Εθνική Οδός 90 (Ελλάδα): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 22:
Ο υπό κατασκευή [[αυτοκινητόδρομος]] [[Αυτοκινητόδρομος 90 (Ελλάδα)|Α 90]] αποτελεί ουσιαστικά την αναβάθμιση της εθνικής αυτής οδού την οποία και θα αντικαταστήσει μετά την ολοκλήρωσή του. Ακόμη, η οδός είναι μέρος της [[Ευρωπαϊκή Οδός 75|Ευρωπαϊκής Οδού 75]] και της [[Ευρωπαϊκή Οδός 65|Ευρωπαϊκής Οδού 65]].
 
[[Αρχείο:Adelianos Kampos street.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Η παλαιά Εθνική Οδός στον Αδελιανό Κάμπο]]
== Διαδρομή ==
 
[[Αρχείο:2690 voak.jpg|250px|thumb|left|Η Εθνική Οδός 90, κοντά στο Ηράκλειο.]]
== Περιγραφή διαδρομής ==
[[Αρχείο:Rethymno-Chania_border,_VOAK.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Μεταξύ ΠΕ Ρεθύμνου και Χανίων (τμήμα της Νέας Εθνικής Οδού)]]
Η Εθνική Οδός 90 είναι μια μεγάλη οδός ταχείας κυκλοφορίας στον άξονα Δύσης-Ανατολής στην Κρήτη που συνδέει τη δυτικότερη πόλη και λιμάνι, την Κίσσαμο με την ανατολικότερη, τη Σητεία. Είναι επίσης μέρος δύο μεγάλων ευρωπαϊκών διαδρομών: Ε65 (Κίσσαμος-Χανιά) και (Ε75 Χανιά-Ρέθυμνο-Ηράκλειο-Άγιος Νικόλαος-Σητεία).<ref name="UNECE-384E">{{cite web|url=http://live.unece.org/fileadmin/DAM/trans/conventn/ECE-TRANS-SC1-384e.pdf|title=EUROPEAN AGREMENT ON MAIN INTERNATIONAL TRAFFIC ARTERIES (AGR)|date=28 March 2008|publisher=[[United Nations Economic Commission for Europe]]|type=PDF|access-date=8 August 2011}}</ref>
 
Σε όλο του το μήκος έχει διατομή δίιχνης οδού ταχείας κυκλοφορίας, χωρίς διαχωριστικό στηθαίο στην μέση και πλάτος 12 μ. περίπου. Μερικά άλλα τμήματα έχουν πλάτος 8 μ.
 
== Αξιοσημείωτες δομές ==
[[Αρχείο:Gerani_Bridge_-_VOAK.jpg|σύνδεσμος=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Gerani_Bridge_-_VOAK.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Η γέφυρα [[Γεράνι Ρεθύμνης|Γερανίου Ρεθύμνου]]]]
 
 
Αξιοσημείωτες κοιλαδογέφφυρες είναι οι γέφυρες Παλαιόκαστρου και Παντάνασσας πριν τα Λινοπεράματα Ηρακλείου, οι οποίες κατασκευάστηκαν προς αποφυγήν επιχωμάτωσης των αντίστοιχων κοιλαδών, όπως προέβλεπε η αρχική τότε μελέτη. Αξίζει να γίνει λόγος και για την σήραγγα στο [[Βραχάσι Λασιθίου]], που επιλέχθηκε αντί τομής στον ορεινό όγκο του Ανάβλυχου, το οποίο-λόγω της ασταθούς μορφολογίας του-θα προκαλούσε κατολίσθηση. Όλες αυτές οι μεγάλες και καινοτόμες για την εποχή-θα λέγαμε-υποδομές, έγιναν την περίοδο 1971-1973.<ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.teetak.gr/files/ekdiloseis/synedria/koinisiskepsi_DE_TEE/boak.pdf|title=Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.) (2008)|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>
 
 
Η Εθνική Οδός 90 διέρχεται την Βόρεια Κρήτη, ξεκινώντας από το [[Καστέλλι Κισσάμου]] και καταλήγει στην [[Σητεία]]. Περνά από τα [[Χανιά]], το [[Ρέθυμνο]], το [[Ηράκλειο]] και τον [[Άγιος Νικόλαος Λασιθίου|Άγιο Νικόλαο]]. Πλέον, τα τμήματα περιμετρικά των πολεοδομικών συγκροτημάτων Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου έχουν αναβαθμιστεί σε [[Αυτοκινητόδρομος 90 (Ελλάδα)|αυτοκινητόδρομο]].
[[Αρχείο:Tunel na drodze E75 do Heraklionu - panoramio.jpg|μικρογραφία|250x250εσ|Η σήραγγα Βραχασίου]]
 
