Ναπολέων Βοναπάρτης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Duncan32 (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 40:
Ήταν ο δευτερότοκος γιος -μικρότερος κατά ένα χρόνο από τον [[Ιωσήφ Βοναπάρτης|Τζουζέπε ή Ζοζέφ]]- από συνολικά 8 αδέλφια, με τρίτο κατά σειρά τον άλλο αδελφό του, [[Λουσιέν Βοναπάρτης|Λουτσιάνο ή Λυσιέν]]. Το 1779 και σε ηλικία 10 χρονών, πήγε να συνεχίσει τις σπουδές του στη [[Γαλλία]], στο θρησκευτικό κολλέγιο Ωτύν (Autun). Ο Ναπολέων είχε μεγάλο ενδιαφέρον για τα [[μαθηματικά]] και αυτό τον οδήγησε να γίνει αξιωματικός του πυροβολικού, ενώ ο αδελφός του συνέχισε για να γίνει ιερέας. <ref>http://www.biography.com/people/napoleon-9420291#early-years</ref>Συνέχισε τις σπουδές του στο Στρατιωτικό Κολέγιο του Μπριέν (Brienne) και το 1789 πήγε στην Ανωτάτη Ακαδημία Πολέμου στο [[Παρίσι]] σε ηλικία μόλις 20 ετών, λίγο πριν την έναρξη της [[Γαλλική Επανάσταση|Γαλλικής Επανάστασης]]. Αρχικά η στάση του απέναντί της ήταν σχετικά αδιάφορη. Όντας πάντως μικρός και όχι Γάλλος αριστοκράτης, δεν είχε ελπίδες να εξελιχθεί ιεραρχικά και να διακριθεί, εκτός και αν -λόγω των ρευστών περιστάσεων- περίμενε και αξιοποιούσε τις κατάλληλες ευκαιρίες.
 
Ο Ναπολέων επισκέφτηκε πολλές φορές την Κορσική τα επόμενα χρόνια (1790-1792). Επιχείρησε να επιτύχει την ανεξαρτησία του νησιού από τη [[Γαλλία]]. Όταν η προσπάθειά του απέτυχε, κινδύνευσε να χάσει τη θέση του στον Γαλλικό Στρατό, αλλά η συμμετοχή κάποιων από τους αδελφούς του και άλλων συγγενών του στην πολιτική ζωή στο Παρίσι, του εξασφάλισε ατιμωρησία. Στη συνέχεια αφοσιώθηκε στην Επανάσταση και συμμετείχε σε μία μικρή δύναμη, που ανέλαβε να αποκαταστήσει την τάξη στην Κορσική, όταν η τοπική ηγεσία καταδίκασε την Επανάσταση. Στον εμφύλιο που ακολούθησε, οι δημοκρατικές δυνάμεις απέτυχαν και ο ίδιος τέθηκε σε διαθεσιμότητα. Έτσι δεν βρέθηκε σε κανένα μέτωπο, όταν το 1792 ξεκίνησε ο εξωτερικός [[Πόλεμος του Πρώτου Συνασπισμού|πόλεμος του Α΄ Συνασπισμού]] εναντίον της Γαλλίας. Ταυτόχρονα, συγγενείς και οπαδοί του, υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν το νησί τους. Η τελευταία φορά που ο ίδιος θα πάει ξανά εκεί, θα είναι το 1799 κατά την επιστροφή του από την εκστρατεία της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]], όταν θα καταφέρει αυτή την φορά αναίμακτα να συντρίψει τους μοναρχικούς.
 
Το 1793 οι γνωριμίες του, τού εξασφάλισαν την προαγωγή στον βαθμό του λοχαγού και την τοποθέτηση στο επιτελείο των δυνάμεων που πολιορκούσαν τον λιμένα της [[Τουλόν]]. Η πόλη είχε καταληφθεί από τους Βρετανούς, που υποστηρίχθηκαν από την ισχυρότερη μερίδα των μοναρχικών. Σύντομα από εύνοια της τύχης βρέθηκε διοικητής του πυροβολικού και προήχθη «προσωρινά» δύο βαθμούς. Αφού τελικά υιοθετήθηκε το σχέδιό του για την κατάληψη κρίσιμων εχθρικών θέσεων, η πόλη έπεσε. Προήχθη σε ταξίαρχο και για μεγάλο διάστημα το όνομά του ακούγονταν παντού. Γρήγορα όμως ξεχάστηκε. Κατά την περίοδο της [[Τρομοκρατία (Γαλλική Επανάσταση)|Τρομοκρατίας]], διέπρεψε ως ένα από τα «πρωτοπαλίκαρα» του [[Ροβεσπιέρος|Ροβεσπιέρου]], προπηλακίζοντας αντιπάλους του τελευταίου. Δεν εξασφάλισε όμως θέση σε κάποιο από τα πέντε μέτωπα, ενώ αρνήθηκε να πολεμήσει τους βασιλόφρονες αντεπαναστάτες στον [[Πόλεμος της Βανδέας|πόλεμο της Βανδέας]]. Μετά την [[πτώση του Ροβεσπιέρου]], βρέθηκε στην φυλακή, αλλά οι «προστάτες» του τον γλίτωσαν. Διορίστηκε μάλιστα στο πυροβολικό της μικρής φρουράς του Παρισιού.<ref>http://www.britannica.com/biography/Napoleon-I</ref>
Γραμμή 57:
[[Αρχείο:13Vendémiaire.jpg|200px|thumb|left|Ταραχές κατά τη διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης.]]
 
