Νήσος Γκαφ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ενότητα: επεμβατικά είδη |
επεξεργασία λήμματος, εισαγωγή παραπομπών |
||
Γραμμή 14:
}}
Η '''Νήσος Γκαφ''' είναι ένα δύσβατο ηφαιστειακό νησί στον Νότιο Ατλαντικό Ωκεανό. Αποτελεί τμήμα της συστάδας νησιών [[Τριστάν ντα Κούνια]] και μέρος του [[Βρετανία|βρετανικού]] υπερπόντιου εδάφους της «Αγίας Ελένης, της Αναλήψεως και του Τριστάν ντα Κούνια». Βρίσκεται περίπου 400 χλμ. νοτιοανατολικά του Τριστάν ντα Κούνια και 2.700 χλμ. δυτικά του [[Κέιπ Τάουν]], και πάνω από 3.200 χλμ. από το πλησιέστερο σημείο της [[Νότια Αμερική|Νότιας Αμερικής]].
Η νήσος Γκαφ είναι ακατοίκητη εκτός από το προσωπικό του μετεωρολογικού σταθμού, που το Εθνικό Ανταρκτικό Πρόγραμμα της [[Νότια Αφρική|Νότιας Αφρικής]] έχει διατηρήσει, με βρετανική άδεια, συνεχώς στο νησί από το 1956. Είναι ένα από τα πιο απομακρυσμένα μέρη του πλανήτη με σταθερή ανθρώπινη παρουσία. Η [[ΟΥΝΕΣΚΟ]] το έχει χαρακτηρίσει [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς]] μαζί με την [[Απρόσιτη Νήσος|Απρόσιτη νήσο]], ως ένα από τα τελευταία αδιατάρακτα οικοσυστήματα της νότιας [[Εύκρατη ζώνη|εύκρατης ζώνης]].<ref name="ΟΥΝΕΣΚΟ">
{{cite web
|author =
|title = Gough and Inaccessible Islands
|url = http://whc.unesco.org/en/list/740
|publisher = ΟΥΝΕΣΚΟ
|date =
|accessdate = 19 Ιουλίου 2021
}}</ref>
== Ιστορία ==
Γραμμή 29 ⟶ 37 :
|issn = 1996-7489
|doi =
}}</ref> Ανακαλύφθηκε ξανά το 1732 από τον Βρετανό πλοίαρχο Τσαρλς Γκαφ, σε ένα ταξίδι του από την Αγγλία στην Κίνα με το πλοίο «Ρίτσμοντ» της [[Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών|Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών]].
{{cite web
|author =
Γραμμή 41 ⟶ 49 :
Οι κυνηγοί φώκιας ήταν οι πρώτοι που μπόρεσαν να αποβιβαστούν στο νησί, το 1804. Από το 1804 μέχρι το 1910 γνωρίζουμε ότι αποβίβασαν το πλήρωμά τους στο νησί 34 πλοία κυνηγών φώκιας. Στις 21 Απριλίου 1904 η Σκωτσέζικη Εθνική εξερευνητική αποστολή της [[Ανταρκτική]]ς ήταν η πρώτη επιστημονική αποστολή που επισκέφθηκε το νησί και συνέλεξε διάφορα δείγματα προς μελέτη. Άλλες αποστολές ακολούθησαν το 1922 και το 1933 και πιστοποίησαν το μεγάλο ενδιαφέρον που παρουσιάζει το νησί από βοτανικής, ορνιθολογικής και γεωλογικής άποψης.<ref name="Τριστάν"/> Η νήσος Γκαφ ανακηρύχθηκε επίσημα βρετανικό έδαφος το 1938 κατά την επίσκεψη του πλοίου «Μίλφορντ» του [[Βασιλικό Ναυτικό (Ηνωμένο Βασίλειο)|Βασιλικού ναυτικού]].
