Βαλεντίν Βολόσινοφ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Valentin~elwiki (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Valentin~elwiki (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
Ο '''Βαλεντίν Νικολάγιεβιτς Βολόσινοφ'' (Russian: Валенти́н Никола́евич Воло́шинов)
([[1895]] – [[13 Ιουνίου]] [[1936]]) ήταν [[Ρωσία|ρώσος]] [[Γλωσσολογία|γλωσσολόγος]] που η δουλειά του επηρέασε τους κλάδους της θεωρίας της [[λογοτεχνία]]ς και της [[Μαρξισμός|μαρξιστικής]] θεωρίας της ιδεολογίας.
 
Γραμμένο στα τέλη της δεκαετίας του [[1920]], το βιβλίο του Βολόσινοφ ''Μαρξισμός και Φιλοσοφία της Γλώσσας'' (μεταγραφή: ''Marksizm i Filosofiya Yazyka'') προσπαθεί να ενσωματώσει τον κλάδο της γλωσσολογίας στο μαρξισμό.
 
Η κύρια έμπνευση του βιβλίου δεν προέρχεται, παρόλ’ αυτά, από τους ιδρυτές του Μαρξισμού τους οποίους ο Βολόσινοφ είδε ως εν πολλοίς αδιάφορους για τη μελέτη της γλώσσας. Αντίθετα, οι θεωρίες του Βολόσινοφ οικοδομήθηκαν στη βάση της κριτικής συνάντησής του με την έννοια των δημιουργικών ή “γενετικών” πλευρών της γλώσσας του [[Βίλχελμ Φον Χούμπολτ]] και με την αντιμετώπιση της γλώσσας ως συστήματος σημείων που προτάθηκε από τον [[Φερντινάντ ντε ΣοσίρΣωσσύρ]]. Σε κάποια βαθμό, η γλωσσική σκέψη του Βολόσινοφ διαμεσολαβήθηκε επίσης από τις αναλύσεις του σύγχρονού του σοβιετικού γλωσσολόγου [[Νικολάι Μάρ]].
 
Για το Βολόσινοφ, η γλώσσα είναι το μέσο της ιδεολογίας και δεν μπορεί να διαχωριστεί από την ιδεολογία. Η ιδεολογία, όμως, δεν πρέπει να γίνει κατανοητή με την κλασική μαρξιστική έννοια σαν ένα απατηλό νοητικό φαινόμενο που εμφανίζεται σαν αντανάκλαση μιας “πραγματικής” υλικής οικονομικής βάσης. Η γλώσσα, σαν ένα κοινωνικά κατασκευασμένο σύστημα σημείων, είναι αυτή που επιτρέπει στη συνείδηση να εμφανιστεί και είναι καθευατή μια υλική πραγματικότητα. Εξαιτίας αυτής της άποψης ότι η γλώσσα είναι το ιδιαίτερο ανθρώπινο χαρακτηριστικό, ο Βολόσινοφ υποστήριζε ότι η μελέτη της λεκτικής αλληλεπίδρασης είναι κλειδί για την κατανόηση της κοινωνικής ψυχολογίας. Ο Βολόσινοφ υποστήριξε επιπλέον την κατανόηση των ψυχολογικών μηχανισμών μέσα σε ένα πλαίσιο ιδεολογικής λειτουργίας στο βιβλίο του ''Φροϋδισμός: Μια μαρξιστική κριτική''
 
Είναι λάθος, υποστήριξε ο Βολόσινοφ, η προσπάθεια να μελετηθεί η γλώσσα αφηρημένα και συγχρονικά (δηλαδή ανιστορικά), όπως έκανε ο ΣοσίρΣωσσύρ. Οι λέξεις, για το Βολόσινοφ, είναι δυναμικά κοινωνικά που παίρνουν διαφορετικές σημασίες για διαφορετικές κοινωνικές τάξεις σε διαφορετικά ιστορικά πλαίσια. Η σημασία των λέξεων δεν υπόκειται σε παθητική κατανόηση αλλά περιλαμβάνει την ενεργή συμμετοχή τόσο του ομιλητή (ή συγγραφέα) όσο και του ακροατή (ή αναγνώστη). Ενώ κάθε λέξη είναι ένα σημείο που πήραμε από ένα κατάλογο διαθέσιμων σημείων, η χειραγώγηση της λέξης που περιλαμβάνεται σε κάθε λεκτική πράξη ή εκφώνημα ρυθμίζεται από κοινωνικές σχέσεις. Σύμφωνα με την άποψη του Βολόσινοφ η σημασία των λεκτικών σημείων είναι η αρένα μια συνεχούς πάλης των τάξεων: μια κυρίαρχη τάξη θα προσπαθήσει να στενέψει τη σημασία των κοινωνικών σημείων, κάνοντάς τα “μονοφωνικά”, αλλά η σύγκρουση των διαφορετικών ταξικών συμφερόντων σε καιρούς κοινωνικής αναταραχής θα κάνει ξεκάθαρη την “πολύφωνικότητα” των λέξεων.
 
Λόγω της θέσης του ότι η “πάλη για τη σημασία” συμπίπτει με την ταξική πάλη, οι θεωρίες του Βολόσινοφ είναι προάγγελος των θεωριών του ιταλού κομμουνιστή [[Αντόνιο Γράμσι]], που και εκείνος ενδιαφερόταν για τη γλωσσολογία.
 
Είναι ευρέως διαδεδομένες οι εικασίες ότι τα έργα με το όνομα του Βολόσινοφ γράφτηκαν στην πραγματικότητα από το συνάδελφό του [[Μιχαήλ Μπαχτίν]]· κάποια από αυτά τα έργα έχουν προστεθεί στις ξανατυπωμένες εκδόσεις των απάντων του Μπαχτίν.
 
==Βιβλιογραφία==