Έτσι ο τελευταίος έπρεπε να επιβληθεί με νέους θριάμβους. Τους πρώτους μήνες φρόντισε μόνο για την επιμελητειακή ενίσχυση των άλλων στρατηγών. Τελικά στα μέσα του 1800 εισέβαλε από άλλο δρόμο στην [[Ιταλία]], ριψοκινδυνεύοντας μέσα από την Ελβετία και τα στενά περάσματα των Άλπεων. Έτσι βρέθηκε στα νώτα των Αυστριακών, οι οποίοι είχαν επιστρέψει δυναμικά στην περιοχή. Οι τελευταίοι αντιστάθηκαν αποφασιστικά, αλλά ηττήθηκαν γρήγορα. Η χειραγωγούμενη από τον νεαρό Ύπατο προπαγάνδα, διόγκωσε ενώπιον της κοινής γνώμης τη νέα του επιτυχία, αλλά ο ίδιος γύρισε στο Παρίσι για να προχωρήσει στην εδραίωση του καθεστώτος του και στον εκσυγχρονισμό του κράτους. Άφησε άλλους στρατιωτικούς, που σύντομα θα υποχρεωνόταν σε τιμητική αποστράτευση, να ολοκληρώσουν τον πόλεμο. Στο μεταξύ στην πολιτική, τα νομοθετικά όργανα διατηρήθηκαν, αλλά ήταν πλέον εξασθενημένα. Ως το τέλος του έτους οι Αυστριακοί, χωρίς χερσαίους συμμάχους, είχαν ηττηθεί στη [[Γερμανία]]. Με επιδέξια διπλωματία ο Ναπολέων επέτυχε με τη συνθήκη του 1801 να αποφύγει τη μεγάλη δυσαρέσκεια των εχθρών του, αποσπώντας μόνο τη Ρηνανία, που δεν ανήκε στα άμεσα αυστριακά εδάφη. Είχε όμως λόγο πλέον στα ζητήματα του γερμανικού χώρου. Για παράδειγμα, πριν ο ίδιος γίνει μονάρχης, βοήθησε τη Βαυαρία να αναβαθμιστεί σε βασίλειο, κερδίζοντας έναν σύμμαχο. Ειρήνευσε επίσης με τη [[Ρωσία]] του τσάρου Παύλου, της οποίας το μικρό γενναίο εκστρατευτικό σώμα ηττήθηκε τελικά στην Ελβετία, που επίσης περιήλθε στον γαλλικό έλεγχο. Ειδική ειρήνη και συμμαχία συνάφθηκε με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το γαλλικό σώμα στρατού στην Ανατολή μπόρεσε έτσι να επιστρέψει (μέσω μιας αιχμαλωσίας στους Βρετανούς) στη Γαλλία, ενώ η Αίγυπτος των Μαμελούκων ξανάγινε αυτόνομη. Η για λίγο κατεχόμενη από τους Γάλλους [[Μάλτα]] έγινε πλέον τμήμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Μόνη, η τελευταία, και με οικονομικές από τον πόλεμο ζημιές χρειάστηκε ένα διάλειμμα. Έτσι υπογράφτηκε η εύθραυστη [[συνθήκη της Αμιένης]], που διακρίνει την περίοδο των [[Πόλεμοι της Γαλλικής Επανάστασης|Πολέμων της Γαλλικής Επανάστασης]] (1792-1802) από αυτήν των [[Ναπολεόντειοι Πόλεμοι|Ναπολεόντειων Πολέμων]] (1803-1815).
 