Το 1995 η νήσος Γκαφ χαρακτηρίστηκε από την ΟΥΝΕΣΚΟ Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Το 2004 συμπεριέλαβαν και την Απρόσιτη Νήσο και η θαλάσσια ζώνη της Γκαφ επεκτάθηκε από τα 3 στα 12 [[Ναυτικό μίλι|μίλια]]. Υπό ειδική άδεια, επιτρέπεται το ψάρεμα της [[καραβίδα|καραβίδας]] του Τριστάν ντα Κούνια στα ύδατα γύρω από τα 2 προστατευόμενα νησιά.<ref>
{{cite web
|author =
|title = Gough Island
|url = https://rsis.ramsar.org/ris/1868?language=en
|publisher = RSIS
|date =
|accessdate = 19 Ιουλίου 2021
}}</ref>
==Γεωγραφία και Γεωλογία==
Γραμμή 66 ⟶ 81 :
[[Αρχείο:Tristan_Albatross_(1).jpg| μικρογραφία|Άλμπατρος του Τριστάν ντα Κούνια ]]
[[Αρχείο:Gallinula comeri Beintema.jpg| μικρογραφία| Γερανόμορφο ενδημικό πτηνό της Νήσου Γκαφ ]]
Η νήσος Γκαφ έχει χαρακτηριστεί από την παγκόσμια οργάνωση [[BirdLife International]] ως σημαντική περιοχή βιοποικιλότητας των πτηνών, τόσο για τα ενδημικά πουλιά όσο και για την αναπαραγωγή των περαστικών θαλασσοπουλιών. Όπως αναφέρει η ΟΥΝΕΣΚΟ, οι εντυπωσιακοί λόφοι και βράχοι της νήσου Γκαφ και της Απρόσιτης Νήσου, που κατρακυλούν προς τον Ατλαντικό ωκεανό, φιλοξενούν μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως αποικίες από θαλασσοπούλια και μάλιστα η Απρόσιτη Νήσος δεν κατοικείται από μη ενδογενή θηλαστικά. Η νήσος Γκαφ διαθέτει 12 [[Είδος (βιολογία)|είδη]] ενδημικών φυτών και 2 είδη ενδημικών πουλιών (ένα γερανόμορφο και ένα ωδικό πτηνό), ενώ η Απρόσιτη Νήσος διαθέτει 8 είδη φυτών, 3 [[Υποείδος|υποείδη]] πτηνών, 1 είδος (την [[Ατλαντισία]], το μικρότερο σωζόμενο πτηνό στον κόσμο που έχει χάσει την πτητική του ικανότητα) και τουλάχιστον 10 [[Ασπόνδυλο|ασπόνδυλα]] ενδημικά του νησιού. Και στα 2 νησιά φύονται περί τα 40 είδη φυτών ([[Ανώτερα φυτά]], [[Βρύο|βρυόφυτα]] και [[Λειχήνα|Λειχήνες]] τα οποία είναι ενδημικά του συμπλέγματος Τριστάν ντα Κούνια, ενώ κάποια από αυτά είναι ενδημικά στη Γκαφ και/ή στην Απρόσιτη Νήσο.<ref name="ΟΥΝΕΣΚΟ"/>
Τα καταγεγραμμένα είδη πτηνών και θηλαστικών είναι τα εξής:
===Πτηνά===
*[[Πιγκουίνος|Πιγκουίνοι]] ''Eudyptes moseleyi'' 30.000 ζευγάρια αναπαραγωγής
*[[Άλμπατρος]]: ''Diomedea dabbenena'' (άλμπατρος του Τριστάν ντα Κούνια) 1500–2000, ''Phoebetria fusca'' 5000, ''Thalassarche chlororhynchos'' 5000 ζευγάρια
*Μικρά θαλάσσια πελαγικά πουλιά (κυρίως πετρών ή Θαλασσοβάτες): ''Pachyptila vittata'' 1.750.000, ''Aphrodroma brevirostris'' 20.000, ''Pterodroma mollis'' 400.000, ''Pterodroma incerta'' 900.000, ''Pterodroma macroptera'' 5.000, ''Procellaria cinerea'' 10.000, ''Ardenna gravis'' 100.000, ''Puffinus assimilis'' 10.000, ''Garrodia nereis'' 10.000, ''Pelagodroma marina'' 10.000, ''Fregetta grallaria'' 10.000, ''Sterna vittata'' 500 ζευγάρια
*''Stercorarius antarcticus'' (Ληστόγλαρος της Ανταρκτικής) 500 ζευγάρια
