Τήνος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

== Ιστορία ==

{{Κύριο|Ιστορία Τήνου}}

[[Αρχείο:tinos2.jpg|thumb|250px|Χάρτης της Τήνου, χαλκογραφία του [[Όλφερτ Ντάπερ]], 17ος αιώνας]]

[[Αρχείο:tinos1.jpg|thumb|250px|Το όρος [[Εξώμβουργο]] στην Τήνο, χαρακτικό του [[Όλφερτ Ντάπερ]], 17ος αιώνας]]

Κατά τους [[Περσικοί πόλεμοι|Περσικούς πολέμους]] ο Τήνιος Παναίτιος έσπευσε και αποκάλυψε στους Έλληνες τα σχέδια των Περσών. Για το λόγο αυτό, το όνομα της Τήνου αναγράφηκε ετεροχρονισμένα στον τρίποδα που αφιέρωσαν οι Έλληνες στους [[Δελφοί|Δελφούς]]. Ο τριήρης του Παναιτίου είναι σήμερα το έμβλημα του Δήμου Τήνου. Στη συνέχεια η Τήνος αποτέλεσε μέλος της [[Αθηναϊκή Συμμαχία|Αθηναϊκής Συμμαχίας]]. Κατά τον [[3ος αιώνας π.Χ.|3ο αιώνα π.Χ.]] που η Τήνος πέρασε στο [[Μακεδονικό βασίλειο|Βασίλειο των Μακεδόνων]], το ιερό του [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|Ποσειδώνα]] και της [[Αμφιτρίτη]]ς ανακαινίστηκε και παρείχε ασυλία. Την εποχή εκείνη η Τήνος αποτελούσε την έδρα του, ανανεωμένου από τους [[Αρχαίοι Ρόδιοι|Ρόδιους]], [[Κοινό των Νησιωτών|Κοινού των Νησιωτών]] και γνώρισε μεγάλη ακμή. Αργότερα η Τήνος υπάχθηκε στη ρωμαϊκή επαρχία της Ασίας και υπέφερε από τους πειρατές.{{πηγή}}

 

 

[[Αρχείο:Ghisi.png|thumb|right|100px|Το σύμβολο των κατακτητών Γκίζι]]

Χαρακτηριστικό της μεσαιωνικής περιόδου είναι οι πειρατικές επιδρομές, η άνιση κατανομή της γης και σκληροί φόροι. Στα χρόνια αυτά η Τήνος παρακμάζει.

 

 

O [[Ανδρέας Γκίζι]] έγινε ο πρώτος Λατίνος κυβερνήτης του νησιού υπό την υψηλή κυριαρχία του [[Δουκάτο της Νάξου|Δούκα του Αρχιπελάγους]] [[Μάρκος Α΄ Σανούδος|Μάρκου Σανούδου]] (1207). Τον Ανδρέα Γκίζι διαδέχθηκε ο γιος του [[Βαρθολομαίος Α΄ Γκίζι]] (19 Μαρτίου 1277), λίγο πριν τον θάνατο του (1303) πήρε σαν δώρο την [[Κέα]] και τη [[Σέριφος|Σέριφο]] που ανακατέλαβαν οι Βενετοί από τη [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]].<ref>Saint-Guillain 2006, p. 182.</ref> Οι Γκίζι κυβέρνησαν το νησί περίπου δυο αιώνες και τα μέλη της οικογένειας γνώρισαν μεγάλες διακρίσεις. Ο γιος του Βαρθολομαίου Α΄ [[Γεώργιος Α΄ Γκίζι]] έγινε μέσω του πρώτου γάμου του [[Βαρωνία της Χαλανδρίτσας|Bαρώνος της Χαλανδρίτσας]] στο [[Πριγκιπάτο της Αχαΐας]] (1286 - 1311) και Καστελάνος της Καλαμάτας (1292).<ref>Bon (1969), pp. 234–235, 459</ref> Με τον δεύτερο γάμο του με την Αλίκη νταλε Κάρτσερι εξασφάλισε την [[Τριτημόριοι της Εύβοιας|Τριτημορία της Εύβοιας]] που κληρονόμησε ο γιος του [[Βαρθολομαίος Β΄ Γκίζι]] από τη μητέρα του (1313). Ο τελευταίος γόνος της Οικογένειας Γκίζι που κυβέρνησε την Τήνο ήταν ο [[Γεώργιος Γ΄ Γκίζι]], με τον θάνατο του χωρίς απογόνους (1390) το νησί μεταβιβάστηκε στη [[Δημοκρατία της Βενετίας]].<ref>William Miller, The Latin Orient (London: Society for Promoting Christian Knowledge, 1920), p. 39</ref><ref>D. Jacoby, La féodalité en Grèce médiévale. Les « Assises de Romanie », sources, application et diffusion (1971), p. 237</ref><ref>

*[[Βαρθολομαίος Γ΄ Γκίζι]] (1352 - 1384)

*[[Γεώργιος Γ΄ Γκίζι]] (1384 - 1390)</ref>

 

Ο τελευταίος άρχοντας της Τήνου Γεώργιος Γ΄ Γκίζι πέθανε χωρίς απογόνους και κληροδότησε με τη διαθήκη του τα δύο νησιά που κυβερνούσε Τήνο και Μύκονο στη [[Δημοκρατία της Βενετίας]] (1390). Σε αντίθεση με τη γειτονική Μύκονο που έπεσε γρήγορα στους Τούρκους (1537) η Τήνος διατηρήθηκε στα χέρια των Βενετών πολλούς αιώνες. Ως το 1715 η Τήνος όχι μόνο δεν πέρασε στα χέρια των Οθωμανών, αλλά υπήρξε ορμητήριο καταστροφικών επιδρομών εναντίον τους. Η κεντρική της θέση στο πέλαγος εξηγεί την επιμονή των Βενετών: όποιος είχε την Τήνο, είχε τον έλεγχο του [[Αιγαίο|Αιγαίου]]. Η μακροχρόνια παρουσία τους εξηγεί την ύπαρξη μεγάλης καθολικής κοινότητας στο νησί μέχρι σήμερα.