Την ίδια ώρα, ο από τη μοναρχική ακόμη εποχή υπουργός Εξωτερικών, [[Σαρλ-Μωρίς ντε Ταλλεϋράν-Περιγκόρ|Ταλλεϋράνδος]], πρότεινε στον Ναπολέοντα τη μελλοντική του αναρρίχηση στον θρόνο, για να πάψει η [[Γαλλία]] να βρίσκεται στο στόχο των υπολοίπων βασιλείων της Ευρώπης. Αυτές φοβόταν πλέον για την επανάληψη του επαναστατικού φαινομένου και στις δικές τους χώρες, ειδικά από μια γειτονική δύναμη που εξακολουθούσε να μην έχει βασιλέα. Ο Λουσιέν και ο Ταλλεϋράνδος είχαν από κοινού μελετήσει τα σχετικά σχέδια και τελικά ο Ναπολέων πείστηκε ήδη από τότε να αναλάβει τον ρόλο του Αυτοκράτορα της Γαλλίας, παρόλο που οι αρχικές του φιλοδοξίες ήταν μάλλον (αν ήταν αληθινές) πολύ ταπεινότερες: τον ενδιέφερε μόνο μία θέση καθηγητή Μαθηματικών στο πανεπιστήμιο, όπως είχε εξομολογηθεί στον Ταλλεϋράνδο. Ενδιάμεσα ο Βοναπάρτης είχε ήδη ενισχύσει ξανά τη θέση του. Το 1801 απομάκρυνε τους άλλους δύο -έτσι και αλλιώς σκιώδεις- Υπάτους και με τη μεγαλύτερη άνεση αναγορεύτηκε Ισόβιος Ύπατος. Ένα νέο, αυταρχικότερο Σύνταγμα ψηφίστηκε επίσης από τους ζωηρότερους και πιο γοητευμένους οπαδούς του.
Γραμμή 66:
 
== Ναπολεόντεια περίοδος ==
Το 1803 κιόλας η Αγγλία είχε ανακτήσει δυνάμεις (εξάλλου δεν υπέστη ποτέ σοβαρές ήττες) καταγγέλλοντας τις συνθήκες του 1801-02. Ζητούσε επίσης από τη Γαλλία την αυτοδιάθεση της Ολλανδίας (όπου είχε ιδρυθεί από την Επανάσταση η ελεγχόμενη [[Βαταβική Δημοκρατία]]), του Βελγίου, της Ιταλίας και άλλων κατακτημένων περιοχών. Μέχρι την υλοποίηση αυτών των απαιτήσεων από το [[Παρίσι]], οι Βρετανοί αρνούνταν να επιστρέψουν τις κατακτηθείσες γαλλικές αποικίες σε Καραϊβική, Μαλαισία, Ινδίες, [[Κεϋλάνη]] και σε διάφορες αφρικανικές ακτές, όπως είχαν υποσχεθεί το 1802. Χωρίς ξεκάθαρο σχέδιο, ο Βοναπάρτης κήρυξε τον πόλεμο στο Λονδίνο (η Ισπανία τον ακολούθησε απρόθυμα). Ναυτικές επιδρομές ξεκίνησαν σε όλες τις θάλασσες του κόσμου, όμως ο αντιπερισπασμός εις βάρος του πανίσχυρου βρετανικού στόλου φαινόταν αδύνατος. Εκείνη την χρονιά πάντως φάνηκε πάλι πως ο Ναπολέων -κρίνοντας βέβαια και τις νέες αναγκαιότητες- διαμόρφωνε την όψη του τότε κόσμου, πουλώντας τη μεγάλη Γαλλική Λουϊζιάνα στις νεόκοπες ΗΠΑ. Αυτό επέτρεψε την ισχυροποίηση τους καθώς το 1/3 των μελλοντικών Πολιτειών ιδρύθηκε σε εκείνη την περιοχή. Η ναυτική σύνδεση της Γαλλίας με την περιοχή και η άντληση πόρων από εκεί ήταν πια πολύ προβληματική και ουσιαστικά η διατήρησή της αποτελούσε βαρύ φορτίο. Ήδη εξάλλου με τις δικές τις δυνάμεις η επαναστατημένη γαλλοκρατούμενη [[Αϊτή]] κατάφερε να ανεξαρτητοποιηθεί. Η αποστολή ανεπαρκούς εκστρατευτικού σώματος στο νησί απέτυχε παταγωδώς και ο Ναπολέων απέφυγε σωστά να θυσιάσει άσκοπα άλλους πόρους για αυτό. Δυστυχώς για αυτόν, εκείνη η απόφαση ήταν μια από τις τελευταίες περιπτώσεις που αναγνώρισε ορθολογικά το απραγματοποίητο ενός επικίνδυνου εγχειρήματος.
 