Γραμμή 31 ⟶ 42 :
[[Αρχείο:2701 voak.jpg|250px|thumb|right|Η Εθνική Οδός 90, κοντά στην Αμνισσό.]]
=== 1911-δεκαετία 1960: Κατασκευή της Π.Ε.Ο. ===
Η παλαιά Εθνική Οδός 90, ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1911, στα χρόνια της [[Κρητική Πολιτεία|Κρητικής Πολιτείας]]<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.patris.gr/2020/01/24/poios-pragmatika-ekane-ton-voak/|title=Ποιος πραγματικά έκανε τον ΒΟΑΚ;|ημερομηνία=2020-01-24|website=ΠΑΤΡΙΣ|language=el|accessdate=2020-03-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200125152007/https://www.patris.gr/2020/01/24/poios-pragmatika-ekane-ton-voak/|archivedate=2020-01-25|url-status=dead}}</ref> και ολοκληρώθηκε το 1925, αρχικά ως χωματόδρομος και αργότερα με χαλίκι.<ref>Tα Ρούστικα Αριστείδης Ε. Παναγιωτάκης σελ.58</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.patris.gr/2019/09/17/o-palios-vasilikos-dromos-tis-kritis-kai-ta-goyviana-chania/|title=Ο παλιός βασιλικός δρόμος της Κρήτης και τα Γουβιανά χάνια|ημερομηνία=2019-09-17|website=ΠΑΤΡΙΣ|language=el|accessdate=2020-11-29}}</ref> Είχε μήκος περίπου 94 χιλιόμετρα στον [[Νομός Χανίων|Νομό Χανίων]], 69 στον [[Νομός Ρεθύμνης|Νομό Ρεθύμνης]], 72 στον [[Νομός Ηρακλείου|Νομό Ηρακλείου]] και 93 στον [[Νομός Λασιθίου|Νομό Λασιθίου]], με συνολικό μήκος 328 χλμ. περίπου. Είχε πλάτος 8 μέτρων. Διερχόταν από πολλούς οικισμούς, άλλοτε στο παραλιακό μέτωπο και άλλοτε με ορεινή χάραξη. Αν και βοήθησε στην μετακίνηση επί της Μεγαλονήσου και έφερε τις μεγαλουπόλεις πιο κοντά, με την πάροδο του χρόνου η οδός δεν θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τον όγκο οχημάτων, καθώς το αυτοκίνητο μπαίνει ολοένα και περισσότερο σε ευρεία χρήση. Από την άλλη, στα ορεινά τμήματα συμβαίνουν τροχαία ατυχήματα, που ευθύνονται εν μέρει στην χάραξη της οδού, αλλά και στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες της ορεινής νήσου. Έτσι, η κατασκευή νέας χάραξης γίνεται ολοένα και πιο επιβεβλημένη.
 
=== 1960-1970: Κατασκευή της Νέας Εθνικής Οδού ===
Γραμμή 38 ⟶ 49 :
Ο στόχος όμως να παραμείνουν οι κλίσεις κάτω του 7,5% και η µέση ταχύτητα µελέτης 80 km/h δεν ήταν εφικτός λόγω του ορεινού ανάγλυφου, ενώ για λόγους περιορισμού του κόστους, ο αρχικός σχεδιασμός δεν συμπεριλάμβανε σήραγγες ή κοιλαδογέφυρες (την τότε εποχή, η νοοτροπία της Διεύθυνσης Μελετών του Υπουργείου Δημοσίων Έργων ήταν να αποφεύγονται τα μεγάλα τεχνικά έργα όπως σήραγγες και κοιλαδογέφυρες, κυρίως λόγω κόστους). Το τμήμα Χανιά-Ρέθυμνο ήταν σε φάση ολοκλήρωσης το 1967 και μπήκε σε κυκλοφορία το επόμενο έτος.<ref name=":1" /> Οι γέφυρες [[Παντάνασσα Ηρακλείου|Παντάνασσας]] και [[Παλαιόκαστρο Ηρακλείου|Παλαιοκάστρου]] κοντά στο Ηράκλειο, μήκους 150 μέτρων έκαστη, κατασκευάστηκαν το 1971, αντί να επιχωματωθούν οι δύο αντίστοιχες κοιλάδες. Η σήραγγα [[Βραχάσι Λασιθίου|Βραχασίου]], μήκους 285 μέτρων, κατασκευάστηκε το 1971-1973, αντί τομής σε σαθρά πετρώματα, με τον κίνδυνο [[κατολίσθηση]]ς. Η σήραγγα Βραχασίου ήταν η πρώτη σήραγγα εθνικής οδοποιίας που κατασκευάστηκε στην [[Ελλάδα]]. Κατά την διάνοιξή της, ύπηρξε κατολίσθηση λόγω σαθρών εδάφων ([[γραφίτης]]), αλλά ο χαλαρός όγκος σταθεροποιήθηκε με τσιμεντενέσεις.<ref name=":0" />
 
=== Αποδοχή ===
 
Η κατασκευή του ΒΟΑΚ βοήθησε την οικονομική και τουριστική ανάπτυξη της βόρειας Κρήτης τις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Ωστόσο, διαπιστώθηκαν κάποια λάθη χάραξης, καθώς σε πολλά σημεία θα μπορούσαν να κατασκευαστούν κοιλαδογέφυρες/σήραγγες, ή να μετακινηθεί η χάραξη νοτιότερα. Με την πάροδο του χρόνου, άρχισαν να προστίθενται νέα τμήματα, κυρίως μέσω του Β' ΚΠΣ, συνολικά γύρω στα 47 χλμ, και πλάτος 12,5 μ. Άλλα τμήματα που κατασκευάστηκαν αργότερα ήταν οι γέφυρες μεταξύ Ηρακλείου και [[Μάλια|Μαλίων]], η γέφυρα στο [[Χαμέζι Λασιθίου|Χαμέζι]] και οι σήραγγα μεταξύ Αγίου Νικολάου και [[Καλό Χωριό Αγίου Νικολάου Λασιθίου|Καλού Χωριού Λασιθίου]]. Κατά τη δεκαετία του 1990, σημειώθηκε ραγδαίος κυκλοφοριακός φόρτος και έτσι ξεκίνησε να κατασκευάζεται ο Αυτοκινητόδρομος 90.<ref name=":0" />
 
== Δείτε επίσης ==
 
* [[Αυτοκινητόδρομος 90 (Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης)|Αυτοκινητόδρομος 90]]
* [[Κύριοι δρόμοι της Ελλάδας]]
* [[Μεταφορές στην Κρήτη]]
* [[Ευρωπαϊκή Οδός 65|Ευρωπαϊκή οδός 65]]
* [[Ευρωπαϊκή Οδός 75|Ευρωπαϊκή οδός 75]]
 
== Παραπομπές ==