Υπόθεση Πατσίφικο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ To "Δαυίδ Πατσίφικο" μετακινήθηκε στο "Υπόθεση Πατσίφικο"
μ To "Παρκερικά" μετακινήθηκε στο "Υπόθεση Πατσίφικο"
Γραμμή 1:
{{συγχώνευση|Υπόθεση Πατσίφικο}}
 
'''Παρκερικά''' ή '''Πατσιφικά''' ή '''Υπόθεση Πατσίφικο''' (όρος που δόθηκε από την γαλλική διπλωματία, κατά το υπόθεση Ντρέυφους), ονομάσθηκαν, από τους Έλληνες, τα υπέρογκα ενάντια της Ελλάδας πιεστικά εκ μέρους της Αγγλίας μέτρα, ([[ναυτικός αποκλεισμός]], απαγόρευση καταπόπλων πλοίων, με κίνδυνο κατάσχεσης αυτών κ.λπ) που λήφθηκαν τον Ιανουάριο του [[1850]], εξ αφορμής επεισοδίου που σημειώθηκε στην Αθήνα σε βάρος του ισπανοεβραίου και Αγγλου υπήκοου [[Δαυίδ Πατσίφικο]], πρώην Προξένου της Πορτογαλίας και στη συνέχεια τοκογλύφου. Η ονομασία προήλθε από το όνομα του Άγγλου ναυάρχου [[Ουΐλιαμ Πάρκερ]] που και εφάρμοσε τα μέτρα αυτά, κατά διαταγή του τότε υπουργού των εξωτερικών της Αγγλίας [[Πάλμερστον]], ώστε να αναγκαστεί η Ελλάδα να καταβάλει την εξαιρετικά υπέρογκη αποζημίωση.
Ο '''Δαυίδ''', ή '''Νταβίντ''', '''Πατσίφικο''' ήταν ισπανοεβραίος ή πορτογαλοεβραίος (Γιβραλτάρ [[1784]]-[[1854]] [[Λονδίνο]]), τυχοδιώκτης που εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα το [[1836]] ως Πρόξενος της [[Πορτογαλία|Πορτογαλίας]] στην [[Αθήνα]] από το [[1836]] ως το [[1842]] οπότε και παύθηκε συνεπεία καταχρήσεων.<ref>Γιάννης Καιροφυλας, ''Η ιστορία της συνοικίας του Ψυρή'', εκδ. Φιλιππότη, Αθήνα 2000, σελ.102</ref><ref>[http://www.sansimera.gr/archive/articles/show.php?id=51&feature=%D5%F0%FC%E8%E5%F3%E7%20%D0%E1%F4%F3%DF%F6%E9%EA%EF%20%AB%D0%E1%F1%EA%E5%F1%E9%EA%DC%BB Παρκερικά]</ref>. Στη συνέχεια προσκολλήθηκε στο κύκλο της Δούκισσας της Πλακεντίας που έζησε για κάποιο διάστημα με βοηθήματά της.<ref>Γιάννης Καιροφυλας, ''Η ιστορία της συνοικίας του Ψυρή'', εκδ. Φιλιππότη, Αθήνα 2000, σελ.104</ref> Στη συνέχεια επιδόθηκε στη τοκογλυφία με άγνωστους πόρους.
 