[[Αρχείο:Imperial Standard of Napoléon I.svg|thumb|130px|Αυτοκρατορικό πρότυπο (σημαία) του Ναπολέοντα Α΄]]
Γραμμή 88:
Στις αρχές του 1806, ο Ναπολέων άρχισε να οργανώνει κατά το δικό του τρόπο τον γερμανικό χώρο. Ίδρυσε την Ομοσπονδία του Ρήνου, το μεγαλύτερο δορυφορικό του κράτος, που περιελάμβανε αρχικά τη Βαυαρία, τη Βυρτεμβέργη και τη Βάδη, ενώ αργότερα προσχώρησαν και όλα τα άλλα γερμανικά κρατίδια. Τότε η Πρωσία, μετανιώνοντας που δεν είχε συμμετάσχει στον προηγούμενο πόλεμο, κατήγγειλε τη γαλλική κατοχή γερμανικών χωρών και σχημάτισε με τη Βρετανία, το Ανόβερο, τη Σουηδία, την ταπεινωμένη Ρωσία και τη Σαξονία (στην οποία μετέφερε τον στρατό της) τον Δ΄ Συνασπισμό. Τον ίδιο καιρό ξέσπασε υπό την προτροπή του Παρισιού, με στόχο τον περισπασμό των Ρώσων, νέος ρωσο-τουρκικός πόλεμος, στον οποίο αναμείχθηκε με τον στόλο της και η Βρετανία. Νωρίτερα εκείνο τον χρόνο γαλλικές δυνάμεις στην Ιταλία διέλυσαν τον μικρό ιταλικό στρατό των Βουρβόνων του κράτους των Δυο Σικελιών και έθεσαν στον έλεγχο τους και το νότιο τμήμα της χώρας. Το νέο βασίλειο, της Νεάπολης, ανέλαβε ο αδερφός του αυτοκράτορα, Ζοζέφ.
 
Στις αρχές του φθινοπώρου, ο βασιλιάς της Πρωσίας Φρειδερίκος Γουλιέλμος Γ΄συμμάχησεΓ΄ συμμάχησε με τη [[Μεγάλη Βρετανία]], τη [[Σουηδία]] και τη [[Ρωσία]], σχηματίζοντας τον Δ΄ Συνασπισμού εναντίον της Γαλλίας. Ο Ναπολέων εισέβαλε στην Πρωσία με 160.000 στρατιώτες και στις 14 Οκτωβρίου του 1806 κατέστρεψε τις πρωσικές στρατιές στην διπλή [[μάχη της Ιένας-Άουερστεντ]] με αποτέλεσμα λίγες ημέρες αργότερα να μπει θριαμβευτής στο Βερολίνο, ενώ ύστερα από σφοδρή καταδίωξη οι Γάλλοι στρατάρχες [[Ζαν Λαν|Λαν]], [[Γιοακίμ Μυρά|Μυρά]], [[Μισέλ Νεΰ|Νεΰ]] και [[Ζαν Μπατίστ Ζυλ Μπερναντότ|Μπερναντότ]] αιχμαλώτισαν τα εναπομείναντα σώματα του πρωσικού στρατού, καθήλωσαν τις μεραρχίες του Μπλύχερ που είχε ενισχυθεί από τους Σουηδούς στην μάχη του Λύμπεκ, ενώ ο στρατάρχης Νεΰ έδωσε το τελικό χτύπημα με την κατάληψη του οχυρού του Μαγδεβούργου.
 
Στο Βερολίνο, ο αυτοκράτορας έθεσε σε ισχύ το περίφημο Διάταγμα του Βερολίνου, το οποίο απέβλεπε σε οικονομική κατάρρευση της Αγγλίας εφαρμόζοντας εμπάργκο στα Βρετανικά προϊόντα από την ηπειρωτική Ευρώπη. Ο σκοπός αυτής του της ενέργειας ήταν να αναγκάσει τους Βρετανούς να δεχθούν λήξη των εχθροπραξιών, αφού το γαλλικό ναυτικό είχε αποτύχει να τους αναγκάσει. Τελικά αυτό το σχέδιο θα αποδεικνυόταν και ανεφάρμοστο και ανεδαφικό. Η γαλλο-ευρωπαϊκή αυτοκρατορία χρειάζονταν τα καλύτερα βιομηχανικά αγγλικά εμπορεύματα και όντας σε κατάσταση συνεχούς πολέμου θα κατέρρεε πριν τους επίσης εξαντλημένους Βρετανούς. Ο χερσαίος πόλεμος θα επιτεινόταν γιατί κάθε χώρα που δεν ήθελε να διακόψει το εμπόριο με το Λονδίνο και τις τεράστιες αποικίες του έπρεπε να εξαναγκαστεί, ταυτόχρονα όμως οι ανάγκες αυξάνονταν και η οικονομία λύγιζε. Ένας είδος διηπειρωτικού πληθωρισμού διογκώθηκε, απειλώντας την κοινωνική γαλήνη και ξεσηκώνοντας τελικά τους λαούς. Επρόκειτο δηλαδή για έναν φαύλο κύκλο που ο Ναπολέων έπρεπε να είχε αντιληφθεί.