Νουκλεϊκά οξέα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Τα '''νουκλεϊκά οξέα''' ('''πυρηνικά οξέα''') ή '''νουκλεϊνικά οξέα''' (εκ του ''nucleus'', που σημαίνει "πυρήνας") είναι σύνθετα [[βιολογία|βιολογικά]] [[μακρομόριο|μακρομόρια]], που αποτελούνται από αλυσίδες [[νουκλεοτίδιο|νουκλεοτιδίων]] που περιέχουν γενετική πληροφορία. Τα νουκλεϊκά οξέα βρίσκονται στα κύτταρα όλων των έμβιων οργανισμών και είναι το [[δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ]] ([[DNA]]) και το [[ριβονουκλεϊκό οξύ]] ([[RNA]]).

[[File:Difference_DNA_RNA-EN.svg|thumb|400px|Νουκλεϊκά οξέα: [[RNA]] (αριστερά) και [[DNA]] (δεξιά).]]

Τα νουκλεϊκά οξέα πήραν την ονομασία τους από τον [[Φρίντριχ Μίσερ]] ο οποίος το [[1869]] ανακάλυψε στους [[Κυτταρικός πυρήνας|πυρήνες]] των κυττάρων μια ουσία με συγκεκριμένη όξινη αντίδραση την οποία στα γερμανικά ονόμασε ''Nuklein'' ('''νουκλεΐνη''' ή '''πυρηνίνη'''), δηλαδή ουσία του πυρήνα (εκ του [[Λατινικά|λατινικού]] ''nucleus''). Άργοτερα το [[1889]] ο μαθητής του [[Ρίχαρντ Άλτμαν]] την μετονόμασε σε ''Nukleinsäure''<ref>{{cite web|url=https://www.etymonline.com/search?q=nucleic|website=Online Etymology Dictionary|title=nucleic (adj.)}}</ref>, που μεταφράζεται στα ελληνικά ως νουκλεϊνικό οξύ, δηλαδή οξύ της νουκλεΐνης.

 

Τα νουκλεϊκά οξέα είναι πολυμερείς ενώσεων πολύ μεγάλου μοριακού βάρους. Η δομική τους μονάδα είναι το νουκλεοτίδιο. Τα νουκλεοτίδια είναι συνδεδεμένα με ομοιοπολικούς δεσμούς και δημιουργούν αλυσίδες. Η τριτοταγής δομή του DNA είναι μια διπλή έλικα που περιελίσσεται, ενώ το RNA, που είναι μονόκλωνο (δηλαδή αποτελείται από μία αλυσίδα) μπορεί να σχηματίσει κάποιες τοπικές αναδιπλώσεις. Η σύνδεση των δύο αλυσίδων του δίκλωνου DNA και οι αναδιπλώσεις του μονόκλωνου RNA εξαρτώνται από την αλληλουχία των αζωτούχων βάσεων των νουκλεοτίδιων. Σύμφωνα με τον νόμο της συμπληρωματικότητας των βάσεων, σχηματίζονται 2 δεσμοί υδρογόνου ανάμεσα στις αζωτούχες βάσεις [[αδενίνη]] και [[θυμίνη]] (στο DNA) και αδενίνη και [[ουρακίλη]] (στο RNA) και 3 δεσμοί υδρογόνου ανάμεσα στη [[γουανίνη]] και την [[κυτοσίνη]] (σε αμφότερα τα νουκλεϊκά οξέα).

 

Τα νουκλεϊκά οξέα πολλές φορές σχηματίζουν περίπλοκα νουκλεοπρωτεϊνικά σύμπλοκα μαζί με πρωτεΐνες. Για παράδειγμα, το DNA του πυρήνα αναδιπλώνεται γύρω από πρωτεΐνες που ονομάζονται ιστόνες και σχηματίζουν μικροϊνίδια. Τα μικροϊνίδια αναδιπλώνονται περαιτέρω και έτσι προκύπτει η χρωματίνη. Στο στάδιο της μίτωσης, οι πρωτεΐνες ικριώματος βοηθούν το DNA να συσπειρωθεί σε μορφή χρωμοσώματος. Από την άλλη, το RNA βρίσκεται συνδεδεμένο με πρωτεΐνες όταν είναι συστατικό των ριβοσωμάτων (rRNA) και όταν συμμετέχει στο [[μάτισμα]] (ωρίμαση) του μεταγράφου mRNA (snRNA).

 

# Το DNA αποτελείται από δεσοξυριβονουκλεοτίδια, ενώ το RNA από ριβονουκλεοτίδια. Η απουσία της 2-υδροξυλομάδας στην δεσοξυριβόζη φαίνεται να ευθύνεται για την αυξημένη μηχανική ευελιξία του DNA, σε σύγκριση με το RNA.

# Στο DNA απαντάται η θυμίνη, ενώ στο RNA η ουρακίλη.