Βασιλικόν ύδωρ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Διάσωση 0 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0.8 |
||
Γραμμή 57:
'''Βασιλικόν ύδωρ''' (συχνά αναφέρεται και ως ''βασιλικό ύδωρ'', ή ''βασιλικό νερό'', στα Λατινικά ''aqua regia'') ονομάζεται το διάλυμα [[Υδροχλωρικό οξύ|υδροχλωρικού]] οξέος (HCl) και [[Νιτρικό οξύ|νιτρικού οξέος]] (HNO<sub>3</sub>), σε γραμμομοριακή αναλογία 3:1, δηλ. 3 μέρη HCl ([[συγκέντρωση διαλύματος|συγκέντρωσης]] περίπου 12 Μ) προς 1 μέρος HNO<sub>3</sub> (συγκέντρωσης περίπου 15,8 Μ).
Το βασιλικό ύδωρ είναι διάλυμα επικίνδυνο, εξαιρετικά διαβρωτικό<ref>https://www.chemistryworld.com/podcasts/aqua-regia/3007710.article#/</ref>, ατμίζον με κιτρινωπό, ή κιτρινοκοκκινωπό χρώμα. Ονομάστηκε έτσι εξαιτίας της ιδιότητάς του να διαλύει ακόμα και τα [[ευγενή μέταλλα]], όπως ο [[χρυσός]] (Au) και ο [[λευκόχρυσος]] (Pt) και εν μέρει το [[ρόδιο]] (Rh). Εντούτοις ορισμένα μέταλλα όπως το [[ταντάλιο]] (Ta), το [[ιρίδιο]] (Ir)<ref>Εργαστηριακά σκεύη από κράμα Pt-Ir (80:20) δεν προσβάλλονται από το βασιλικό ύδωρ.</ref>, το [[όσμιο]] (Os), το [[τιτάνιο]] (Ti) και μερικά ακόμα δεν προσβάλλονται. Επίσης δεν προσβάλλεται, χωρίς να είναι μέταλλο, το [[Πολυτετραφθοροαιθυλένιο|πολυτετραφθοροαιθυλένιο]], γνωστό ως τεφλόν (teflon).<ref>https://www.toppr.com/ask/question/which-of-the-following-is-resistant-to-boiling-aquaregia/{{Dead link|date=Απριλίου 2021 }}</ref> Πολύ πρόσφατα, Βέλγοι χημικοί δημιούργησαν ένα νέο διάλυμα που επίσης μπορεί να διαλύσει ευγενή μέταλλα, όπως τον χρυσό, τον λευκόχρυσο και το παλλάδιο.<ref>https://www.chemistryworld.com/news/noble-metals-dissolved-without-aqua-regia/4012369.article</ref>
Το '''βασιλικό ύδωρ κατά Lefort''' (Lefort aqua regia) είναι ένα μικτό διάλυμα πυκνού υδροχλωρικού και νιτρικού οξέος, με ακριβώς αντίστροφη αναλογία, ήτοι, 1:3. Έχει κι αυτό οξειδωτική δράση που γίνεται εντονότερη με την προσθήκη σταγόνων [[βρώμιο|βρωμίου]] ή μικρής ποσότητας χλωρικού καλίου (KClO<sub>3</sub>). Χρησιμοποιείται κυρίως για την ποσοτική οξείδωση των θειούχων ιόντων (S<sup>2-</sup>) προς θειϊκά (SO<sub>4</sub><sup>2-</sup>).
| |||