Δουκάτο της Πενταπόλεως: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η Πεντάπολη (από την ελληνική λέξη πεντάπολις, «πέντε πόλεις"») αποτελούνταν από τις πόλεις της [[Ανκόνα]], [[Φάνο]], [[Πέζαρο]], [[Ρίμινι]] και [[Σενιγκάλλια]]. Βρισκόταν κατά μήκος της [[Αδριατική Θάλασσα|Αδριατικής ακτής]] μεταξύ των ποταμών Μαρέτσια και Μίσκο, νότια του εδαφικού πυρήνα της Εξαρχίας, ανατολικά βρισκόταν το [[Δουκάτο της Περούτζια]], άλλη βυζαντινή επικράτεια, και βόρεια το [[Δουκάτο του Σπολέτο]], η οποία ήταν μέρος του [[Λομβαρδικό βασίλειο της Ιταλίας|Λομβαρδικού Βασιλείου της Ιταλίας]] (που ιδρύθηκε το 568). Το δουκάτο πιθανότατα εκτεινόταν εσωτερικά προς τα [[Απέννινα όρη]], ίσως και ποιοπιο πέρα, νοτιότερη πόλη της ήταν η Χουμάνα στη βόρεια όχθη του Μίσκο<ref>Hallenbeck 1982, σ. 7</ref>. Η πρωτεύουσα της Πενταπόλεως ήταν το [[Ρίμινι]] και ο δούκας ήταν η πολιτική και η στρατιωτική αρχή στο δουκάτο<ref>Hutton & Sund 1913, σσελ. 119</ref>.

Η Πεντάπολη ήταν ένα από τα πιο εμπορικά μέρη της Ιταλικής χερσονήσου. Οι πολίτες της Πενταπόλεως προσπαθούσαν συνεχώς να μειώσουν το κύρος του έξαρχου στο δουκάτο, ενώ η Βυζαντινή Ιταλία είχε γενικά μια γενική αποκέντρωση κατά τη διάρκεια του 7ου αιώνα<ref>Noble 1984, σελσσ. 3-5</ref>. Το

725, όταν ο Έξαρχος [[Παύλος (έξαρχος)|Παύλος]] ήθελε να οδηγήσει μια, τιμωρητική, εκστρατεία κατά του [[Δουκάτο της Ρώμης|Δουκάτου της Ρώμης]], όπου ο [[Πάπας Γρηγόριος Β΄]] και οι πολίτες είχαν σφετεριστεί τα αυτοκρατορικά προνόμια, καθαίρεσαν και αντικατέστησαν τον Δούκα, και ξεσήκωσαν τα στρατεύματα στο Ραβενάτε και την Πεντάπολη. Ο Λομβαρδός ιστορικός [[Παύλος ο Διάκονος]] λέει ότι είχε μεγάλες δυσκολίες στην άντληση των αναγκαίων στρατευμάτων και την αποστολή τους, και τελικά η εκστρατεία απέτυχε<ref>Noble 1984, σελσσ. 29-30</ref>.

Το 726, ο εικονομάχος αυτοκράτορας [[Λέων Γ΄]](717-741 r.) εξέδωσε διάταγμα κατά των ιερών εικόνων. Η αδυναμία του έξαρχου να επιβάλει την εξουσία του στη [[Ρώμη]] και την αδυναμία του στην Πεντάπολη είχε μετατραπεί σε ανικανότητα, όταν η ρωμαϊκή στρατιωτική αριστοκρατία, τα δουκάτα του Ραβενάτε, της Πεντάπολης, και Βενετίας ξεσηκώθηκαν δηλώνοντας ότι θα προστατεύσουν τον Πάπα από το αυτοκρατορικό διάταγμα, που ο Παύλος είχε διαταχθεί να επιβάλει σε όλη την Ιταλία (727)<ref>Noble 1984, σελσσ. 29-30</ref>.

Tο 738, o Λομβαρδός βασιλιάς Λιουτπράνδος προέλασε μέσα από το δουκάτο Πενταπόλεως στο δρόμο του για το [[Σπολέτο]], και περνώντας από τα βυζαντινά εδάφη, δέχθηκε επίθεση από μια ομάδα "«Σπολετανών"» (Λομβαρδοί από την κεντρική Ιταλία) και Πενταπολιτών. Οι ντόπιοι μπορεί να συμμετείχαν σε αυτή τη συμμαχία με τους Σπολετανούς ενάντια στον Λιουτπράνδο με εντολή από τον έξαρχο [[Ευτύχιος (έξαρχος)|Ευτύχη]], που πιθανόν να είχε κάνει και συμφωνία με τον δούκα του Σπολέτο, [[Τρανσαμούντ Β΄]]<ref>Noble 1984, σσελ. 44.</ref>.

Οι Πενταπολίτες δεν είχαν παραδοσιακά καλές σχέσεις είτε με τους Βυζαντινούς είτε με τους Λομβαρδούς άρα θα ήταν μάλλον απίθανο να θεωρήσει τις Λομβαρδικές επιδρομές στην περιοχή τους ως «απελευθέρωση»<ref>Noble 1984, σ. 35.</ref>. Ο Λιουτπράνδο; επιτέθηκε σε Ραβένα και [[Τσεζένα]] στη μέση Αιμιλία το 743, πιθανώς με στόχο τον έλεγχο ενός περάσματος μέσα από τα βυζαντινά εδάφη προς το Σπολέτο. Ο διάδοχός του, Ρατχίς, επιτέθηκε σε αρκετές πόλεις της Πενταπόλεως και την [[Περούτζια]] το 749, πριν από τη απόσυρσηαπόσυρσή του για να γίνει μοναχός<ref>Noble 1984, σελ. 56-58</ref>. Το 752, η Πεντάπολη κατακτήθηκε από τον βασιλιά των Λομβαρδών [[Αϊστούλφος|Αϊστούλφο]]<ref>Noble 1984, σσελ. 71.</ref>.

== Παραπομπές ==

== Πηγές ==

* {{cite journal|last=Hallenbeck|first=Jan T.|title=Pavia and Rome: The Lombard Monarchy and the Papacy in the Eighth Century|location=Philadelphia, Pennsylvania|journal=Transactions of the American Philosophical Society|volume=72|number=4|year=1982|pages=1–186|ref=harv|doi=10.2307/1006429}}

* {{cite book|last1=Hutton|first1=Edward|last2=Sund|first2=Harald|title=Ravenna: A Study|location=London, United Kingdom and Toronto, Canada|publisher=J. M. Dent and Sons Ltd|year=1913 |ref=harv |url=https://archive.org/details/ravennaastudybye00hutt}}

* {{cite book|last=Noble|first=Thomas F. X.|title=The Republic of St. Peter: The Birth of the Papal State, 680–825|url=https://archive.org/details/republicofstpete0000nobl|year=1984|location=Philadelphia, Pennsylvania|publisher=University of Pennsylvania Press|isbn=0-8122-1239-8 |ref=harv}}

* {{cite book|last=Diehl|first=Charles|title=Études sur l'administration byzantine dans l'Exarchat de Ravenne (568–751)|volume=53|location=Paris, France|publisher=Bibliothèque des écoles françaises d'Athènes et de Rome|year=1888|url=http://books.google.com/books?id=tbUZAAAAYAAJ}}