Τα μέτρα δε εκείνα αποτέλεσαν πρωτοφανή στην ιστορία των διεθνών σχέσεων αναίτια επίδειξη ισχύος και αμφισβήτηση της κυριαρχίας κυρίαρχου κράτους και έχει παραμείνει κλασικό παράδειγμα στρατηγικής καταναγκασμού μέσω της "διπλωματίας της κανονιοφόρου".<br>
Διαμένοντας τότε επί της οδού Καραϊσκάκη, της συνοικίας [[Ψυρρή]], (Αθήνα), έγινε παραίτιος οχλοκρατικού επεισοδίου σε βάρος του, λόγω ασέβειας που επέδειξε κατά την εκφορά του επιταφίου του Ιερού Ναού Αγίου Φιλίππου και του επακόλουθου εθίμου της καύσης ομοιώματος του [[Ιούδας Ισκαριώτης|Ιούδα]]. Συγκεκριμένα το έτος εκείνο ([[1849]]) πρωτοαπαγορεύθηκε το έθιμο αυτό μετά την εκφορά του επιταφίου, τουλάχιστον στην Αθήνα λόγω της έκτακτης τότε επίσημης επίσκεψης του Γάλλου τραπεζίτη [[Ρότσιλντ]]. Έτσι ο αθηναϊκός λαός ανέβαλε τη τέλεση του εθίμου για την Δευτέρα του Πάσχα, στη πλατεία Ηρώων (στου Ψυρρή). Όταν όμως επενέβει η αστυνομία και ακολούθησαν ταραχές, διερχόμενο το πλήθος προ της οικίας του Πατσίφικο είτε προκαλούμενο απ΄ τον ίδιο είτε θεωρώντας αυτόν ως υπαίτιο της απαγόρευσης επιτέθηκε στη οικία του προκαλώντας κάποιες καταστροφές, ο ίδιος δε, μόλις και που διασώθηκε από τη μανία του πλήθους, κατέφυγε στη αγγλική πρεσβεία, της οποίας την υπηκοότητα είχε αποκτήσει πρόσφατα.<ref>Γιάννης Καιροφυλας, ''Η ιστορία της συνοικίας του Ψυρή'', εκδ. Φιλιππότη, Αθήνα 2000, σελ.102</ref>. Ιδιαίτερα άξιο προσοχής είναι ότι αμέσως το πρωί της επομένης του συμβάντος ο τότε άγγλος πρεσβευτής Σερ Έντμοντ Λάιονς προέβει σε [[διάβημα]] προς το ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών για την καταβολή αποζημίωσης στον θιγέντα με το αστρονομικό για τα τότε δεδομένα ποσό των 886.736 δραχμών και 57 λεπτών. Τότε η ελληνική κυβέρνηση βεβαίως αρνήθηκε θεωρώντας ότι το θέμα ανήκει στη Δικαιοσύνη.
Γεγονός όμως υπήρξε ότι έναντι των μέτρων εκείνων πάντες οι Έλληνες από του Βασιλέως μέχρι και του τελευταίου εργάτη επέδειξαν γενναία ψυχραιμία και οι δε πληγέντες από τα μέτρα αυτά κυρίως έμποροι και ναυτιλλόμενοι στον [[Πειραιάς|Πειραιά]] τάχθηκαν όλοι στο πλευρό της ελληνικής Κυβέρνησης επιδοκιμάζοντας την στάση της.<br>
Τελικά μετά από διπλωματικά επεισόδια μεταξύ [[Γαλλία|Γαλλίας]] και [[Αγγλία|Αγγλίας]] και της παρέμβασης της [[Ρωσία|Ρωσίας]] ο ναυτικός αποκλεισμός ήρθη στις [[15 Απριλίου]] του [[1850]] όπου και το ζήτημα της αποζημίωσης του Πατσίφικο παραπέμφθηκε σε [[Διεθνή διαιτησία|διεθνή διαιτησία]].
 
Η άρνηση αυτή έδωσε την ευκαιρία στον τότε Υπουργό Εξωτερικών της Αγγλίας [[Πάλμερστον]] να ζητήσει από την Ελληνική Κυβέρνηση την άμεση καταβολή της αποζημίωσης για τις καταστροφές που υπέστη ο Πατσίφικο, χωρίς να είχε γίνει ούτε στοιχειώδης καταγραφή. Το ποσό αυτό είχε κριθεί πολλαπλάσιο ακόμη και της αξίας των τότε ανακτόρων (της Πλατείας Κλαυθμώνος). Επειδή και τότε η ελληνική κυβέρνηση δεν συναίνεσε σε αυτό, άνευ δηλαδή της δικαστικής οδού, ο Πάλμερστον έφθασε στο πρωτόγνωρο για τα τότε διεθνή δρώμενα να διατάξει τον αγγλικό στόλο να προβεί σε [[Ναυτικός αποκλεισμός|ναυτικό αποκλεισμό]] του Ελληνικού Βασιλείου και ακόμη την κατάσχεση πολεμικών και εμπορικών πλοίων, γεγονότα που έμειναν γνωστά ως ''[[Παρκερικά]]'' κατά το ωμότερο και βιαιότερο τρόπο προκειμένου να πετύχει τους στόχους του, δηλαδή την επιβολή φιλοβρετανικής πολιτικής στην Ελλάδα και την μεταβολή της ακολουθούμενης τότε φιλορωσικής πολιτικής.
 
