Μεταγραφή (γλωσσολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{άλλεςχρήσεις3|μεταγραφή (αποσαφήνιση)}}

'''{{επιμέλεια|Το ύφος και η σύνταξη του λήμματος δεν είναι εγκυκλοπαιδικά και επιστημονικά όπως θα έπρεπε.}}

''''''Μεταγραφή''' είναι η πρακτική της μεταφοράς μιας λέξης ή κειμένου από ένα σύστημα γραφής σε ένα άλλο σύστημα. Είναι επίσης ένα προκαθορισμένο σύστημα κανόνων γι' αυτήν την πρακτική.

'''Υπάρχουν δύο ειδών μεταγραφές κειμένου. Με αυτόν τον τρόπο με τον οποίο στα [[Ελληνική γλώσσα|Ελληνικά]] δεν ξεχωρίζονται οι δύο έννοιες, στα [[Αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]] προσδιορίζονται με διαφορετικές λέξεις: transliteration για τη μεταγραφή που βασίζεται στην ορθογραφία, ενώ transcription για τη μεταγραφή η οποία βασίζεται στην ακουστική αντιγραφή κειμένου σε διαφορετικό σύστημα γραφής.

Παραδείγματος χάριν:

 

'''''Γεια σου, τι κάνεις;''

'''''Geia sou, ti kaneis?'' (transliteration)

'''''Ya su, ti kanis?'' (transcription)

Στη [[γλωσσολογία]] γίνεται η διάκριση μεταξύ των δύο ειδών μεταγραφής, της φωνολογικής ή φωνημικής (phonemic) και της φωνητικής (phonetic).

 

'''Λόγω του ότι υπάρχει τεράστια διαφορά όταν γίνεται μεταγραφή, καθώς και ότι καταρρίπτεται μια ολόκληρη κληρονομιά γραφής τρέχοντος κειμένου, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να προτυποποιηθούν οι μεταγραφές. Έχουν γίνει πολλά συνέδρια και έχουν προγραμματιστεί αρκετά ακόμη. Η λύση (όπως φαίνεται από τα πολλά συνέδρια που έχουν γίνει) θα είναι στην διδασκαλία κανόνων μεταγραφής στα σχολεία. Μέχρι στιγμής στην Ελλάδα ο κόσμος μεταγράφει εμπειρικά παντού χωρίς να έχει διδαχθεί κανόνες μεταγραφής.

'''Στην περίπτωση της Κινέζικης ιδεογραμματικής γραφής η μεταγραφή σε Λατινικούς χαρακτήρες γίνεται ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Στις μέρες μας υπάρχει επίσημος οδηγός μεταγραφής [[Κινεζική γλώσσα|Κινεζικών]] σε [[Λατινική γλώσσα|Λατινικά]], ο οποίος χορηγείται από το τυπογραφείο του κράτους.

'''Για προφανείς λόγους, οι πλήρως φωνητικές γραφές του [[Λατινικό αλφάβητο|Λατινικού Αλφαβήτου]] είναι ευκολότερο να μεταγραφούν -στα Λατινικά- με σκοπό να αναγνωστούν από διαφορετικούς αναγνώστες. Αυτήν την στιγμή πραγματοποιούνται και κάποιες έρευνες επί του θέματος. Φωνητικές γραφές όπως π.χ. αυτές των [[Φινλανδική γλώσσα|Φινλανδικών]] και των [[Τουρκική γλώσσα|Τουρκικών]], υστερούν μόνο σε τυπογραφικούς χαρακτήρες όπως π.χ. ä ö ü ç ğ ş, που αντικαθιστούνται από τα γράμματα από τα οποία προήλθαν. Π.χ. Kimi Räikkönen -> Kimi Raikkonen· Türkiye, Türkçesi -> Turkiye, Turkcesi. Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορούν και οι μόνιμοι αναγνώστες της εκάστοτε γραφής να αναγνώσουν μεταγραμμένα κείμενα με σχετική άνεση.

'''συμβάσεις για τα γράμματα ä ö ü, που μπορούν να μεταγραφούν επίσης και ως ae oe uεκτόςγτων ια a o u.

'''Για την έννοια της μεταγραφής ο όρος transliteration είναι περισσότερο αποδεκτός έναντι του transcription, λόγω του ότι η πιο συνηθισμένη μεταγραφή που γίνεται από χρήστες της ελληνικής είναι τα [[greeklish]], όπου διατηρείται η ορθογραφία.

