Προμήκης μυελός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: προσθήκη σήμανσης επαληθευσιμότητας
μ Ρομπότ: Αυτόματη αντικατάσταση κειμένου (-== Πηγή == +== Πηγές ==).
Γραμμή 1:
{{χωρίς παραπομπές}}
 
[[Αρχείο:Medulla oblongata small.gif|thumbμικρογραφία|rightδεξιά|400px|Ο προμήκης μυελός]]
 
Ο '''προμήκης μυελός''' ή '''μυελεγκέφαλος''' ([[Λατινική γλώσσα|λατινικά]]: Medulla oblongata) είναι το πιο οπίσθιο μέρος του [[εγκέφαλος|εγκεφάλου]]. Μαζί με τη γέφυρα σχηματίζει τον οπίσθιο ή ρομβοειδή εγκέφαλο και ανήκει στο [[στέλεχος του εγκεφάλου]]. Συνδέει τη γέφυρα με το [[νωτιαίος μυελός|νωτιαίο μυελό]]. Το σημείο που ο προμήκης γίνεται νωτιαίος μυελός είναι στο ύψος του [[ινιακό οστό|ινιακού τρήματος]], πάνω από το πρώτο αυχενικό νεύρο. Έχει κωνικό σχήμα, με την ευρεία βάση προς τα πάνω.
Γραμμή 7:
Ο προμήκης έχει παρόμοια εσωτερική δομή με το νωτιαίο μυελό, καθώς αποτελείται από [[λευκή ουσία|λευκή]] και [[φαιά ουσία]], οι οποίες όμως έχουν διαφορετική διάταξη από αυτές του νωτιαίου μυελού. Αυτή η αναδιάταξη είναι αποτέλεσμα την διεύρυνσης της τέταρτης κοιλίας. Σημαντικά χαρακτηριστικά του προμήκη είναι η πυραμίδα του προμήκους, όπου συμβαίνει ο χιασμός της πυραμιδικής ή φλοιονωτιαίας οδού, η ελαία του προμήκους, ο χιασμός των λημνίσκων και ο ισχνός και σφηνοειδής πυρήνας. Επίσης, από το επίπεδο του προμήκη μυελού ξεκινούν οι 9η, 10η, 11η και 12η εγκεφαλική συζυγία, το γλωσσοφαργγικό, το πνευμονογαστρικό, το παραπληρωματικό και το υπογλώσσιο νεύρο, αντίστοιχα. Από το προμήκη μυελό διέρχονται τόσο ανιούσες όσο και κατιούσες οδοί.
 
== Ανάπτυξη ==
Ο προμήκης μυελός, όπως και το υπόλοιπο [[Κεντρικό Νευρικό Σύστημα]] προέρχεται από τη νευρική πλάκα, η οποία αναδιπλώνεται και σχηματίζει το νευρικό σωλήνα. Τα τοιχώματα του σωλήνα σταδιακά πλαταίνουν και σχηματίζουν τρεις στιβάδες κυττάρων. Η πιο εσωτερική είναι η βλαστική ή επενδυματική στιβάδα ή κοιλιακή ζώνη και από αυτήν προέρχονται και οι υπόλοιπες. Στον ενήλικα καλύπτει το κεντρικό σωλήνα του προμήκη μυελού. Η επόμενη στιβάδα είναι η διάμεση στιβάδα, που αποτελείται από άωρους νευρώνες και νευρογλοιακά κύτταρα. Οι άωροι νευρώνες ή [[νευροβλάστη|νευροβλάστες]] σχηματίζουν τον εγκεφαλικό φλοιό, καθώς κατά τη μετανάστευσή τους περνούν πέρα από την διάμεση στιβάδα. Οι νευροβλάστες είναι τα πρόδρομα κύτταρα των [[νευρικό κύτταρο|νευρικών κυττάρων]]. Τέλος, η εξώτερη στιβάδα του σωλήνα ονομάζεται επιχείλια στιβάδα και αποτελείται από τις περιφερικές αποφυάδες των υποκείμενων κυττάρων. Αυτή η στιβάδα θα αποτελέσει τη λευκή ουσία του προμήκη μυελού. Εκατέρωθεν του σωλήνα μια αβαθής μεθόρια αύλακα χωρίζει το τα πλάγια τοιχώματα του σωλήνα σε ένα πρόσθιο τμήμα, το βασικό πέταλο, και σε ένα οπίσθιο τμήμα, το πτερυγοειδές πέταλο. Λόγω της παρουσία της τέταρτης κοιλίας, το πτερυγοειδές πέταλο μετατοπίζεται από το πίσω μέρος στο πλάι.
 
== Περιγραφή ==
Ο προμήκης μυελός είναι κωνικός, με το ευρύτερο άκρο επάνω. Θεωρητικά, ο προμήκης μυελός σταματά στο σημείο που ο [[νωτιαίος μυελός]], μπαίνει από το [[ινιακό οστό|ινιακό τρήμα]], όμως δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός του προμήκη από το νωτιαίο μυελό σε επίπεδο ιστολογίας. Ο κεντρικός σωλήνας του νωτιαίου μυελού συνεχίζει μέσα στο προμήκη μυελό και μέχρι το μέσο του και στη συνέχεια εκβάλει στη τέταρτη κοιλία.
 
