Γραμμή Κάρζον
Η ιστορία της Γραμμής Κάρζον, με μικρές παραλλαγές, ανάγεται στην περίοδο μετά την Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[1] Τα όρια της γραμμής σχεδιάστηκαν από το Ανώτατο πολεμικό Συμβούλιο ως η διαχωριστική γραμμή μεταξύ δύο νέων εθνών: της Δεύτερης πολωνικής Δημοκρατία και της Σοβιετικής Ένωσης. Η πρόταση ήταν του βρετανού υπουργού εξωτερικών Τζορτζ Κέρζον,[2] ενώ η γραμμή επρόκειτο να χρησιμεύσει ως διπλωματική βάση για τη μελλοντική συμφωνία των συνόρων, αλλά αυτή δεν υλοποιήθηκε ποτέ διότι ο πόλεμος συνεχιζόταν.[3]
Η γραμμή έγινε γεωπολιτικός παράγοντας μείζονος σημασίας κατά τον Β΄ ΠΠ. Ο Αδόλφος Χίτλερ εισέβαλε στην Πολωνία στις 1 Σεπτεμβρίου και σε 1 εβδομάδα έφτασε στα όρια της Γραμμής Κάρζον. Αφού ο πολωνικός στρατός ηττήθηκε και η πολωνική κυβέρνηση εγκατέλειψε την χώρα στις 16 Σεπτεμβρίου, την επομένη (17 Σεπτεμβρίου) η ΕΣΣΔ εισέβαλε στην ανατολική Πολωνία. Ο Κόκκινος Στρατός σταμάτησε στην γραμμή Κάρζον, η οποία αναγνωρίστηκε σε διεθνές επίπεδο το 1919 ως το ανατολικό σύνορο της Πολωνίας. Οι δυτικές δυνάμεις ξεκίνησαν τις διαπραγματεύσεις με την Σοβιετική Ένωση μετά την επιχείριση Μπαρμπαρόσα. Μέχρι τη διάσκεψη της Τεχεράνης, οι Σύμμαχοι δεν συμφωνούσαν ότι το σύνορο της Πολωνίας πρέπει να παραμείνει το ίδιο με τη γραμμή που χαράχτηκε το 1939, αλλά η θέση του Τσώρτσιλ άλλαξε μετά τη νίκη των Σοβιετικών στην μάχη του Κουρσκ.[4]
Μετά από ιδιωτική συμφωνία στην διάσκεψη της Τεχεράνης (η οποία επιβεβαιώθηκε στην διάσκεψη της Γιάλτα), οι επικεφαλείς των συμμάχων Φραγκλίνος Ρούζβελτ, Ουίνστον Τσώρτσιλ και Ιωσήφ Στάλιν εξέδωσαν δήλωση που επιβεβαίωνε την γραμμή Κάρζον με μικρές παραλλαγές 5-8 χιλιομέτρων. Έτσι το νέο πολωνοσοβιετικό σύνορο έγινε η γραμμή Κάρζον.[5] Όταν ο Τσώρτσιλ πρότεινε την προσθήκη τμημάτων της ανατολικής Γαλικίας (συμπεριλαμβανομένου του Λβιβ) στην Πολωνία, ο Στάλιν αρνήθηκε λέγοντας ότι η ΕΣΣΔ δεν μπορούσε να ζητήσει λιγότερα εδάφη για εκείνη σε σχέση με αυτά που είχε επανεπιβεβαιώσει η βρετανική κυβέρνηση αρκετές φορές. Η Πολωνία αποζημιώθηκε με την ενσωμάτωση τμημάτων της Γερμανίας (γνωστές ως Ανακτημένες Επικράτειες). Σήμερα, τα σημερινά σύνορα της Πολωνίας με τη Λευκορωσία και την Ουκρανία είναι μια προσέγγιση της γραμμής Κάρζον.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Eberhardt, Piotr (2012). «The Curzon line as the eastern boundary of Poland. The origins and the political background». Geographia Polonica 85 (1): 5–21. doi:. https://www.geographiapolonica.pl/article/item/7563.html.
- ↑ Sarah Meiklejohn Terry (1983). Poland's Place in Europe: General Sikorski and the Origin of the Oder-Neisse Line, 1939-1943. Princeton University Press. σελ. 121. ISBN 9781400857173.
- ↑ R. F. Leslie, Antony Polonsky (1983). The History of Poland Since 1863. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-27501-9.
- ↑ Rees, Laurence (2009). World War Two Behind Closed Doors, BBC Books, pp.122, 220
- ↑ «Modern History Sourcebook: The Yalta Conference, Feb. 1945». Fordham University. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2010.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Curzon Line στο Wikimedia Commons
