρχές του 21ου αι.) ιστορικοί διαπιστώνουν ότι υπήρξαν ή υπάρχουν δύο κεντρικές ιστοριογραφικές εκδοχές των γεγονότων της δεκαετίας του 1940-50: η "εκδοχή των νικητών" και η "εκδοχή των ηττημένων". Και οι δύο καθορίζονται από τις ιδεολογικές συγκρούσεις της δεκαετίας του '40<ref>Μαραντζίδης Ν., "Η διαχείριση της μνήμης ως πολιτικό εργαλείο: Η συλλογική μνήμη της βίας στο μεταπολεμικό πολιτικό σύστημα." Ανακοίνωση στην Επιστημ. Συνάντηση "Η Εμφύλια Βία", Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 18-19 Οκτ. 2002. Αναφέρεται στο [https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/sas/article/view/916 Καλύβας Στάθης, "Εμφύλιος Πόλεμος (1943-1949): Το τέλος των μύθων και η στροφή προς το μαζικό επίπεδο", ''Επιστήμη και Κοινωνία'', τεύχ. 11, 2003, σ. 38.]</ref> και χαρακτηρίζονται ως στρατευμένες και υποταγμένες σε πολιτικές αναγκαιότητες.<ref>Ελεφάντης Α., "Μας πήραν την Αθήνα ... Ξαναδιαβάζοντας μερικά σημεία της ιστορίας 1941-1950". Αθήνα, εκδ. "Βιβλιόραμα", 2002, σ. 23. Αναφέρεται στο [http://stathis.research.yale.edu/files/Epistimi_kalyvas.pdf Καλύβας Στ. (2003), σ. 38.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151217221015/http://stathis.research.yale.edu/files/Epistimi_kalyvas.pdf |date=2015-12-17 }}</ref> Στις δύο αυτές μυθικές εκδοχές της ιστορίας ο κόσμος χωρίζεται σε δύο άκρα, όπου το ένα εξιδανικεύεται και το άλλο δαιμονοποιείται, χωρίς ενδιάμεσες αποχρώσεις και γκρίζες ζώνες.