Με την αιτηθείσα επέμβαση όμως των [[Μεγάλες Δυνάμεις|Μεγάλων Δυνάμεων]] της [[Ρωσία|Ρωσίας]] και της [[Γαλλία|Γαλλίας]] και ιδιαίτερα με την αποχώρηση του Γάλλου πρέσβη από το Λονδίνο η υπόθεση πλησίασε στο τέλος της.
 
Ορίσθηκε επιτροπή διαιτησίας η οποία και εξακρίβωσε πως η ζημία που τελικά είχε υποστεί ο Πατσίφικο ήταν μόλις 3.750 δραχμές, με αρκετές αμφιβολίες, αφού και ο ίδιος δεν μπόρεσε να αποδείξει το τρόπο απόκτησης των καταλογιζομένων ειδών. Έτσι αφενός η ελληνική κυβέρνηση κατέβαλε στον Πατσίφικο το ποσόν των 3.750 δραχμών και αφετέρου επεστράφη σε αυτήν το υπόλοιπο ποσό εκ 330.000 δραχμών που είχε εν τω μεταξύ καταθέσει στην Αγγλία, ως εγγύηση, για την άρση τουλάχιστον του αποκλεισμού.<ref>Εγκυκλοπαίδεια Δομή, Αθήνα 1996, σελ.182</ref>
 
Στην Αγγλία το θέμα συζητήθηκε στην Βουλή των Λόρδων όπου καταδικάστηκε η ενέργεια του πρωθυπουργού, ενώ η Βουλή των Κοινοτήτων αναίρεσε την απόφαση. Ο Πάλμερστον υπερασπίστηκε τις ενέργειές του όχι μόνο για την συγκεκριμένη υπόθεση αλλά για την γενικότερη εξωτερική πολιτική του, που υιοθετούσε την υπεράσπιση οποιουδήποτε Βρετανού πολίτη με όλα τα μέσα, με μια ομιλία πέντε ωρών γνωστή ως ''Civis Romanus sum'' ''(Είμαι Ρωμαίος πολίτης)''. Η [[Βασίλισσα Βικτωρία]] της Αγγλίας απέστειλε σχετικό έγγραφο στον Πρωθυπουργό θεωρώντας τον εν λόγω υπουργό ως κύριο υπαίτιο της εις βάρος της Αγγλίας αποδιδόμενη διεθνή δυσφορία αλλά και κοινοποιώντας την απαγόρευση πλέον οποιασδήποτε ενέργειας επί εξωτερικών σχέσεων χωρίς την προηγούμενη έγκρισή της.
 
Μετα το τέλος της υπόθεσης εγκαταστάθηκε στο [[Λονδίνο]].
 
==Αναφορές==
<div style="font-size:90%;"><references/></div>
 
==Πηγές==
* ''Νεώτερο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου'' τόμος 15ος σ. 623.
* ''Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα'' τόμος 48ος σ.263
 
==Βλέπε επίσης==
* [[Υπόθεση Πατσίφικο]] ή [[Παρκερικά]]
 
[[Κατηγορία: Αθήνα]]
[[Κατηγορία: Πειραιάς]]
[[Κατηγορία: Νεότερη ελληνική ιστορία]]
[[Κατηγορία: Διεθνές Δίκαιο]]
 
[[en:Don Pacifico incident]]
[[fr:Don Pacifico]]
[[he:דוד פסיפיקו]]