'''== Πίνακες μεταγραφής στα Λατινικά ==

'''Οι παρακάτω πίνακες καταγράφουν μια σειρά από σχήματα [[μεταγραφή|μεταγραφής]] από το Ελληνικό στο Λατινικό αλφάβητο.

'''{| class="wikitable" style="text-align: center;"

'''!rowspan="2"| Ελληνικά

'''!colspan="3"| Νέα

'''!title="traditional Latinised"| Κλασική

'''!title="ISO 843| [[ISO 843]]

|-

'''|α || a || a, ā ||colspan="2"| a

'''|β ||colspan="2"| b ||colspan="2"| v

'''|γ ||colspan="2"| g ||colspan="2"| g

'''|δ ||colspan="2"| d ||colspan="2"| d

'''|ε ||colspan="2"| e ||colspan="2"| e

'''|ζ ||colspan="2"| z ||colspan="2"| z

'''|η || e || ē || ī || i

'''|θ ||colspan="2"| th ||colspan="2"| th

'''|ι || i || i, ī ||colspan="2"| i

'''|κ || c || k ||colspan="2"| k

'''|λ ||colspan="2"| l ||colspan="2"| l

'''|μ ||colspan="2"| m ||colspan="2"| m

'''|ν ||colspan="2"| n ||colspan="2"| n

'''|ξ ||colspan="2"| x ||colspan="2"| x

|-

'''|π ||colspan="2"| p ||colspan="2"| p

'''|ρ ||colspan="2"| r, rh ||colspan="2"| r

'''|σ ||colspan="2"| s ||colspan="2"| s

'''|τ ||colspan="2"| t ||colspan="2"| t

'''|υ || y || u, ū ||colspan="2"| y

'''|φ ||colspan="2"| ph||colspan="2"| f

'''|χ || ch || kh ||colspan="2"| ch

'''|ψ ||colspan="|2" ps ||colspan="2"| ps

'''|ω || o || ō || ō ||colspan="1"| o

 

'''{{παραπομπές|group=note}}

'''{| class="wikitable" style="text-align: center;"

'''!rowspan="2"| Ελληνικά

'''!title="traditional Latinised"| Κλασική

'''!title="ISO 843| [[ISO 843]]

'''|αι ||ae || ai ||colspan="2"| ai

'''|αυ ||colspan="2"| au|| au|| av,<ref group="note" name="before beta">πριν από: β, γ, δ, ζ, λ, μ, ν, ρ και φωνήεντα.</ref> af<ref group="note" name="before theta">πριν από: θ, κ, ξ, π, σ, τ, φ, χ, ψ και στο τέλος της λέξης.</ref>

'''|ει ||i / e || ei ||colspan="2"| ei

'''|ευ ||colspan="2"| eu || eu || ev,<ref group="note" name="before beta"/> ef<ref group="note" name="before theta"/>

'''|ηυ || eu || ēu || īy || iv<ref group="note" name="before beta"/> / if<ref group="note" name="before theta"/>

'''|οι || e / oe || oi ||colspan="2"| oi

'''|ου || u / o || ou ||colspan="2"| ou

'''|υι || ui / yi || ui ||colspan="2"| yi

 

'''{{παραπομπές|group=note}}

'''{| class="wikitable" style="text-align: center;"

'''!rowspan="2"| Ελληνικά

'''!title="traditional Latinised"| Κλασική

'''!title="ISO 843| [[ISO 843]]

'''|γγ ||colspan="2"| ng||gg ||ng

'''|γξ ||colspan="2"| nx ||gx || nx

'''|γκ || nc || nk || g,<ref group="note" name="at beg">στην αρχή της λέξης.</ref> ng<ref group="note" name="in mid">στη μέση της λέξης.</ref> || gk

'''|γχ || nch || nkh || gch || nch

'''|μπ ||colspan="2"| mp || b<ref group="note" name="at beg"/> / mb<ref group="note" name="in mid"/> || b,<ref group="note" name="at beg"/> mp<ref group="note" name="in mid"/>

'''|ντ ||colspan="2"| nt || d,<ref group="note" name="at beg"/> nd<ref group="note" name="in mid"/> || nt

'''{{παραπομπές|group=note}}

'''* Η δασεία ({{lang|grc| ῾ }}) στην μεταγραφή των [[Αρχαία ελληνική γλώσσα|αρχαίων ελληνικών]] συμβολίζεται με το γράμμα h (π.χ. Hellás).

'''== Δείτε επίσης ==

'''== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==

 

'''{{Authority control}}

'''[[Κατηγορία:Γλωσσολογία]]