Στρατόσφαιρα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→‎Ιδιότητες: αντικατάσταση km με χλμ.
μ. επιμέλεια
Γραμμή 3:
'''Στρατόσφαιρα''' (Stratosphere) ονομάζεται το δεύτερο από της επιφάνειας της [[Γη]]ς στρώμα της [[ατμόσφαιρα]]ς, αμέσως μετά την [[τροπόπαυση]], το όριο που λήγει η [[Τροπόσφαιρα]].
 
Η στρατόσφαιρα αρχίζει από τα 18 χιλιόμετρα στον [[Ισημερινός|Ισημερινό]], 10 - 13 χλμ. στα μέσα γεωγραφικά πλάτη και 8 χλμ. στους πόλους. Φτάνει ως τα 50 χλμ. (31 μίλια) ύψος, όπου και καταλήγει στη '''στρατόπαυση''', θεωρητική ζώνη οριοθέτησης, ελάχιστου πάχους. Το επόμενο στρώμα, έξω από τηντη [[στρατόπαυση]] είναι η [[μεσόσφαιρα]]. Η θερμοκρασία στη στρατόσφαιρα στην αρχή και μέχρι του μισού ύψους της (30-35 χλμ.) παραμένει σταθερή, στη συνέχεια όμως αυξάνει μέχρι τα 50 χλμ.
[[Αρχείο:Skyshot.jpg|thumb|right|250px|Πτήση στον πυθμένα της στρατόσφαιρας, πιθανότατα σε ύψος 12 χιλιόμετρα.]]
 
Στα ύψη αυτά, η [[ατμόσφαιρα της Γης]] είναι πολύ αραιότερη. Ενδεικτικώς, στηνστη στρατόσφαιρα περιέχεται το 20% της όλης μάζας του ατμοσφαιρικού αέρα, έναντι των 3/4 στην τροπόσφαιρα. Μάλιστα στηνστη στρατόπαυση, στα 50 χιλιόμετρα ύψος, η [[ατμοσφαιρική πίεση]] είναι μόλις το 1 χιλιοστό από την πίεση στην επιφάνεια της Γης.
 
== Ιδιότητες ==
Γραμμή 12:
[[Νέφος|Σύννεφα]] και άλλα [[μετεωρολογικά φαινόμενα]], όπως εκείνα που παρατηρούνται στη τροπόσφαιρα, δεν παρατηρούνται σε αυτήν. Επικρατούν όμως ισχυροί [[Άνεμος|άνεμοι]], πολύ καλή ορατότητα, ενώ η πυκνότητα της ατμόσφαιρας είναι μικρή και η [[ατμοσφαιρική πίεση]] εξαιρετικά χαμηλή έως σχεδόν μηδενική.
 
Τα σύγχρονα αεροπορικά ταξίδια πραγματοποιούνται στον πυθμένα της στρατόσφαιρας και συνήθως σε ύψος 9 - 12 χλμ. (30.000 - 39.000 ft), λόγω της μεγαλύτερης [[ταχύτητα]]ς και άνεσης που τους παρέχει, καθώς και διότι και οι αναταράξεις είναι σπάνιο φαινόμενο. Επίσης, και για οικονομικούς λόγους, διότι αφού η ατμόσφαιρα είναι πολύ αραιότερη, παρουσιάζει μικρότερη αντίσταση. Τούτο σημαίνει αφενός οικονομία στα καύσιμα, αφετέρου αύξηση φορτίου προς μεταφορά. Εξ' αιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στηνστη στρατόσφαιρα, τα καυσαέρια των κινητήρων των αεροσκαφών συμπυκνώνονται και δημιουργούν τις χαρακτηριστικές γραμμές από λεπτούς παγοκρυστάλλους που δίνουν την εντύπωση χάραξης του [[Ουράνιος θόλος|ουράνιου θόλου]] με λευκή κιμωλία.
 
== Θερμοκρασία ==
Γραμμή 19:
Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι και ότι στη στρατόσφαιρα η [[θερμοκρασία]] μέχρι και το ύψος των 35 χλμ. δεν παρουσιάζει ουσιώδη μεταβολή. Από το ύψος όμως αυτό αρχίζει να αυξάνει, αντίθετα απ' ό,τι συμβαίνει στην τροπόσφαιρα. Το φαινόμενο αυτό καλείται [[θερμοκρασιακή αναστροφή]] ή απλά αναστροφή.
 
Η θερμοκρασία στηνστη στρατόσφαιρα αρχίζει από τους -50 °C έως -60 °C και ανεβαίνοντας πάνω από τα 35 χλμ. βαθμιαία αυξάνει, με τιμή που εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Στα ανώτερα στρώματα, είναι κατά μέσον όρο στους -15 °C. Η αύξηση αυτή της θερμοκρασίας οφείλεται κυρίως στην απορρόφηση μεγάλου μέρους της [[υπεριώδης ακτινοβολία|υπεριώδους ακτινοβολίας]] του Ήλιου από το [[όζον]].
 
== Παρατηρήσεις ==
[[Αρχείο:Picture taken at aprox. 100,000 feet above Oregon by Justin Hamel and Chris Thompson.jpg|thumb|right|335px|Φωτογραφία της στρατόσφαιρας σε ύψος 30 χιλιόμετρα / 100.000 πόδια, από μετεωρολογικό μπαλόνι.]]
 
Η στρατόσφαιρα παίζει σπουδαίο προστατευτικό ρόλο για τηντη ζωή του ανθρώπου γενικότερα. Και τούτο διότι στη μάζα της περιέχει το [[Όζον]] (Ο<sub>3</sub>) και σε τόση ποσότητα που να παρέχει τηντη δυνατότητα λειτουργίας του ως θαυμάσιος ηλεκτρονικός ηθμός, που απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της ηλιακής υπεριώδους ακτινοβολίας που είναι τόσο καταστρεπτική σε οποιονδήποτε ζωντανό οργανισμό. Συγχρόνως όμως συμβάλλει στη θερμική ισορροπία της ατμόσφαιρας. Παρά ταύτα επιτρέπει τηντη δίοδο μικρού μόνο μέρους της εν λόγω ακτινοβολίας που είναι απαραίτητη στην υγιεινή διαβίωση των γήινων ζωντανών οργανισμών.
 
== Δείτε επίσης ==