Ενδυμίωνας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Σύμφωνα με τον [[Παυσανίας|Παυσανία]] γιος του [[Αέθλιος (μυθολογία)|Αέλθιου]] και εγγονός της [[Πρωτογένεια]]ς και του [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] απόγονος του [[Δευκαλίωνας|Δευκαλίωνα]]. Παντρεύτηκε την [[Αστεροδία]] ή την [[Υπερίππη]] ή την [[Χρομία]], γιοι του ήταν ο [[Επειός ο Ήλειος|Επειός]], ο [[Παίωνας ο Ήλειος]] και ο [[Αιτωλός]] , όλοι επώνυμοι λαών. καιΕπίσης κόρηείχε τουκόρη ητην [[Ευρυκύδα]] μητέρα του [[Ηλείος|Ηλείου]]. Κάποτε ο Ενδυμίων διοργάνωσε αγώνα δρόμου στην [[Ολυμπία]], ανάμεσα στους γιους του, γιαμε σκοπό όποιος βγει νικητής να τον διαδεχτεί. Νικητής ήταν ο Επειός όπου και τον διαδέχτηκε αλλά και έδωσε το όνομα του στον λαό.<ref>[3] τοὺς Ἠλείους ἴσμεν ἐκ Καλυδῶνος διαβεβηκότας καὶ Αἰτωλίας τῆς ἄλλης: τὰ δὲ ἔτι παλαιότερα ἐς αὐτοὺς τοιάδε εὕρισκον. βασιλεῦσαι πρῶτον ἐν τῇ γῇ ταύτῃ λέγουσιν Ἀέθλιον, παῖδα δὲ αὐτὸν Διός τε εἶναι καὶ Πρωτογενείας τῆς Δευκαλίωνος, Ἀεθλίου δὲ Ἐνδυμίωνα γενέσθαι: [4] τούτου τοῦ Ἐνδυμίωνος Σελήνην φασὶν ἐρασθῆναι, καὶ ὡς θυγατέρες αὐτῷ γένοιντο ἐκ τῆς θεοῦ πεντήκοντα. οἱ δὲ δὴ μᾶλλόν τι εἰκότα λέγοντες Ἐνδυμίωνι λαβόντι Ἀστεροδίαν γυναῖκα--οἱ δὲ τὴν Ἰτώνου τοῦ Ἀμφικτύονος Χρομίαν, ἄλλοι δὲ Ὑπερίππην τὴν Ἀρκάδος--, γενέσθαι δ' οὖν φασιν αὐτῷ Παίονα καὶ Ἐπειόν τε καὶ Αἰτωλὸν καὶ θυγατέρα ἐπ' αὐτοῖς Εὐρυκύδαν. ἔθηκε δὲ καὶ ἐν Ὀλυμπίᾳ δρόμου τοῖς παισὶν ἀγῶνα Ἐνδυμίων ὑπὲρ τῆς ἀρχῆς, καὶ ἐνίκησε καὶ ἔσχε τὴν βασιλείαν Ἐπειός: καὶ Ἐπειοὶ πρῶτον τότε ὧν ἦρχεν ὠνομάσθησαν. [5] τῶν δὲ ἀδελφῶν οἱ τὸν μὲν καταμεῖναί φασιν αὐτοῦ, Παίονα δὲ ἀχθόμενον τῇ ἥσσῃ φυγεῖν ὡς πορρωτάτω, καὶ τὴν ὑπὲρ Ἀξιοῦ ποταμοῦ χώραν ἀπ' αὐτοῦ Παιονίαν ὀνομασθῆναι. τὰ δὲ ἐς τὴν Ἐνδυμίωνος τελευτὴν οὐ κατὰ τὰ αὐτὰ Ἡρακλεῶταί τε οἱ πρὸς Μιλήτῳ καὶ Ἠλεῖοι λέγουσιν, ἀλλὰ Ἠλεῖοι μὲν ἀποφαίνουσιν Ἐνδυμίωνος μνῆμα, [[:s:Ηλιακών/Α|Παυσανία Ηλιακά Α΄]]</ref>

Σύμφωνα με τον [[Απολλόδωρος|Απολλόδωρο]], γιος του [[Αέθλιος (μυθολογία)|Αέθλιου]] και της [[Καλύκη]]ς ο Ενδυμίων ήταν αρχηγός των [[Αιολείς|Αιολών]] τους οποίους παίρνοντάς τους από τη [[Θεσσαλία]] εποίκησαν την Ήλιδα. Τον ερωτεύτηκε η [[Σελήνη (μυθολογία)|Σελήνη]] και τον πήρε ο [[Ζευς|Δίας]] στον ουρανό όπου μετά τον έριξε στον [[Άδης|Άδη]]. Οδίνοντας Δίαςτου όμως του έδωσε το προνόμιο όσο κοιμάται να μένει αγέραστος και αθάνατος.<ref>[Α 7,5] Καλύκης δὲ καὶ Ἀεθλίου παῖς Ἐνδυμίων γίνεται, ὅστις ἐκ Θεσσαλίας Αἰολέας ἀγαγὼν Ἦλιν ᾤκισε. λέγουσι δὲ αὐτόν τινες ἐκ Διὸς γενέσθαι. τούτου κάλλει διενεγκόντος ἠράσθη Σελήνη, Ζεὺς δὲ αὐτῷ δίδωσιν ὃ βούλεται ἑλέσθαι· ὁ δὲ αἱρεῖται κοιμᾶσθαι διὰ παντὸς ἀθάνατος καὶ ἀγήρως μένων. [[:s:Βιβλιοθήκη/Α'|Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη Α']]</ref>

Ένα ποιήμα του [[Κωνσταντίνος Καβάφης|Καβάφη]] είναι εμπνευσμένο από την ιστορία του Ενδυμίωνα. Ο τίτλος του ποιήματος είναι «Ενώπιον του αγάλματος του Ενδυμίωνος »<ref>[[s:Ενώπιον του αγάλματος του Ενδυμίωνος|Ενώπιον του αγάλματος του Ενδυμίωνος]]</ref>