*''Gallinula comeri'' (Γερανόμορφο πτηνό) 2500 ζευγάρια
*''Rowettia goughensis'' (Ωδικό πτηνό) 3000 ζευγάρια
===Θηλαστικά===
*''Arctocephalus tropicalis'' Υποανταρκτικές γουνοφόρες [[φώκια|φώκιες]]
*''Eubalaena australis'' ([[φάλαινα|Φάλαινες]] του Νότιου Ατλαντικού)
===Επεμβατικά είδη===
====''Sagina procumbens''====
Το 1998 βρέθηκαν στο νησί, πολλά πλήρως ανεπτυγμένα φυτά από το επιθετικό ζιζάνιο ''Sagina procumbens'', ζιζάνιο που δεν αποτελεί ενδημικό είδος για τη νήσο Γκαφ, αλλά εισαγόμενο. Χωρίς έλεγχο, το ζιζάνιο πιθανότατα θα μπορούσε να μετατρέψει το οικοσύστημα των υψίπεδων του νησιού και να οδηγήσει [[Ενδογενές (βιολογία)|ενδογενή]] φυτά σε εξαφάνιση. Δεδομένης της απόστασης του νησιού, οι σπόροι πιθανότατα μεταφέρθηκαν από υποδήματα και/ή ρούχα επισκεπτών. Πριν το ζιζάνιο θεωρηθεί ανεξέλεγκτο είδος, ξεκίνησαν προγράμματα εξάλειψης του στο νησί, τα οποία αναμένεται να απαιτήσουν χρόνια συντονισμένης προσπάθειας για να αποδώσουν καρπούς.<ref>
{{cite web
|author = Visser P., Louw H. και Cuthbert R.J.
Γραμμή 99 ⟶ 115 :
|date = 28 Ιουνίου 2020
|accessdate = 18 Ιουλίου 2021
}}</ref> Τα πλοία τους, εκτός από τα πληρώματα, αποβίβασαν ακουσίως στο νησί και πολλά τρωκτικά, τα οποία βρίσκοντας εύκολη τροφή στις φωλιές των πουλιών, πολλαπλασιάστηκαν ανεξέλεγκτα. Τον Απρίλιο του 2007, δόθηκαν στη δημοσιότητα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία, η αρπαγή των νεοσσών των θαλάσσιων πτηνών εκ μέρους των ποντικών συμβαίνει σε τόσο υψηλά επίπεδα, που θα
{{cite web
|author = Ross M. Wanless και άλλοι
Γραμμή 107 ⟶ 123 :
|date = 22 Ιουνίου 2007
|accessdate = 18 Ιουλίου 2021
}}</ref> Τον Οκτώβριο του 2018, ανακοινώθηκε ότι
Η «Βασιλική Εταιρεία για την Προστασία των Πτηνών» χρηματοδότησε μια έρευνα με 62.000 [[Στερλίνα|στερλίνες]] για τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισής του προβλήματος. Ξεκίνησαν δοκιμές για μια μέθοδο εξάλειψης των ποντικών μέσω δολωμάτων και τελικά εγκρίθηκε ένα πρόγραμμα 9,2 εκατομμυρίων στερλινών το οποίο επρόκειτο να ξεκινήσει το 2020, όμως λόγω της πανδημίας COVID-19 καθυστέρησε η έναρξή του. Το πρόγραμμα θα χρησιμοποιήσει ελικόπτερα για να ρίξει σφαιρίδια δημητριακών που περιέχουν το [[τρωκτικοκτόνο]] brodifacoum. <ref>R. J. Cuthbert1
Γραμμή 117 ⟶ 133 :
== Δείτε επίσης ==
* Νήσος Αγίας Ελένης
== Παραπομπές ==
Γραμμή 134 ⟶ 138 :
== Βιβλιογραφικές πηγές ==
* {{cite book|title=Tristan da Cuhna|first=Annamaria|last=Mariotti|publisher=Magenes|isbn=978-88-6649-024-1|year=2013|editor=|place=Milano|url=|issn=}}
* {{cite book|title=Rockhopper Copper|first=Conrad|last=Glass|publisher=Polperro Heritage Press|isbn=978-0955364877|year=|editor=Chris Bates|place=Clifton-upon-Teme, Ηνωμένο Βασίλειο|url=|issn=}}
| |||