Στη πρόσθια επιφάνεια του προμήκη υπάρχει η πρόσθια μέση αύλακα, η οποία συνεχίζει στο νωτιαίο μυελό ως πρόσθια μέση σχισμή. Σε κάθε πλευρά της πρόσθια μέσης αύλακας υπάρχουν ένα εξόγκωμα με επίμηκες σχήμα, η πυραμίδα του προμήκη. Η πυραμίδα του προμήκη αποτελείται από ίνες των νευρώνων της πρόσθιας κεντρικής έλικας του φλοιού που σχηματίζουν τη κύρια κινητική οδό, τη [[φλοιονωτιαία οδός|φλοιονωτιαία οδό]], γνωστή και ως πυραμιδική οδός. Οι ίνες συγκλίνουν προς τα κάτω και οι περισσότερες από αυτές χιάζονται κατά τη μέση οδό, περνώντας στο απέναντι ημιμόριο του προμήκη, και σχηματίζουν το λεγόμενο [[χιασμός των πυραμίδων|χιασμό των πυραμίδων]]. Οι χιασμένες ίνες συνεχίζουν προς τα κάτω ως πλάγιο φλοιονωτιαίο δεμάτιο και οι αχίαστες ως πρόσθιο φλοιονωτιάιο δεμάτιο. Οι πυραμίδες έχουν επίσης και φλοιοβολβικές (φλοιοπρομηκικές) οδούς, οι οποίες συνδέουν τον εγκεφαλικό φλοιό με τους κινητικούς νευρώνες των πυρήνων των εγκεφαλικών νεύρων που βρίσκονται στο προμήκη.
Γραμμή 24:
Το προμήκη διασχίζουν ένας αριθμός οδών, ανιουσών-αισθητικών και κατιουσών-κινητικών.
 
=== Κινητικές οδοί ===
Η κύρια κινητική οδός του προμήκη μυελού είναι η πυραμιδική ή [[φλοιονωτιαία οδός]], η οποία χιάζεται στο χιασμό των πυραμίδων. Οι ίνες της προέρχονται από τον εγκεφαλικό φλοιό και καταλήγουν στους γραμμωτούς μύες. Σχετίζεται με εκούσιες κινήσεις. Από τον εγκεφαλικό φλοιό ξεκινούν και οι φλοιοβολβικές ίνες, οι οποίες όμως δε συνεχίζουν στο νωτιαίο μυελό, αφού στόχος τους είναι οι πυρήνες των εγκεφαλικών συζυγιών του προμήκη. Μαζί με τη φλοιονωτιαία οδό κατέρχονται και άλλες οδοί, όπως η [[ερυθρονωτιαία οδός|ερυθρονωτιαία]], που σχετίζεται με το συντονισμό των κινήσεων, και η [[τετραδυμονωτιαία οδός]], που σχετίζεται με αντανακλαστικές κινήσεις στάσης. Αυτές οι δύο οδοί έχουν ήδη χιαστεί στο ύψος του προμήκη.
 
Άλλες κατιούσες οδοί ξεκινούν από τη γέφυρα και τον ίδιο το προμήκη. Αυτές είναι το δικυωτονωντιαίο δεμάτιο, η αιθουσονωτιαία οδός και η ελαιονωτιαία οδός. Οι δικτυωτονωτιαίες ίνες πορεύονται στη πλάγια δέσμη του προμήκη μυελού. Ελέγχουν τη δράση των νευρώνων και με αυτό τον τρόπο τα αντανακλαστικά. Η αιθουσονωτιαία οδός δέχεται ίνες από το έσω ους με το αιθουσαίο νεύρο και ίνες από τη παρεγκεφαλίδα. Σχετίζεται με την ισορροπία.
 
Τέλος, υπάρχουν οι κατιούσες ίνες του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος. Οι ίνες αυτές προέρχονται από τον εγκεφαλικό φλοιό, τον [[υποθάλαμος|υποθάλαμο]], το [[αμυγδαλοειδές σύμπλεγμα]] και ο δικτυωτός σχηματισμός.
 
=== Αισθητικές οδοί ===
Στο προμήκη λαμβάνει χώρα ο χιασμός των έσω λημνίσκων, ο μεγάλος χιασμός της αισθητικής οδού. Οι ίνες από το ισχνό και σφηνοειδές δεμάτιο, αφού περάσουν από τους αντίστοιχους πυρήνες, στρέφονται προς τα εμπρός και χιάζονται. Οι ίνες συνεχίζουν προς το θάλαμο. Το πλάγιο και πρόσθιο νωτιαιοθαλαμικό δεμάτιο και το νωτιαιοτετραδυμικό δεμάτιο πορεύονται επί τα εκτός των λημνίσκων και σχηματίζουν το νωτιαίο λημνίσκο. Τα νωτιοπαρεγκεφαλιδικά δεμάτια πορεύονται αρχικά στη προσθιοπλάγια μοίρα του προμήκη και στη συνέχεια το πρόσθιο βρίσκεται στην επιφάνεια πίσω από τους πυρήνες της ελαίας.
 
Εκτός των οδών που προέρχονται από το νωτιαίο μυελό, υπάρχουν και οδοί που ξεκινούν από τον ίδιο το προμήκη. Μια από αυτές είναι η έσω επιμήκης δεσμίδα που περιέχει τόσο ανοδικές όσο και καθοδικές ίνες. Επίσης, η νωτιαία δεσμίδα του τριδύμου νεύρου ξεκινά από το αντίστοιχο πυρήνα και είναι μέρος των αισθητικών ινών του τριδύμου νεύρου, το οποίο λαμβάνει την αισθητικότητα από μεγάλο μέρος του κεφαλιού.
 
== ΠηγήΠηγές ==
* {{cite book|title = Κλινική νευροανατομία
|author = R.S. Snell
|publisher = Ιατρικές εκδόσεις Λίτσας